Öz
Dil yaşamakta olan bir kavramdır. Dilin yaşanırlığını kanıtlayan şey kullanılıyor olması ve gerek gramerde gerekse kelimede az çok değişime uğramasıdır. Dil bazen doğduğu coğrafyadan çıkıp sınırlarını uzak diyarlara taşır, bazen de sadece belirli bir alana hitap eder. Ticaret ve savaş; dili farklı coğrafyalara taşıyan iki önemli unsurdur. Elbette farklı nedenlerle de dil mekân değiştirmektedir. Ancak gördüğümüz kadarıyla savaş sonucu kazanılan topraklardaki hâkimiyet halkların kaynaşmasına, dillerin hızla karışmasına vesile olmaktadır. Türklerin Ortadoğu ve Balkanlardaki hâkimiyeti ile Türk kültürü ve dili, o toprakların kültürü ve dili ile karışmıştır. Yapılan araştırmalarda İslam kültürüyle son şeklini almış Farsça ve Türkçeye ait pek çok kelimenin Balkan dillerine yerleştiği görülmüştür. Türk asıllı edip ve mutasavvıfların eserlerinde olduğu gibi Romen dilinde de birçok Farsça kelimeye rastlamak mümkündür. Bilindiği üzere Farsça ve Romence; Hint Avrupa dil grubundandır. Romence bu grubun Avrupa kolundayken Farsça Asya kolunda yer almaktadır. Farsça ve Romencenin bu etkileşimi, aynı dil ailesi grubunda yer almalarının bir sonucu gibi düşünülebilir. Ancak Farsça kelimelerin daha çok Türkler aracılığıyla Romenceye katıldığı da bilinmektedir. Hint-Avrupalılar kimi zaman İndogermenler, kimi zaman IndoEuropeanlar olarak isimlendirilmektedirler. Amacımız bu çalışmada bir Hint Avrupa dil grubunun Avrupa kolundan olan Romence ile yine aynı dil ailesinin Asya kolunda olan Farsça arasındaki dilsel etkileşimin varlığını ortaya koymak ve Romenceye Farsça kelimelerin girmesine aracılık etmiş Türk dilinin Balkanlardaki geçmişine göz atmaktır
Anahtar Kelimeler
Romence Farsça ortak kelimeler Hint- Avrupa dilleri Arî dilleri
Kaynakça
- BALCI, Fatih (1984). Dillerin Doğuşu, Dil-Ekim Sızıntı Dergisi
- BAUBEC Agiemin- BAUBEC Kamer G.Deniz (2010). Dictionar Türkçe- Romence & Romence-Türkçe Ex Ponto – Constanta – Romania
- BÖLÜKBAS, F. ve KESKİN, F (2010). “Yabacı Dil Olarak Türkçe Öğreti- minde Metinlerin Kültür Aktarımında İşlevi”, Turkish Studies, Vo- lume 5/4, Fall 2010,
- GİRAY, Bozkurt Saynur (2008). “Geçmişten günümüze Romanya’da Türk Varlığı” Karadeniz Araştırmaları, C:5 S:17 Bahar, s.1-31
- GÖKALP, Z.(1990). Türkçülüğün Esasları, (Haz. Mehmet Kaplan). Anka- ra: Kültür Bakanlığı
- GÜVENÇ, B. (2002). İnsan ve Kültür. (9.bs.). İstanbul: Remzi Kitabevi.
- KARAİSMAİLOĞLU, Adnan (1999). Klasik Türk Edebiyatının İran Ede- biyatı ile Münasebeti, Dergâh,110 s.15
- KONGAR, Emre (2005), Kültür Üzerine, s.5 İstanbul: Remzi Kitapevi
- MANKALYALI Z.Mehmet (2013).Türkçe-Romence Sözlük, Türk Dil Kurumu.
- Melikuşşuarâ-ı Bahâr, (1373 hş.) Sebkşinâsî/Târîh-i Tatavvur-i Nesr-i Fârsî, Tahran.
- SALİM,Orhan (2012).Dil politikaları, dil hakları ve Türkiye’de uygula- maları. Ankara Üniverstesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Hukuku Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Ankara
- SİVRİOĞLU, Ulaş Töre (2013). “Avesta Dilinin Tarihi Coğrafyası”, Tur- kish Studies, Volume 8/8 Summer 2013, p.1141-1165.
- TAMURA, Taralunga Elena, (2004) On the Origin of the Romanian Peop- le 2/tamura.pdf)
- TURAL,Sadık(2000), “Düşünmek, eleştirmek,ve Eleştirilmek Bir İhtiyaç- tır”, Bilge, Sayı 24, Bahar 2000
- YAZICI, Tahsin- ÖZTÜRK, Mürsel (1999). “İran”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, İstanbul: TDV Yayınları.
- http://atauzem.atauni.edu.tr/dosya/ortak/materyal/T%C3%BCrk%20Dili %20I-%C3%9Cnite%202.pdf
- Wikipedia, History of DobrogeaRegion. (2014). Availableonline at: http://ro.wikipedia.org/wiki/Istoria_Dobrogei (accesed 07.02.2015).
