The Signs of Secular: Myth and Symbol in Sezai Karakoç’s Poetry

Yıl 2021, Sayı: 24, 371 - 390, 20.10.2021

Hasan Turgut

https://doi.org/10.30767/diledeara.912544

Öz

Sezai Karakoç is one of the most important figures in the construction of Islamist thought in Turkey. The inclusive inclinations in Karakoç’s poetry with respect to its particular understanding of Islam substantially distinguishes it from its predecessors and contemporaries. At this point, the cosmological signs in Karakoç’s religious poetry offers bona fide interpretations. The orthodox Islamic view that provides practical means to numerous writers for shaping the cultural field, exhibits a more inclusive structure in Karakoç’s poetry. His poetry displays a rather ambiguous character, despite its strong metaphysical attributions. Although the protagonists of Karakoç’s poems live in the secular and modern city, they are situated in a liminal sphere. The protagonists’ constant oscillations between worldliness and spirituality are an obvious reference to secularism. For Talal Asad, as secular offers the negotiation among the separate worlds, produces new relationships, intimacies, and interactions. Asad also formulates a dichotomy between the mythic atmosphere and the religious dogmatism in the modern Arabic poetry. In parallel with Talal Asad’s analysis, Karakoç poetry affords an immense field to both secular and spiritual themes in a dynamic fashion. Karakoç’s deliberate quest aims to resolve certain worldly demands by invoking myths and symbols in his poetry’s eschatological references. This article aims to analyze the meaning of complex signs that renders Karakoç’s poetry a contested zone for its readers.

Anahtar Kelimeler

Sezai Karakoç, Talal Asad, secular, symbol, myth

Sekülerliğin Tezahürleri: Sezai Karakoç Şiirinde Mit ve Simge

Öz

Sezai Karakoç, Türkiye’deki İslamcılık düşüncesinin inşasındaki en kritik figürlerden biridir. Karakoç şiirindeki kapsayıcı İslam anlayışı, seleflerinden ve çağdaşlarından büyük oranda ayrışır. Bu noktada Karakoç'un dinsel şiiri, kozmolojik göstergeler açısından elverişli yorumlar sunar. Pek çok yazarın kültürel alanı tasarlamasında pratik sonuçlar doğuran ortodoks İslami görüş, Karakoç’ta daha içermeci bir yapı gösterir. Söz konusu şiir, güçlü metafiziksel niteliklerine rağmen oldukça müphem bir doğaya sahiptir. Karakoç'un öznesi, seküler ve modern kentte yaşarken kendisini ara bir bölgede konumlandırır. Öznenin dünyevilik ve dinsellik arasındaki salınımı, sekülerliğin bariz kaynaklarından biridir. Talal Asad’a göre sekülerlik, farklı dünyalar arasında müzakere önerirken yeni ilişkiler, yakınlıklar ve etkileşimler sunar. Asad ayrıca modern Arap şiirindeki mitik atmosferle dinsel dogmacılık arasında bir karşıtlık kurar. Asad’ın analiziyle paralel biçimde, Karakoç şiiri seküler ve dinsel temalara devingen bir biçimde geniş bir alan açar. Karakoç’taki belirgin arayış, mit ve simgelere başvurarak dünyevi talepleri eskatolojik göndermelerle çözmeye çalışmaktır. Bu makale, Karakoç şiirini bir mücadele alanı hâline getiren karmaşık göstergelerin anlamını çözümlemeyi amaçlar.

Anahtar Kelimeler

Sezai Karakoç, Talal Asad, sekülerlik, simge, mit.

Kaynakça

• Adorno, Theodor W (2008), Edebiyat Yazıları, Sabir Yücesoy, Orhan Koçak (Çev.) İstanbul: Metis Yayınları.
• Akbakır, Sıddık (2012), “Yoktur Gölgesi Türkiye’de”: Sezai Karakoç, İstanbul: Turkuvaz Yayınları.
• Alpay, Necmiye (2005), Yaklaşma Çabası, İstanbul: Kanat Yayınları.
• Andrews, Walter G (2004), “Stepping Aside: Ottoman Literature in Modern Turkey”. Journal of Turkish Literature, S. 1, s. 9-32.
• Armağan, Yalçın (2011), İmkânsız Özerklik, İstanbul: İletişim Yayınları.
• Asad, Talal (2016), Sekülerliğin Biçimleri, Ferit Burak Aydar (Çev.), İstanbul: Metis Yayınları.
• Ayvazoğlu, Beşir (1997), Geleneğin Direnişi, İstanbul: Ötüken Yayınları.
• Baş, Münire Kevser (2008), Diriliş Taşları: Sezai Karakoç’un Düşünce ve Sanatında Temel Kavramlar, İstanbul: Lotus Yayınları.
• Bloom, Harold (2008), Etkilenme Endişesi, Ferit Burak Aydar (Çev.), İstanbul: Metis Yayınları.
• de Man, Paul (2008), Körlük ve İçgörü: Çağdaş Eleştirinin Retoriği Üzerine Denemeler, Ferit Burak Aydar (Çev.), İstanbul: Metis Yayınları.
• Doğan, Mehmet Can (2018), Modern Türk Şiiri, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Eroğlu, Ebubekir (2005), Modern Türk Şiirinin Doğası, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Gadamer, Hans-Georg (2008), Hakikat ve Yöntem, Hüsamettin Arslan, İsmail Yavuzcan (Çev.), İstanbul: Paradigma Yayınları.
• Han, Byung-Chul (2018), Zamanın Kokusu: Bulunma Sanatı Üzerine Felsefi Bir Deneme, Şeyda Öztürk (Çev.), İstanbul: Metis Yayınları.
• Karakoç, Sezai (1986a), Günlük Yazılar III, İstanbul: Diriliş Yayınları.
• -------. (1986b), Edebiyat Yazıları II, İstanbul: Diriliş Yayınları.
• -------. (1988), Edebiyat Yazıları I, İstanbul: Diriliş Yayınları.
• -------. (2000), Gün Doğmadan, İstanbul: Diriliş Yayınları.
• Koçak, Orhan (2011), Bahisleri Yükseltmek: Turgut Uyar Şiirinde Kendini Yaratma Deneyimi, İstanbul: Metis Yayınları.
• Mignon, Laurent (2003), “Kaldırımlar’dan Monna Rosa’ya”, Hece, S. 73, s. 135-145.
• ------- (2016), Edebiyatın Sınırlarında, İstanbul: Evrensel Yayınları.
• Mollaer, Fırat (2016), Tekno Muhafazakârlığın Eleştirisi, İstanbul: İletişim Yayınları.
• Oktay, Ahmet (2001), Şairin Kanı: Yazınsal Eleştiriler I (1954-2000), İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Simmel, Georg (2009), Bireysellik ve Kültür, Tuncay Birkan (Çev.), İstanbul: Metis Yayınları.
• Taburoğlu, Özgür (2008), Dünyevi ve Kutsal: Modernlerin Maneviyat Arayışları, İstanbul: Metis Yayınları.