Öz
Sonsuz hayat inancı, bazı toplumlarda ölüm sonrası hayatla ilgisi açısından bir dereceye kadar insanların yaratılıştan sahip oldukları yetilerle, ölmüş olan yakınlarını sık sık rüyada görme deneyiminden kaynaklanış olmalıdır. Eski dünya edebiyatlarında, yazılı edebiyattan daha yaygın olan sözlü edebiyatın etkileyici ve önemli bir bölümünü, insanların ölüm sonrası hayatta erişecekleri makamlar, yaşayacakları yeni hayat hakkında önsezilerde bulunma ve gelecekle ilgili birtakım bilgiler vermeyi konu alan anlatılar oluşturur. Fizik ötesi evrene seyahatlerde bulunma yoluyla “cennet”, “cehennem” ve “berzah” konularında gizemli, içsel birtakım metafizik algılamalar, dinsel inanışlarda da çok eski bir geçmişe sahiptir.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Afifî, Rahîm, Esâtîr ve Ferheng-i Îrân Der Niviştehâ-yi Pehlevî, Tahran 1374 hş.
- Boyce, Mary, Târîh-i Kîş-i Zerdüşt, (çev. Humâyûn San’atîzâde), Tahran 1374 hş.
- Browne, Edward Granville, A Literary History of Persia, Cambridge 1924, I-IV.
- Caferî Kemânfer, Fâtıma-Mudebbirî, Mahmûd, “Kûh ve tecellî-yi Ân Der Şâhnâme”, Pejûhişhâ-yi Edebî, I/2 (Tahran 1382 hş.), s. 64.
- Eliade, Mircea, Dinler Tarihine Giriş (çev. Lale Arslan), İstanbul 2003.
- Gündüz, Şinasi, Ünal, Yavuz-Sarıkçıoğlu, Ekrem, Dinlerde Yükseliş Motifleri, Ankara 1996.
- Kedkenî, Muhammed Rızâ Şefî’î, Mantıku’t-tayr-i ‘Attâr, Tahran 1383 hş.
- Mahcûb, Muhammed Cafer, “Bûye-yi Pervâz”, İrânnâme, II/4 (Was-hington 1984).
- Meşkûr, Muhammed Cevâd, “Kerdîr Yâ Tansar”, Nâme-yi Bastân, (Tahran 1378 hş.
- Mu’în, Muhammed, Mezdiyesnâ ve Edeb-i Fârsî, Tahran 1338 hş., I-II.
- Safâ, Zebîhullâh, Hemâseserâyî Der Îrân, Tahran 1374 hş.
- Safâ, Zebîhullâh, Târîh-i Edebiyyât Der Îrân, Tahran 1371 hş. I-V.
- Serkârâtî, Behmen, “Efsâne-yi Âb-i Hayât Der İskendernâme-yi Nizâmî ve Rivâyât-i Dîger-i Dâstân-i İskender”, Mecm‘ua-yi Makâlât-i Kongre-yi bey-nu’l-milelî-yi Nohomîn Sede-yi Tevellud-i Hekîm Nizâmî-yi Gencevî, Tahran 1372 hş. I-III.
- Seyidoğlu, Bilge, Mitoloji Üzerine Araştırmalar, Kayseri 1995.
- Tefezzulî, Ahmed, Târîh-i Edebiyyât-i Îrân Piş Ez İslam, Tahran 1376 hş.
- Utas, Bo, “Sefer Be Cihân-i Dîger, Der Surâyiş-i Kohen-i Pârsî” (trc. Dâryûş-i Kârger), İrânşinâsî, Rockville, Maryland 1377 hş., X/2, s. 311;
- Yâhakkî, Muhammed Ca'fer, Ferheng-i Esâtîr ve İşârât-i Dâstânî der Edebiyyât-i Fârsî, Tahran 1375 hş. Zerrînkûb, Abdulhuseyn, Der Kalemrov-i Vicdân, Tahran 1375 hş..
- Zumurrudî, Humeyrâ, Nakd i Tatbîkî yi Edyân ve Esâtîr Der Şâhnâme yi Firdevsî, Hamse-yi Nizamî ve Mantuku’t-tayr, Tah-ran 1382 hş.
