BibTex RIS Kaynak Göster

MİRZÂDE IŞKÎ KÜLLİYATINDA OSMANLI - TÜRK MÜLAHAZALARI

Yıl 2014, Sayı: 13, 1 - 20, 01.06.2014

Öz

İran Meşrutiyet Edebiyatının önemli şairlerinden Mirzade Işkî yazdığı şiir, makale ve tiyatro-opera metinlerinin birçok yerinde Osmanlı, Bab-ı Âli, İstanbul ve Türklerden söz etmektedir. I. Dünya Savaşı günlerinde İstanbul’da yaşamış, Osmanlı düşüncesinden etkilendiği kadar Jön Türklerin kimi düşünce ve iddialarını da eleştirmiş olan Şair, Yazar ve Jurnalist Işkî, dönemin İran entelijansiyasının Osmanlı’ya bakışını en iyi yansıtan isimlerin başında gelir. İran Meşrutiyet Edebiyatının vatanperest-milli edebiyat şairleri ile birlikte anılan Işkî’nin şiirlerinde, Osmanlılar, dönemin siyasal, kültürel ve edebi konjoktürüne uygun betimlenmiştir. Bu durum her ne kadar özelde Işkî ile alakalı olsa da diğer İranlı vatan şairlerinin fikir dünyasından da izler taşımaktadır. İstanbul’da yaşadığı dönemde Ali Nihad Tarlan, Hüseyin Daniş Pedram ve Rıza Tevfik gibi aydınlarla tanışan ve Tevfik Fikret’in yenilikçi tarzından etkilendiği gözlenen Işkî, şiirlerinde yeri gelmiş Batı karşısında Osmanlı-İran birlikteliğinden söz etmiş, yeri gelmiş Turancılara en ağır şekilde cevap vermiş ve Osmanlı ile müzakere masasına oturan İran’ın resmi heyetini ihanet ile suçlamıştır. Bu makalede kısa ömrüne pek çok şey sığdırmış Işkî’nin Osmanlı-Türk algılayışını şiir örnekleri ile birlikte sunmaya çalışacağız

Kaynakça

  • Acudani, Maşallah, Ya Merg Ya Teceddüd, Defteri der Ş’er û Edeb-e Meşrute, Neşr-e Ehteran,1382, Tahran
  • Aryenpûr, Yahyâ, Ez Sabâ tâ Nîmâ, Târîh-i 150 Sâl-i Edeb-i Fârsî, c. II. İntişarat-e Zovvar, 1372, Tahran
  • Akılî, Dr. Bakır, Şerh-i Hal Rical Siyasi ve Nizami-î Muâsır-e İran Neşr-e Goftar-Neşr İlm, c.III 1380, Tahran
  • Atabeki, Toreç, İran ve Ceng-i Cihani Evvel, Neşr-e Mahi, 1389, Tahran Atabeki, Toreç, Teceddûd-î Amirane, İntişarat-e Koknus, 1385, Tahran. Başçı, Veysel, Hajv û Nazireguyihaye Siyasi-İctima-î Beyn-i İran û Osmanî Der Dovreye Meşrute, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Tahran Ünversitesi Edebiyat Fakültesi 2014, Tahran
  • Beyat, Kave, Panturkizm ve İran, Perdis-e Daniş, Şirket-e Neşr ve Pejuhiş Şirazey-i Kitap, 1386, Tahran
  • Cemalzade, Seyid Muhammet Ali, Ferheng-î Lugat-e Âmiyane İntişarate Suhen,1382, Tahran.
  • Dovletabadi, Yahya, Hayat-e Yahya, c.III İntişarat-e Attar, 1361, Tahran Efşar, İreç, Mobarize ba Mohammed Ali Şah, Esnadi ez Faaliyetha-yi Azadikhahan –e İran der Ûrupa ve İstanbul. Mecmu-e Ferheng-i İran Zemin, 1359, Tahran
  • Haliki, M.Rıza Berziger, Şah Nebat-ı Hafız, İntişarat-e Zovvar 1382, Tahran Kaid, Muhammed, Mirzâde Işki, İntişarat-e Terh-e Nû, 1377, Tahran
  • Sasani, Han Melik, Payitahtın Son Yıllarında Bir Sefir, çeviren; Hakkı Uygur, Klasik, İstanbul 2006
  • Muşîr Selîmî, Ali Ekber, Kolliyat-e Mosavver Mirzâde Işki, İntişarat-e Emir Kebir, Tahran, 1350.
  • Turgut, Kadir, Farsça Şiirlerde İstanbul ve Mirzâde Işki’nin İstanbul’u Anlatan Şiirleri, İ.Ü. Şarkiyat Mecmuası sayı XIX (2011-2) s.103-118 Tarlan, Ali Nihad, Çağdaş İran Şiiri, CHP Yayını, Nadir Kitap, 1938. Uçman, Abdullah Zerdüşt Münakaşası Üzerine, Türk Dili Edebiyatı Dergisi, c. XXVIII, 1998 s. 511-530.

