Kemalpaşazade Bağlamında Ahlaki Özerklik Problemi

Yıl 2022, Cilt: 2 Sayı: 4, 1 - 14, 31.12.2022

Hatice Öğüt

Öz

Kemalpaşazade, Osmanlı yükselme döneminde yaşamış, zamanının dini ve fenni bilgileri özümsemiş ve kendince en doğru ahlak düşüncesini benimsemiş-tir. Ona göre ahlak, varlık hiyerarşisinden ve değerden bağımsız bir şekilde ele alınamaz. Bu yüzden varlık hiyerarşisinin en üstündeki Tanrıya göre bir ahlak düşüncesi benimsenmeli bunu yaparken de vahiy ve Peygamber esas alınmalıdır. Fakat bu düşünce de eksik olan nokta teorinin pratiğe nasıl aktarılacağı ve bu durumun yarattığı belirsizliktir.

Anahtar Kelimeler

Kemalpaşazade, Ahlak, Ahlaki Özerklik.

Kaynakça

• Ahiskali, M. (2022). Huzeyfe B. Yemân’ın Hz. Peygamberle Sırdaşlığı Ve Münafıkları Bilme Meselesi. Bayburt Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 15, Art. 15. https://doi.org/10.47098/bayburt-ilahiyat.1058808 Alper, Ö. M. (t.y.). Tarih Çalışmalarında Amaç Sorunu: Etik Ve Poli-tik Bir Yaklaşım. İçinde Uluslararası Kemalpaşazâde (İbn Kemal) Sem-pozyumu Bildirileri -1-. Alper, Ö. M. (2010). Varlık ve insan: Kemalpaşazâde bağlamında bir tasavvurun yeniden inşası. Klasik. Bennett, C. (2022). Ahlak Felsefesi Nedir? (M. E. Kala, Çev.). Episte-me Yayınları. Demirkol, Murat (Ed.). (t.y.). Uluslararası Kemalpaşazâde (İbn Ke-mal) Sempozyumu Bildirileri -1- (C. 1). Fcr Yayın Reklam Bilgisayar Sa-nayi Ve Tic. Ltd. Şti. Durkheim, E. (2019). Ahlak ve Toplum (D. Çenesiz, Çev.). Pinhan Ya-yıncılık. Düzgün, Ş. A. (2018). Mâtürîdî’de Bireysel Ahlaki Otonomi. Gümüş-hane Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 7(14), Art. 14. İnalcık, H. (2016). Osmanlı tarihinde İslâmiyet ve devlet (1. baskı). Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları. Kavlak-, A. (2020). Kant Felsefesinde Tanrı ve Ahlak İlişkisi. Journal of Turkish Studies, Volume 15 Issue 3(Volume 15 Issue 3), 2141-2156. https://doi.org/10.29228/TurkishStudies.43580 Kemalpaşazade (İbn Kemal). (t.y.-a). Ek-2 Mugayyebatü’l-Hamse (Beş Gayb). İçinde Kışladan Medreseye Osmanlı Bilgini Kemalpaşaza-de’nin Düşünce Dünyası. Kemalpaşazade (İbn Kemal). (t.y.-b). Ek-3: Fi Beyan-ı akl-ı İnsani (İnsan Aklı’nın Beyanına Dair). İçinde Ş. Öçal (Çev.), Kışladan Medrese-ye Osmanlı Bilgini Kemalpaşazade’nin Düşünce Dünyası. İz Yayıncılık. Kemalpaşazade (İbn Kemal). (t.y.-c). Ek-7 Fî Beyâni’l-vücûd (Varlık-lar’ın Sırları). İçinde Ş. Öçal (Çev.), Kışladan Medreseye Osmanlı Bilgini Kemalpaşazade’nin Düşünce Dünyası. Komisyon. (2019). Sahih-i Buhari Muhtasarı Tecridi Sarih Tercümesi ve Şerhi (Orta Boy) (8 Cilt). Diyanet İşleri Başkanlığı. Öçal, Ş. (2013). Kışladan medreseye: Osmanlı bilgini Kemalpaşaza-de’nin düşünce dünyası. İz Yayıncılık. Özkan, F., & Altuner, İ. (2019). Felsefeye Giriş: Sistematik Düşünce-nin Kodları. Özturan, H. (2013). Akıl ve ahlâk: Aristoteles ve Fârâbi’de ahlâkı kay-nağı (Birinci basım). Klaik. Şahi̇n, H., & Kahraman, H. (2020). Hz. Ömer’in Hz. Peygamber’in Vefatı Karşısında Takındığı Tavırla Alakalı Rivayetler ve Değerlendiril-mesi. Tasavvur / Tekirdağ İlahiyat Dergisi, 6(1), Art. 1. Türkgülü, M. (1998). Ahlakın Kaynağı Tartışmaları ve Ortaya Çıkan Ahlak Telakkileri. Fırat Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 3, 0-0. Uygun, O. (2021). Immanuel Kant Ve Ahlakın Temel İlkesi. Yeditepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 18(2), Art. 2.