Öz
Sonsuz hayat inancı, bazı toplumlarda ölüm sonrası hayatla ilgisi açısından bir dereceye kadar insanların yaratılıştan sahip oldukları yetilerle, ölmüş olan yakınlarını sık sık rüyada görme deneyiminden kaynaklanış olmalıdır. Eski dünya edebiyatlarında, yazılı edebiyattan daha yaygın olan sözlü edebiyatın etkileyici ve önemli bir bölümünü, insanların ölüm sonrası hayatta erişecekleri makamlar, yaşayacakları yeni hayat hakkında önsezilerde bulunma ve gelecekle ilgili birtakım bilgiler vermeyi konu alan anlatılar oluşturur. Fizik ötesi evrene seyahatlerde bulunma yoluyla “cennet”, “cehennem” ve “berzah” konularında gizemli, içsel birtakım metafizik algılamalar, dinsel inanışlarda da çok eski bir geçmişe sahiptir.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Afifî, Rahîm, Esâtîr ve Ferheng-i Îrân Der Niviştehâ-yi Pehlevî, Tahran 1374 hş.
- Boyce, Mary, Târîh-i Kîş-i Zerdüşt, (çev. Humâyûn San’atîzâde), Tahran 1374 hş.
- Browne, Edward Granville, A Literary History of Persia, Cambridge 1924, I-IV.
- Caferî Kemânfer, Fâtıma-Mudebbirî, Mahmûd, “Kûh ve tecellî-yi Ân Der Şâhnâme”, Pejûhişhâ-yi Edebî, I/2 (Tahran 1382 hş.), s. 64.
- Eliade, Mircea, Dinler Tarihine Giriş (çev. Lale Arslan), İstanbul 2003.
- Gündüz, Şinasi, Ünal, Yavuz-Sarıkçıoğlu, Ekrem, Dinlerde Yükseliş Motifleri, Ankara 1996.
- Kedkenî, Muhammed Rızâ Şefî’î, Mantıku’t-tayr-i ‘Attâr, Tahran 1383 hş.
- Mahcûb, Muhammed Cafer, “Bûye-yi Pervâz”, İrânnâme, II/4 (Was-hington 1984).
- Meşkûr, Muhammed Cevâd, “Kerdîr Yâ Tansar”, Nâme-yi Bastân, (Tahran 1378 hş.
- Mu’în, Muhammed, Mezdiyesnâ ve Edeb-i Fârsî, Tahran 1338 hş., I-II.
- Safâ, Zebîhullâh, Hemâseserâyî Der Îrân, Tahran 1374 hş.
- Safâ, Zebîhullâh, Târîh-i Edebiyyât Der Îrân, Tahran 1371 hş. I-V.
- Serkârâtî, Behmen, “Efsâne-yi Âb-i Hayât Der İskendernâme-yi Nizâmî ve Rivâyât-i Dîger-i Dâstân-i İskender”, Mecm‘ua-yi Makâlât-i Kongre-yi bey-nu’l-milelî-yi Nohomîn Sede-yi Tevellud-i Hekîm Nizâmî-yi Gencevî, Tahran 1372 hş. I-III.
- Seyidoğlu, Bilge, Mitoloji Üzerine Araştırmalar, Kayseri 1995.
- Tefezzulî, Ahmed, Târîh-i Edebiyyât-i Îrân Piş Ez İslam, Tahran 1376 hş.
- Utas, Bo, “Sefer Be Cihân-i Dîger, Der Surâyiş-i Kohen-i Pârsî” (trc. Dâryûş-i Kârger), İrânşinâsî, Rockville, Maryland 1377 hş., X/2, s. 311;
- Yâhakkî, Muhammed Ca'fer, Ferheng-i Esâtîr ve İşârât-i Dâstânî der Edebiyyât-i Fârsî, Tahran 1375 hş. Zerrînkûb, Abdulhuseyn, Der Kalemrov-i Vicdân, Tahran 1375 hş..
- Zumurrudî, Humeyrâ, Nakd i Tatbîkî yi Edyân ve Esâtîr Der Şâhnâme yi Firdevsî, Hamse-yi Nizamî ve Mantuku’t-tayr, Tah-ran 1382 hş.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Makale |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 31 Mart 2022 |
| Gönderilme Tarihi | 7 Ocak 2022 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2022 Cilt: 1 Sayı: 16 |
Kaynak Göster
Content of this journal is licensed under a Creative Commons Attribution NonCommercial 4.0 International License