MİRZÂDE IŞKÎ KÜLLİYATINDA OSMANLI - TÜRK MÜLAHAZALARI

Yıl 2014, Sayı: 13, 1 - 20, 01.06.2014

Öz

In many parts in his poetry, articles, play and opera writings Mirzadeh Eshghi, one of the most significant poets of Iranian Constitutionalism era, talks of the Ottoman, Bab-i Ali, Istanbul and Turks. He lived in Istanbul during First World War. Eshghi, as a poet and journalist at the same time, was influenced by ottoman idea and criticized the Young Turks on some their assertions and ideas. In this sense, he was one the major personalities that reflect the Iranian intellectual upheld view of the Ottoman. Eshghi, is considered as a patriotic poet of Iranian Constitutionalism period. Ottoman empire got potrayed true to the political, cultural and literary conjunctural of the time in his poetry. Altough, this could be said to be particle to Eshghi, we can see the same trace in other patriotic Iranian poets of the time. He met Turkish intellectuals such as Ali Nihad Tarlan, Huseyin Danis Pedram and Riza Tevfik. We can infer that he was influenced by Tevfik Fikret's reformist ideas, yet he would still talk in favour of Ottoman-Iranian alliance against the West, or answer Turanists very harshly on occasion, or accuse the Iranian committee of treachery for negotiating with Ottomans. Eshghi, had a short but accomplished life. In this article, we will try to present Eshghi’s perception of the Ottoman Empire and Turks by referring to his poetry

