Sezai Karakoç’ta Okuma Kültürü ve Okuma Biçimleri

Yıl 2023, Sayı: 28, 412 - 427, 25.10.2023

Yunus Emre Özsaray

https://doi.org/10.30767/diledeara.1343100

Öz

Bu makalede okuma kültürünün oluşumu ve bu süreçteki okumaların kişinin okuma biçimine etkileri Sezai Karakoç örneği üzerinden incelenmektedir. Farklı okuma evrelerin- de yapılan okumalar, okuma kültürünün oluşmasına ve okuma biçimlerine farklı şekillerde etki etmektedir. Okumanın fikirleri yeniden yapılandırma ve bir dünya görüşü oluşturma yönündeki etkileri göz önüne alındığında, bir fikir adamı olarak Sezai Karakoç’un dünya gö- rüşünün oluşmasına etki eden okumalar Hatıralarından izlenebilen okuma evreleri etrafında belirlenmeye çalışılacaktır. Erken çocukluk dönemlerinden itibaren sözlü kültür ortamların- da dinleyici olarak bulunmasından, üniversite yıllarındaki kütüphanede okuma kültürünün oluşmasına kadarki seyir ortaya konmaya çalışılacaktır. Böylece hem eserlerindeki düşünme biçimi belirlenmeye çalışılacak hem de Jean S. Chall’ın okuma gelişimi evreleri Sezai Ka- rakoç örneği üzerinden gösterilmeye çalışılacaktır. Aynı zamanda, Sezai Karakoç’un oku- malarını, eleştirel okur kimliğiyle, sorular etrafında gerçekleştirdiği bulgusuyla, eserlerini ve fikirlerini oluştururken nasıl bir düşünme biçimine sahip olduğu da belirlenmeye çalışı- lacaktır. Kitaba yüklediği anlam, onun eserinin ve fikrinin oluşmasındaki bir diğer izlektir. Bu anlam üzerinden, Sezai Karakoç’un; kitap, okuma, ilham üçlüsü arasında kurduğu ilişki de belirlenmeye çalışılacaktır.