- http://www.cemvakfi.org.tr/makale-deneyimler/iran%E2%80%99dan- gocenlerin- varna%E2%80%99ya-dobruca-cevresine-iskan-edildikleri/
- http://www.felsefedersligi.com/FileUpload/op30412/File/dillerindogusu. pdf
Öz
Language is a living concept. What proves that language is living is that the language is used and it has been transformed both grammatically and vocabulary. Language sometimes carries its boundaries out of the geography it is born to further countries, and sometimes it addresses to a certain area. Trade and war; are two important factors carrying the language to different geographies. Of course for different reasons language changes location too. But as far as we see, the ruling in the land gained as a result of war allows the people to interact with each other, the languages to get mixed. With the rule of the Turks in Middle East and Balkans, Turkish culture and language have become mixed with the culture and the language of those lands. In the researches made, it has been seen that many words from Persian and Turkish which have taken their last forms with the Islam culture have been integrated into Balkan languages. As in the products of Turkish origin scholars and Sufis, it is possible to come across with many Persian languages in the Romanian language. As known Persian and Romanian; are in the group of Indo European language. Romanian language is in the European sub-group of this group and Persian is in the Asian sub-group. This interaction of Persian and Romanian can be considered as a result of being in the group of the same linguistic family. But it is also known that the Persian words are added into the language of Romanian through Turks mostly. Indo Europeans are named sometimes as Indogermans and sometimes Indo-Europeans. Our purpose in this study is to reveal the existence of linguistic interaction between Romanian which is from the European branch of the Indo European linguistic group and Persian which is Asian subgroup of the same linguistic family and to review the past of the Turkish language in Balkans which has enabled Persian words to enter into the Romanian language
Anahtar Kelimeler
Romanian Persian common words Indo- European languages Aryan langugaes
Kaynakça
- BALCI, Fatih (1984). Dillerin Doğuşu, Dil-Ekim Sızıntı Dergisi
- BAUBEC Agiemin- BAUBEC Kamer G.Deniz (2010). Dictionar Türkçe- Romence & Romence-Türkçe Ex Ponto – Constanta – Romania
- BÖLÜKBAS, F. ve KESKİN, F (2010). “Yabacı Dil Olarak Türkçe Öğreti- minde Metinlerin Kültür Aktarımında İşlevi”, Turkish Studies, Vo- lume 5/4, Fall 2010,
- GİRAY, Bozkurt Saynur (2008). “Geçmişten günümüze Romanya’da Türk Varlığı” Karadeniz Araştırmaları, C:5 S:17 Bahar, s.1-31
- GÖKALP, Z.(1990). Türkçülüğün Esasları, (Haz. Mehmet Kaplan). Anka- ra: Kültür Bakanlığı
- GÜVENÇ, B. (2002). İnsan ve Kültür. (9.bs.). İstanbul: Remzi Kitabevi.
- KARAİSMAİLOĞLU, Adnan (1999). Klasik Türk Edebiyatının İran Ede- biyatı ile Münasebeti, Dergâh,110 s.15
- KONGAR, Emre (2005), Kültür Üzerine, s.5 İstanbul: Remzi Kitapevi
- MANKALYALI Z.Mehmet (2013).Türkçe-Romence Sözlük, Türk Dil Kurumu.
- Melikuşşuarâ-ı Bahâr, (1373 hş.) Sebkşinâsî/Târîh-i Tatavvur-i Nesr-i Fârsî, Tahran.
- SALİM,Orhan (2012).Dil politikaları, dil hakları ve Türkiye’de uygula- maları. Ankara Üniverstesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Hukuku Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Ankara
- SİVRİOĞLU, Ulaş Töre (2013). “Avesta Dilinin Tarihi Coğrafyası”, Tur- kish Studies, Volume 8/8 Summer 2013, p.1141-1165.
- TAMURA, Taralunga Elena, (2004) On the Origin of the Romanian Peop- le 2/tamura.pdf)
- TURAL,Sadık(2000), “Düşünmek, eleştirmek,ve Eleştirilmek Bir İhtiyaç- tır”, Bilge, Sayı 24, Bahar 2000
- YAZICI, Tahsin- ÖZTÜRK, Mürsel (1999). “İran”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, İstanbul: TDV Yayınları.
- http://atauzem.atauni.edu.tr/dosya/ortak/materyal/T%C3%BCrk%20Dili %20I-%C3%9Cnite%202.pdf
- Wikipedia, History of DobrogeaRegion. (2014). Availableonline at: http://ro.wikipedia.org/wiki/Istoria_Dobrogei (accesed 07.02.2015).
- http://www.cemvakfi.org.tr/makale-deneyimler/iran%E2%80%99dan- gocenlerin- varna%E2%80%99ya-dobruca-cevresine-iskan-edildikleri/
- http://www.felsefedersligi.com/FileUpload/op30412/File/dillerindogusu. pdf
Ayrıntılar
| Diğer ID | JA47JC99ES |
|---|---|
| Bölüm | Makale |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 1 Aralık 2016 |
| Gönderilme Tarihi | 1 Aralık 2016 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2016 Sayı: 4 |
Kaynak Göster
Content of this journal is licensed under a Creative Commons Attribution NonCommercial 4.0 International License