Kaynakça

  • Acudani, Maşallah, Ya Merg Ya Teceddüd, Defteri der Ş’er û Edeb-e Meşrute, Neşr-e Ehteran,1382, Tahran
  • Aryenpûr, Yahyâ, Ez Sabâ tâ Nîmâ, Târîh-i 150 Sâl-i Edeb-i Fârsî, c. II. İntişarat-e Zovvar, 1372, Tahran
  • Akılî, Dr. Bakır, Şerh-i Hal Rical Siyasi ve Nizami-î Muâsır-e İran Neşr-e Goftar-Neşr İlm, c.III 1380, Tahran
  • Atabeki, Toreç, İran ve Ceng-i Cihani Evvel, Neşr-e Mahi, 1389, Tahran Atabeki, Toreç, Teceddûd-î Amirane, İntişarat-e Koknus, 1385, Tahran. Başçı, Veysel, Hajv û Nazireguyihaye Siyasi-İctima-î Beyn-i İran û Osmanî Der Dovreye Meşrute, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Tahran Ünversitesi Edebiyat Fakültesi 2014, Tahran
  • Beyat, Kave, Panturkizm ve İran, Perdis-e Daniş, Şirket-e Neşr ve Pejuhiş Şirazey-i Kitap, 1386, Tahran
  • Cemalzade, Seyid Muhammet Ali, Ferheng-î Lugat-e Âmiyane İntişarate Suhen,1382, Tahran.
  • Dovletabadi, Yahya, Hayat-e Yahya, c.III İntişarat-e Attar, 1361, Tahran Efşar, İreç, Mobarize ba Mohammed Ali Şah, Esnadi ez Faaliyetha-yi Azadikhahan –e İran der Ûrupa ve İstanbul. Mecmu-e Ferheng-i İran Zemin, 1359, Tahran
  • Haliki, M.Rıza Berziger, Şah Nebat-ı Hafız, İntişarat-e Zovvar 1382, Tahran Kaid, Muhammed, Mirzâde Işki, İntişarat-e Terh-e Nû, 1377, Tahran
  • Sasani, Han Melik, Payitahtın Son Yıllarında Bir Sefir, çeviren; Hakkı Uygur, Klasik, İstanbul 2006
  • Muşîr Selîmî, Ali Ekber, Kolliyat-e Mosavver Mirzâde Işki, İntişarat-e Emir Kebir, Tahran, 1350.
  • Turgut, Kadir, Farsça Şiirlerde İstanbul ve Mirzâde Işki’nin İstanbul’u Anlatan Şiirleri, İ.Ü. Şarkiyat Mecmuası sayı XIX (2011-2) s.103-118 Tarlan, Ali Nihad, Çağdaş İran Şiiri, CHP Yayını, Nadir Kitap, 1938. Uçman, Abdullah Zerdüşt Münakaşası Üzerine, Türk Dili Edebiyatı Dergisi, c. XXVIII, 1998 s. 511-530.
Toplam 11 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Research Article
Yazarlar

Nezahat Başçı Bu kişi benim

Yayımlanma Tarihi 1 Haziran 2014
Yayımlandığı Sayı Yıl 2014 Sayı: 13

Kaynak Göster

APA Başçı, N. (2014). MİRZÂDE IŞKÎ KÜLLİYATINDA OSMANLI - TÜRK MÜLAHAZALARI. Doğu Araştırmaları(13), 1-20.
AMA Başçı N. MİRZÂDE IŞKÎ KÜLLİYATINDA OSMANLI - TÜRK MÜLAHAZALARI. DA. Haziran 2014;(13):1-20.
Chicago Başçı, Nezahat. “MİRZÂDE IŞKÎ KÜLLİYATINDA OSMANLI - TÜRK MÜLAHAZALARI”. Doğu Araştırmaları, sy. 13 (Haziran 2014): 1-20.
EndNote Başçı N (01 Haziran 2014) MİRZÂDE IŞKÎ KÜLLİYATINDA OSMANLI - TÜRK MÜLAHAZALARI. Doğu Araştırmaları 13 1–20.
IEEE N. Başçı, “MİRZÂDE IŞKÎ KÜLLİYATINDA OSMANLI - TÜRK MÜLAHAZALARI”, DA, sy. 13, ss. 1–20, Haziran 2014.
ISNAD Başçı, Nezahat. “MİRZÂDE IŞKÎ KÜLLİYATINDA OSMANLI - TÜRK MÜLAHAZALARI”. Doğu Araştırmaları 13 (Haziran 2014), 1-20.
JAMA Başçı N. MİRZÂDE IŞKÎ KÜLLİYATINDA OSMANLI - TÜRK MÜLAHAZALARI. DA. 2014;:1–20.
MLA Başçı, Nezahat. “MİRZÂDE IŞKÎ KÜLLİYATINDA OSMANLI - TÜRK MÜLAHAZALARI”. Doğu Araştırmaları, sy. 13, 2014, ss. 1-20.
Vancouver Başçı N. MİRZÂDE IŞKÎ KÜLLİYATINDA OSMANLI - TÜRK MÜLAHAZALARI. DA. 2014(13):1-20.