Anahtar Kelimeler

Sezai Karakoç, okuma kültürü, okuma gelişimi, kitap, ilham, eleştirel okuma

Kaynakça

• Chall, J.S ( 1983) Stages of Reading Development. N.Y. McGraw-Hill Book Company.
• Collins, F. (1999) “The Use of Traditional Storytelling in Education to the Learning of Literacy Skills” Early Child Development and Care, 1999, Vol. 152, pp. 77-108
• Çifçi, M.(2006).Eleştirel Okuma.Türk Dili Araştırmaları Yıllığı - Belleten,54 (2006/1) ,55-80.
• Göksel, A. (2022). Okumanın Unsurları ve Gelişim Evreleri. Korkut Ata Türkiyat Araştırmaları Dergisi , (9) , 132-147.
• Hökelekli, H. (1997) TDV İslam Ansiklopedisi, İstanbul. Türkiye Diyanet Vakfı
• Karakoç, S. (1989d) “Hatıralar-XXIV”, Diriliş, S.24, s.10-12, 02 Ocak 1989.
• Karakoç, S. (1989a). “Hatıralar-XXVI” Diriliş, S. 26. s.12, 16 Ocak 1989.
• Karakoç, S. (1989b) “Hâtıralar-XL”, Diriliş, S.40, s.9 21 Nisan 1989.
• Karakoç, S. (1989c) “Hâtıralar-XXIX”, Diriliş, S.29, s.12 6 Şubat 1989.
• Karakoç, S. (1988a) “Hatıralar-XIX”, Diriliş, S.19, s.8, 28 Kasım 1988.
• Karakoç, S. (1988b) “Hatıralar-XXIII”, Diriliş, S.23, s.11, 25 Aralık 1988.
• Karakoç, S. (1988c) “Hatıralar-XXVIII”, Diriliş, S.28, s.10-12, 30 Ocak 1989.
• Karakoç, S. (1989e) “Hâtıralar-XXX”, Diriliş, S.30, s.8-10, 13 Şubat 1989.
• Karakoç, S. (1989f) “Hâtıralar-XXXII”, Diriliş, S.32, s.6, 27 Şubat 1989.
• Karakoç, S. (1989g) “Hâtıralar-XL”, Diriliş, S.49, s.6, 21 Nisan 1989.
• Karakoç, S. (1989h) “Hâtıralar-XXXIV”, Diriliş, S.34, s.7, 13 Mart 1989.
• Karakoç, S. (1989i) “Hâtıralar-XXXIX”, Diriliş, S.39, s.11, 14 Nisan 1989.
• Karakoç, S. (1989j) “Hâtıralar-XL”, Diriliş, S.42, s.9, 5 Mayıs 1989.
• Karakoç, S. (1989k) “Hâtıralar-XLIV”, Diriliş, S.44, s.8, 19 Mayıs 1989.
• Karakoç, S. (1989l) “Hâtıralar-XLVIII”, Diriliş, S.48, s.8, 16 Haziran 1989.
• Karakoç, S. (1989m) “Hâtıralar-LVII”, Diriliş, S.57, s.10, 18 Ağustos 1989.
• Karakoç, S. (1989n) “Hâtıralar-XLII”, Diriliş, S.42, s.10, 5 Mayıs 1989.
• Karakoç, S. (1989o) “Hâtıralar-XLV”, Diriliş, S.45, s.8, 5 Mayıs 1989.
• Karakoç, S. (1989p) “Hâtıralar-XXXVII”, Diriliş, S.37, s.9, 3 Nisan 1989.
• Karakoç, S. (1989r) “Hâtıralar-XXXV”, Diriliş, S.35, s.9, 20 Mart 1989.
• Karakoç, S. (1989s) “Hâtıralar-XXXVI”, Diriliş, S.36, s.9, 27 Mart 1989.
• Karakoç, S. (1990) “Hâtıralar-LXXX”, Diriliş, S.80, s.7, 26 Ocak 1990.
• Karakoç, S. (2012a) Çağ ve İlham 4. İstanbul. Diriliş Yayınları.
• Karakoç, S. (2012b) Çağ ve İlham 2. İstanbul. Diriliş Yayınları.
• Karakoç, S. (2009) Çağ ve İlham 1. İstanbul. Diriliş Yayınları.
• Karakoç, S. (1975) Sütun I. 2. Baskı. İstanbul. Diriliş Yayınları.
• Karakoç, S. (1999) Sütun. 5. Baskı. İstanbul. Diriliş Yayınları.
• Karakoç, S. (2011a) Düşünceler II. Kurumlar. İstanbul. Diriliş Yayınları.
• Karakoç, S.(2011b) Yitik Cennet.12. Baskı. İstanbul. Diriliş Yayınları.
• Karakoç, S. (2011c) Yunus Emre. 12. Baskı. İstanbul. Diriliş Yayınları.
• Karakoç, S. (2012) Gün Doğmadan. İstanbul. Diriliş Yayınları.
• Karakoç, S.(2016) Piyesler I. İstanbul. Diriliş Yayınları.
• Isbell, R., Sobol, J., Lindauer, L. et al. (2004) The Effects of Storytelling and Story Reading on the Oral Language Complexity and Story Comprehension of Young Children. Early Childhood Education Journal 32, 157–163
• McLuhan, M. (2020) Gutenberg Galaksisi. İstanbul. Yapı Kredi Yayınları.
• Palmer, E. R. ( 2002) Hermönetik. Çev. Yrd. Doç. İbrahim Görener. İstanbul. Anka Yayınları.
• SAMUR, A. (2017). Okuma Kültürü Edinme Sürecinde “İlkokul Dönemi (6-10Yaş)”. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 50(1), 209 - 230.