Öz
Hilâfet makamı ile Osmanlı Devleti’ne bağlı olan alt kıta Müslümanları Osmanlı Devleti’ni özellikle Hilâfet makamını içinde bulunduğu tehlikeli süreçten kurtarmak için çeşitli siyasi oluşumlar içine girmişler, gazete yazıları ve şiirler aracılığıyla da bu yönde propagandalar yapmışlardır. 1919-1924 yılları arasında bu yaklaşımla oluşturulan Hindistan Hilâfet Hareketi siyasi yönünün yanı sıra Urdu edebiyatına yansımaları açısından da önem taşımaktadır. Bu çalışmamızda Hindistan Hilâfet Hareketi’nin Urduca şiir ve düz yazıya ne şekilde yansıdığı araştırılarak, edebiyatı ne şekilde etkilediği ortaya çıkarılmaya çalışılmıştır.
Anahtar Kelimeler
Hindistan Osmanlı Devleti İngiltere Hilâfet Hareketi Urdu Edebiyatı
Kaynakça
- AZİZ, K. Kemal, Hint Hilâfet Hareketi Belgelerle (1915-1933), Çev. İbrahim Kapaklıkaya, Mahya Yayınları, İstanbul 2014.
- AZİZ, K. Kemal, Hint Hilâfet Hareketi Belgelerle (1915-1933), Mahya Yayınları, İstanbul 2014.
- ÇİFTSÜREN, Arzu, “Urdu Dili ile Yazılan Türkiye Seyahatnameleri Bibliyografyası”, Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, Kış Sayısı, Aralık 2020, s. 559-567.
- ÇİFTSÜREN, Arzu, “Şibli Numani’nin Seyahatnamesi’nde II. Abdülhamid ve Gazi Osman Paşa”, Doğu Araştırmaları Dergisi, sy. 18, 2018, s. 5-16.
- DALE, Stephen F., The Muslim Empires of the Ottomans, Safavids, and Mughals, Cambridge University Press, 2010.
- DAVAZ, Kemal Özcan, Atatürk-Bangladeş-Kazi Nazrül İslam, Divan Yayıncılık, Ankara 2000.
- ERASLAN, Cezmi, II. Abdülhamid ve İslâm Birliği, Ötüken Yayınları, İstanbul 1992.
- ERASLAN, Cezmi, İmparatorluktan Ulus Devlete Türk İnkılâp Tarihi, PEGEM Akademi, Ankara 2017.
- Han, Nevvab Ömer, Safarnama-i Ainah-ı Frang, Munşî Naval Kişor Yayınevi, Laknov 1885.
- İKBAL, Muhammed, Hareket Zili (Bang-i Dera), Çev. Celal Soydan, Hece Yayınları, Ankara 2013.
- KARDAŞ, Zekai, “Ebû’l Kelâm Âzâd ve el-Hilâl Gazetesi Çerçevesinde Türkiye ve Türkler”, Yayımlanmamış Doktora Tezi, İstanbul 2011.
- KİŞMİR, Aykut, Pakistan Tarihinde Türkler, Demavend Yayınları, İstanbul 2019.
- KULKE, Hermann, Dietmar Rothermund, A History of India, London 2002.
- MİNAULT, Gail, “Urdu Political Poetry during the Khilafat Movement”, Modern Asian Studies, S 8/4, s. 459-471.
- NİYAZİ, Mevlânâ Abdülsettar Han, Khilafat-e Pakistan, Chattan Printing Press, Lahor.
- ÖKE, Mim Kemal, Hilâfet Hareketleri, İrfan Yayıncılık, İstanbul 2005.
- ÖZCAN, Azmi, “İngiliz Doğu Hindistan Şirketi”, TDV İslam Ansiklopedisi, C 22, Ankara 2000.
- ÖZCAN, Azmi, Pan-İslâmizm Osmanlı Devleti Hindistan Müslümanları ve İngiltere (1877-1924), Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, Ankara 1997.
- QURESHI, M. Naeem, “The Indian Khilafat Movement”, Journal of Asian History, Quaid-i-Azam University, S 12, İslamabad 1978.
- QURESHI, M. Naeem, Pan-Islam in British India (The Politics of the Khilafat Movement 1918-1924), Oxford University Press, 2009.
- TEMİZ, Mehmet Enes - ÇAKMAKÇI, Mehmet Kemal, “Türk Asıllı Şair Emir Hüsrev-i Dihlevî’nin Hint Kültürüne ve Edebiyatına Tesirleri”, Uludağ Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, C 23, sy. 42, Bursa 2022, s. 609-624.