Derginin yayın dili Türkçe, Arapça, Farsça, Urduca ve İngilizcedir. Yabancı dildeki yazıların yayımlanması, Yayın Kurulu'nun onayına bağlıdır. Dergiye gönderilecek yazıların, Türk Dil Kurumu'nun yazım kurallarına uygun olması gerekmektedir. Türkçede yaygın kullanılan yabancı kelimelerin dışındaki kelimelerin Türkçe karşılığının kullanılmasına özen gösterilmelidir. Farklı yazı tipi kullananların, kullandıkları yazı tiplerini de göndermeleri gerekmektedir. Makalelerin özetleri 250 kelimeyi aşmamalıdır. Yazılarda resim, çizim veya herhangi bir görsel anlatım varsa; bunların en az 300 dpi çözünürlükte taranması ve kullanıldığı metindeki adları ile kaydedilerek gönderilmesi gerekmektedir. Yayımlanan yazıların sorumlulukları yazı sahiplerine aittir. Yazılar, A4 sayfa boyutuna göre 25 sayfayı geçmemelidir. Ancak geniş kapsamlı yazılar, Yayın Kurulu’nun onayıyla seri halinde ya da derginin eki şeklinde de yayımlanabilir. 

Yazım kuralları ve sayfa düzeni
- Yazılar MS Word ya da uyumlu programlarda yazılmalıdır. Yazı karakteri Times New Roman, 12 punto ve tek satır aralığında olmalıdır.
- Sayfa, A4 dikey boyutta; üst, alt ve sağ kenar boşluğu 2,5 cm; sol kenar boşluğu 3 cm olarak düzenlenmelidir.
- Paragraf aralığı önce 6 nk, sonra 0 nk olmalıdır.
- Yazının başlığı koyu harfle yazılmalı, konunun içeriği ile uyumlu olmalıdır.
- Makalelerin Türkçe ve İngilizce özetleri 250 kelimeyi aşmamalıdır. 3 ila 5 kelimeden oluşan anahtar kelime/keywords yer almalıdır. Makalenin Türkçe ve İngilizce başlıklarına yer verilmelidir. Yayım dili Arapça, Farsça veya Urduca olan makalelerde Türkçe ve İngilizce özet istenmektedir.
- Başlıklar koyu harfle yazılmalıdır. Uzun yazılarda ara başlıkların kullanılması okuyucu açısından yararlı olacaktır.
- İmla ve noktalamada makalenin veya konunun zorunlu kıldığı durumlar dışında Türk Dil Kurumu’nun İmla Kılavuzu dikkate alınmalıdır.
- Metin içinde vurgulanmak istenen yerlerin “tırnak içinde” gösterilmesi yeterlidir.
- Birden çok yazarlı makalelerde makale ilk sıradaki yazarın ismiyle sisteme yüklenmelidir. Birden sonraki yazarların isimleri sistem üzerinde diğer yazarlar kısmında belirtilmelidir.

Kaynak gösterme
- Doğu Araştırmaları Dergisi sayfa altı dipnot veya APA 6.0 kaynak gösterimini kabul etmektedir.
- Bir eserin derleyeni, tercüme edeni, hazırlayanı, tashih edeni, editörü varsa kaynakçada mutlaka gösterilmelidir.
- Elektronik ortamdaki kaynaklarda yazarı, çalışmanın başlığı ve yayın tarihi belli olanlar kullanılmalıdır.
- Metin içinde atıf yapılmayan kaynaklar kaynakçada gösterilmemelidir.
- Kaynakça makalenin sonunda yazarların soyadlarına göre alfabetik olarak düzenlenmelidir.


Doğu Araştırmaları Dergisi
Index Islamicus Uluslararası dizini, SOBİAD (Sosyal Bilimler Atıf Dizini) ve ASOS indeksleri tarafından taranmaktadır.