Hamid Araslı'nın Görüşünde Nizami Gencevi'nin İmajı ve 12. Yüzyıl Gence Ortamı

Yıl 2024, Sayı: 21, 36 - 40, 17.09.2024

Türkan Verdiyeva

https://doi.org/10.5281/zenodo.13765540

Öz

20. yüzyılın önde gelen edebiyat eleştirmenlerinden Hamid Araslı araştırmalarıyla Azerbaycan edebiyatına büyük katkılar sağlamıştır. Yaptığı araştırmalar sonucunda Nizami ile Fuzulinin edebiyyatdakı yaratıclığı arasında yaşamış ve yaratmış şairler incelenmiş ve bu konuda bir çalışma yapmıştır. Şairler hakkında pek çok bilinmeyen bilgiler ortaya çıkarmıştır. Hamid Araslı, "Şairin Hayatı" adlı eserinde 12. yüzyıldaki Gence şehrini ve Nizami Gencevi'nin hayatını ve eserlerini anlatmıştır. Eserde o dönemde Gence'deki atmosfer, Ozan mahallesi ve Gence'de ortaya çıkan Ahi kardeşlik teşkilatı hakkında geniş bilgiler verildiği gibi aynı zamanda dahi şairin “Hamsa”nin yazım tarihi hakkında da geniş bilgiler verilmektedir. Eserde Nizami ile aynı anda Abul-ula Gencevi, dedesi Zeki Muayyadin, babası Yusif, babasının arkadaşı ve öğretmeni şair İmadeddin, kardeşi Givami Gencevi, Mehsati Gencevi, eserlerini sevgiyle okuduğu Hatibi, Gence emiri Garasungur, alim Ebu Zekeriyya Yahya, Hakani, Muhammed Felaki, Mujireddin Beylagani gibi değerli şahsiyetlerden bahs ediliyordur.

Anahtar Kelimeler

Hamid Araslı, 12.yüzyıl, Gence, Nizami Gencevi

The image of Nizami Ganjavi and the setting of 12th century Ganja In the opinion of respected literary critic Hamid Araslı

Öz

Hamid Araslı, one of the leading literary critics of the 20th century, made great contributions to Azerbaijani literature with his research. As a result of his research, the poets who lived and created between Nizami and Fuzuli's creativity in literature were examined and he conducted a study on this subject. It has revealed a lot of unknown information about the poets. Hamid Araslı, in his work "The Life of the Poet", described the city of Ganja in the 12th century and the life and works of Nizami Ganjavi. In the work, extensive information is given about the atmosphere in Ganja at that time, the Ozan neighborhood and the Ahi brotherhood organization that emerged in Ganja, as well as the writing history of the genius poet's "Hamsa". In the work, along with Nizami, Abul-ula Ganjavi, his grandfather Zeki Muayyadin, his father Yusif, his father's friend and teacher the poet Imadeddin, his brother Givami Ganjavi, Mehsati Ganjavi, Hatibi, whose works he read with love, Ganja emir Garasungur, scholar Ebu Zekeriyya Yahya, Hakani, Muhammed Felaki, Valuable figures such as Mujireddin Beylagani are mentioned.

Anahtar Kelimeler

Hamid Arasli, XII century, Ganja, Nizami Gandjavi

Kaynakça

• Araslı H. (1967). Şairin Həyatı, Gənclik: Bakı.
• Araslı, H. (1998). Azərbaycan Ədəbiyyatı : Tarixi və Problemləri. Gənclik nəşriyyatı: Bakı.
• Araslı, N. (2011). Azərbaycan Nizamişünaslığının İlk Mərhələsi Və H. Araslı. Nizamişünaslıq elmi əsərlər: Bakı.
• Hüseynov, R. (2009). Divardan Asılmış Qol Saatı. Azərbaycan.
• Muxtarov A. (2021). Nizami Gəncəvi Obrazı Bədii Ədəbiyyatda. Gəncə: Elm nəşriyyatı.
• Nəbiyev, B. (2019). Azərbaycan ədədbiyyatının öyrənilməsində Həmid Araslının xidməti/Akademik Həmid Araslı 110 Gəncə: Elm.
• Səfiyeva, V. (2018). Akademik Həmid Araslının Folklorşünaslıq irsi/ V.Səfiyeva. Bakı.
• Yusifli, H. (2009). Akademik Həmid Araslı (100 illiyi münasibətilə)/ X.Yusifli. Bakı.