- The Indian Press 1870-1880: A Small World of Journalism, Uma Das Gupta, JSTOR Cambridge University Press, http://www.jstor.org/stable/311549, Çevrimiçi 22.09.2022.
- TOKER, Halil, Arzu Çiftsüren, He Soda Jab se Layla-e-Khalafat ka, Haji Hanif Matbaası, Lahor 2015, s. 338-340.
- VIKRAM, Nand Kişor, “Khilafat Tehreek aur Mahatma Gandhi”, Turki meyn Urdu Zeban ve Adab ka So Saleh Sefer, Fazli Sonz, Pakistan 2015.
Öz
The Muslims in the subcontinent who were dependent on the Ottoman Empire through Caliphate maqam, entered into several political groups and in this direction, they made propagandas with newspapers and poems to save the Caliphate maqam from this dangerous situation. The Indian Khilafat Movement which was created with this approach between 1919-1924 has an importance not only in terms of its political aspect but also its Urdu literary reflections. In this study, it was tried to reveal how the Indian Caliphate Movement reflected on Urdu poetry and prose, and how it affected literature.
Anahtar Kelimeler
India Ottoman Empire England Khilafat Movement Urdu Literature
Kaynakça
- AZİZ, K. Kemal, Hint Hilâfet Hareketi Belgelerle (1915-1933), Çev. İbrahim Kapaklıkaya, Mahya Yayınları, İstanbul 2014.
- AZİZ, K. Kemal, Hint Hilâfet Hareketi Belgelerle (1915-1933), Mahya Yayınları, İstanbul 2014.
- ÇİFTSÜREN, Arzu, “Urdu Dili ile Yazılan Türkiye Seyahatnameleri Bibliyografyası”, Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, Kış Sayısı, Aralık 2020, s. 559-567.
- ÇİFTSÜREN, Arzu, “Şibli Numani’nin Seyahatnamesi’nde II. Abdülhamid ve Gazi Osman Paşa”, Doğu Araştırmaları Dergisi, sy. 18, 2018, s. 5-16.
- DALE, Stephen F., The Muslim Empires of the Ottomans, Safavids, and Mughals, Cambridge University Press, 2010.
- DAVAZ, Kemal Özcan, Atatürk-Bangladeş-Kazi Nazrül İslam, Divan Yayıncılık, Ankara 2000.
- ERASLAN, Cezmi, II. Abdülhamid ve İslâm Birliği, Ötüken Yayınları, İstanbul 1992.
- ERASLAN, Cezmi, İmparatorluktan Ulus Devlete Türk İnkılâp Tarihi, PEGEM Akademi, Ankara 2017.
- Han, Nevvab Ömer, Safarnama-i Ainah-ı Frang, Munşî Naval Kişor Yayınevi, Laknov 1885.
- İKBAL, Muhammed, Hareket Zili (Bang-i Dera), Çev. Celal Soydan, Hece Yayınları, Ankara 2013.
- KARDAŞ, Zekai, “Ebû’l Kelâm Âzâd ve el-Hilâl Gazetesi Çerçevesinde Türkiye ve Türkler”, Yayımlanmamış Doktora Tezi, İstanbul 2011.
- KİŞMİR, Aykut, Pakistan Tarihinde Türkler, Demavend Yayınları, İstanbul 2019.
- KULKE, Hermann, Dietmar Rothermund, A History of India, London 2002.
- MİNAULT, Gail, “Urdu Political Poetry during the Khilafat Movement”, Modern Asian Studies, S 8/4, s. 459-471.
- NİYAZİ, Mevlânâ Abdülsettar Han, Khilafat-e Pakistan, Chattan Printing Press, Lahor.
- ÖKE, Mim Kemal, Hilâfet Hareketleri, İrfan Yayıncılık, İstanbul 2005.
- ÖZCAN, Azmi, “İngiliz Doğu Hindistan Şirketi”, TDV İslam Ansiklopedisi, C 22, Ankara 2000.
- ÖZCAN, Azmi, Pan-İslâmizm Osmanlı Devleti Hindistan Müslümanları ve İngiltere (1877-1924), Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, Ankara 1997.
- QURESHI, M. Naeem, “The Indian Khilafat Movement”, Journal of Asian History, Quaid-i-Azam University, S 12, İslamabad 1978.
- QURESHI, M. Naeem, Pan-Islam in British India (The Politics of the Khilafat Movement 1918-1924), Oxford University Press, 2009.
- TEMİZ, Mehmet Enes - ÇAKMAKÇI, Mehmet Kemal, “Türk Asıllı Şair Emir Hüsrev-i Dihlevî’nin Hint Kültürüne ve Edebiyatına Tesirleri”, Uludağ Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, C 23, sy. 42, Bursa 2022, s. 609-624.
