Beden Eğitimi ve Spor Alanında İmgeleme ve Güdülenme Konulu Lisansüstü Tezlerin Sistematik Derlemesi

Yıl 2023, Cilt: 1 Sayı: 1, 38 - 47, 30.06.2023

Ebu Bekir Sıddık Aksoy , Umut Can Karakaya , Miraç Makul , İbrahim Demirbaş

Öz

Bu araştırmada, sporcuları örneklem alan, imgeleme ve güdülenme konulu lisansüstü tezlerin incelenmesi ve yorumlanması amaçlanmıştır. Araştırma sonuçlarına göre ise imgeleme kullanımı sporcunun yaşantısına, sportif performansına ve daha pek çok değişkene etki etmektedir. Bu etkiler olumlu olarak nitelendirebileceğimiz (güdülenme, zihinsel dayanıklılık gibi) değişkenlerde pozitif yönde seyrederken, olumsuz olarak nitelendirebileceğimiz (kaygı, stres gibi) değişkenlerde ise negatif yönde seyretmektedir. Tüm bu etkiler sporcunun çeşitli durumları (teknik beceri, taktik, müsabaka koşulları gibi) zihninde canlandırması sonucunda gerçekleşmektedir. Elde edilen bu sonuçlar imgeleme kullanımının nedenli efektif bir psikolojik müdahale içerdiğini gözler önüne sermektedir. İmgelemenin psikiyatrik müdahalelerin yanı sıra spor alanında da kullanımı ile yalnızca teknik ve taktik geliştirme değil sporcuyu rehabilite etme, motivasyonel ustalık kazanımı gibi etkilerinin olduğu da bilinmektedir. Buna dayanarak sporcuların hem bireysel hem de takım olarak bu müdahale programlarına katılım sıklıklarının arttırılması ve güçlük çektikleri durumlar karşısında bir başa çıkma stratejisi olarak kazanımlarının sağlanması önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Beden Eğitimi ve Spor, İmgeleme, Güdülenme

Kaynakça

• Akandere, M., Aktaş, S., & Er, Y. (2018). Zihinsel Antrenman ve Spor. Türkiye Barolar Birliği, 60, 74.
• Atasoy, M., & Altun Ekiz, M. (2021). Futbolcuların Güdülenme (Motivasyon) ve İmgeleme Düzeyleri Arasındaki İlişkinin Araştırılması. Uluslararası Bozok Spor Bilimleri Dergisi, 2(2), 119-136.
• Başer, E. (1985). Uygulamalı Spor Psikolojisi. İstanbul: BSY Yayınları.
• Bilgin, Z., & Melek, E. (2021). Ebelik Öğrencilerinin Güdülenme Düzeylerinin Mesleki Kariyer Planlarına Etkisi. Online Türk Sağlık Bilimleri Dergisi, 6(1), 44-52.
• Boz, E. (2019). Elit karate sporcularında imgeleme ve kaygı ilişkisinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Bartın Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bartın.
• Boz, E., & Kul, M. (2020). Elit Karate Sporcularında İmgeleme ve Kaygı İlişkisinin İncelenmesi. Turkish Studies (Elektronik), 15(3), 1685-1697.
• Cumming, J. & Hall, C. (2002). Kasıtlı Imgeleme Uygulaması: Rekabetçi Sporcularda Imgeleme Becerilerinin Gelişimi. Spor Bilimleri Dergisi, 20 (2), 137-145.
• Elmas, L., & Birol, S. Ş. (2018). The Effect of İmagery Level to the Perceptions of Achievement in Adolescents Participating Sportive Recreation Activities. Uluslararası Anadolu Spor Bilimleri Dergisi, 3(1), 249-259.
• Güvendi, B., Güçlü, M., & Türksoy, A. (2018). Amerikan futbol sporcularında imgeleme ve karar verme. Uluslararası Hakemli Akademik Spor Sağlık ve Tıp Bilimleri Dergisi, 28. 67-68.
• Hocaoğlu, G. S. (2019). Sporcuların algılanan sportif yeterlik ve hedef yönelimlerinin içsel konuşma ve imgeleme biçimlerini belirlemedeki rolü Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• İmamoğlu Kaya, M., Çiçek, G., & İmamoğlu, M. (2020). Kadın Futbolcularda Algılanan Stres, Sporda Güdülenme, Sürekli Öfke ve Öfke Tarzı Düzeyleri. Journal Of International Social Research, 13(74).
• Kelecioğlu, H. (1992). Güdülenme. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(7), 175-181.
• Kolayiş, H., Sarı, İ. & Köle, Ö. (2015). Takım Sporlarıyla Uğraşan Kadın Sporcuların İmgeleme, Güdülenme ve Kaygı Puanları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 13(2), 129-136.
• Kolayiş, H., & Çelik, N. (2017). Examination of Motivation, Anxiety and İmagery Levels of Footballers from Different Leagues. Revista de Psicología del Deporte, 26(3), 23-27.
• Lee, E. (2005). The Relationship of Motivation and Flow Experience to Academic Procrastination in University Students. The Journal of Genetic Psychology, 166(1), 5- 15.
• Mattie, P., & Munroe-Chandler, K. (2012). Examining the Relationship Between Mental Toughness and Imagery Use. Journal of Applied Sport Psychology, 24(2), 144-156.
• Oberle, C. D., Watkins, R. S., & Burkot, A. J. (2018). Orthorexic Eating Behaviors Related to Exercise Addiction and İnternal Motivations in a Sample of University Students. Eating and Weight Disorders-Studies on Anorexia, Bulimia and Obesity, 23(1), 67-74.
• Sarı, I. (2015). An İnvestigation of İmagery, İntrinsic Motivation, Self-Efficacy and Performance in Athletes. The Anthropologist, 20(3), 675-688.
• Selçuk, Ziya (1996), Eğitim psikolojisi, Pegem, Ankara.
• Seleciler, C. (2019). Halk dansları eğitimi gören üniversite öğrencilerinin imgeleme ve optimal performans duygu durumu düzeylerinin belirlenmesi Yüksek Lisans Tezi, Bartın Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bartın.
• Sevilmiş, A., & Şirin, E. F. (2016). Spor Bilimleri Fakültesi Öğrencilerinde Akademik Başarı Üniversite Yaşam Kalitesi, Akademik Güdülenme ve Akademik Özyeterliğin Rolü. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 14(1), 31-44.
• Türkmen, Mustafa (2005), Profesyonel erkek futbolcular ile amatör erkek futbolcuların başarı motivasyon düzeylerinin incelenmesi, (İzmir-Manisa Örneği), Yüksek Lisans Tezi, Celal Bayar Üniversitesi, Manisa
• Uğur, O. A. (2021). The Effect of the Imagination Levels of the Faculty of Sports Sciences Students on Mental Toughness. African Educational Research Journal, 9(2), 461-466.
• Urfa, O. (2017). 10 haftalık psikolojik beceri antrenman programının genç futbolcuların kaygı, özgüven, güdülenme, dikkat ve şut isabet oranı üzerine etkisi Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Weinberg, R. & Gould, D. (2015). Foundations of Sport and Exercise Psychology. Champaign, Illinois, Human Kinetics.