- The Indian Press 1870-1880: A Small World of Journalism, Uma Das Gupta, JSTOR Cambridge University Press, http://www.jstor.org/stable/311549, Çevrimiçi 22.09.2022.
- TOKER, Halil, Arzu Çiftsüren, He Soda Jab se Layla-e-Khalafat ka, Haji Hanif Matbaası, Lahor 2015, s. 338-340.
- VIKRAM, Nand Kişor, “Khilafat Tehreek aur Mahatma Gandhi”, Turki meyn Urdu Zeban ve Adab ka So Saleh Sefer, Fazli Sonz, Pakistan 2015.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Sanat ve Edebiyat |
| Bölüm | Tezden Üretilmiş Makale |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 25 Aralık 2022 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2022 Cilt: 2 Sayı: 26 |
Kaynak Göster
Derginin yayın dili Türkçe, Arapça, Farsça, Urduca ve İngilizcedir. Yabancı dildeki yazıların yayımlanması, Yayın Kurulu'nun onayına bağlıdır. Dergiye gönderilecek yazıların, Türk Dil Kurumu'nun yazım kurallarına uygun olması gerekmektedir. Türkçede yaygın kullanılan yabancı kelimelerin dışındaki kelimelerin Türkçe karşılığının kullanılmasına özen gösterilmelidir. Farklı yazı tipi kullananların, kullandıkları yazı tiplerini de göndermeleri gerekmektedir. Makalelerin özetleri 250 kelimeyi aşmamalıdır. Yazılarda resim, çizim veya herhangi bir görsel anlatım varsa; bunların en az 300 dpi çözünürlükte taranması ve kullanıldığı metindeki adları ile kaydedilerek gönderilmesi gerekmektedir. Yayımlanan yazıların sorumlulukları yazı sahiplerine aittir. Yazılar, A4 sayfa boyutuna göre 25 sayfayı geçmemelidir. Ancak geniş kapsamlı yazılar, Yayın Kurulu’nun onayıyla seri halinde ya da derginin eki şeklinde de yayımlanabilir.
Yazım kuralları ve sayfa düzeni
- Yazılar MS Word ya da uyumlu programlarda yazılmalıdır. Yazı karakteri Times New Roman, 12 punto ve tek satır aralığında olmalıdır.
- Sayfa, A4 dikey boyutta; üst, alt ve sağ kenar boşluğu 2,5 cm; sol kenar boşluğu 3 cm olarak düzenlenmelidir.
- Paragraf aralığı önce 6 nk, sonra 0 nk olmalıdır.
- Yazının başlığı koyu harfle yazılmalı, konunun içeriği ile uyumlu olmalıdır.
- Makalelerin Türkçe ve İngilizce özetleri 250 kelimeyi aşmamalıdır. 3 ila 5 kelimeden oluşan anahtar kelime/keywords yer almalıdır. Makalenin Türkçe ve İngilizce başlıklarına yer verilmelidir. Yayım dili Arapça, Farsça veya Urduca olan makalelerde Türkçe ve İngilizce özet istenmektedir.
- Başlıklar koyu harfle yazılmalıdır. Uzun yazılarda ara başlıkların kullanılması okuyucu açısından yararlı olacaktır.
- İmla ve noktalamada makalenin veya konunun zorunlu kıldığı durumlar dışında Türk Dil Kurumu’nun İmla Kılavuzu dikkate alınmalıdır.
- Metin içinde vurgulanmak istenen yerlerin “tırnak içinde” gösterilmesi yeterlidir.
- Birden çok yazarlı makalelerde makale ilk sıradaki yazarın ismiyle sisteme yüklenmelidir. Birden sonraki yazarların isimleri sistem üzerinde diğer yazarlar kısmında belirtilmelidir.
Kaynak gösterme
- Doğu Araştırmaları Dergisi sayfa altı dipnot veya APA 6.0 kaynak gösterimini kabul etmektedir.
- Bir eserin derleyeni, tercüme edeni, hazırlayanı, tashih edeni, editörü varsa kaynakçada mutlaka gösterilmelidir.
- Elektronik ortamdaki kaynaklarda yazarı, çalışmanın başlığı ve yayın tarihi belli olanlar kullanılmalıdır.
- Metin içinde atıf yapılmayan kaynaklar kaynakçada gösterilmemelidir.
- Kaynakça makalenin sonunda yazarların soyadlarına göre alfabetik olarak düzenlenmelidir.
Doğu Araştırmaları Dergisi
Index Islamicus Uluslararası dizini, SOBİAD (Sosyal Bilimler Atıf Dizini) ve ASOS indeksleri tarafından taranmaktadır.