Sağlığa İlişkin Risklerin Önlenmesi Bağlamında Sağlık İletişimi Kampanyalarının ve Yeni Medyanın Rolü

Yıl 2019, Cilt: 2 Sayı: 2, 111 - 133, 30.11.2019

Hatun Boztepe Taşkıran Engincan Yıldız

https://doi.org/10.33464/dorduncukuvvet.582332

Cited By: 3

Öz

Sağlık iletişimi, toplumların sağlığa ilişkin
risklerin farkına varmasını sağlayan ve toplum sağlığını tehdit eden birçok
konuda toplumu bilgilendirme amacı taşıyan önemli bir disiplindir. Sağlık iletişiminin kapsamı incelendiğinde hedef
kitlelerde sağlık açısından risk teşkil eden konulara ilişkin farkındalık oluşturulması
ve toplumsal bilincin geliştirilmesine odaklanan risk iletişimi boyutunun ve bu
doğrultuda gerçekleştirilen kampanya yönetim süreçlerinin ön plana çıktığı
görülmektedir. Bu çalışma, sağlığa ilişkin risklerin önlenmesi açısından sağlık
iletişimi kampanyalarının sahip olduğu rolü incelemek ve yeni medyanın sağlık
açısından risk teşkil eden konulara yönelik farkındalık geliştirilmesi ve
eyleme geçilmesi noktasında yapabileceği etkileri ortaya koymak amacıyla
planlanmıştır. Çalışma kapsamında nicel araştırma yöntemlerinden anket tekniği
kullanılarak 472 kişinin katılımıyla bir araştırma gerçekleştirilmiş ve
araştırma doğrultusunda hedef kitlelerin sağlığa ilişkin risklere yönelik
farkındalık geliştirmesinde sağlık iletişimi kampanyalarının ve yeni medyanın
ne türden bir etkiye sahip olduğunun tespit edilmesi amaçlanmıştır. Araştırmadan elde edilen
bulgular, sağlık iletişimi kampanyalarının sağlığa ilişkin risk teşkil eden
konuların farkına varılması ve bilinç geliştirilmesinde etkili olduğunu, sağlık
iletişimi kampanyalarına ilişkin mesajların hedef kitlelere ulaştırılmasında
yeni medyanın etkili araçlar olduğunu, hedef kitlelerin sağlık kapsamındaki
konulara yönelik bilgi edinirken ve sağlıkla ilgili uzmanlara ya da kurumlara
ulaşırken yeni medyayı kullandıklarına işaret etmiştir. Ayrıca hedef kitlelerin
sağlığa ilişkin risklere yönelik ilgili kurumlarla yeni medya aracılığıyla
iletişim kurma, sağlığa ilişkin risklere yönelik diğer insanlarla iletişim
kurma ve onlarda farkındalık sağlama amacıyla yeni medyayı kullanma, sağlığa
ilişkin risk teşkil eden durumları ilgili kurumlara yeni medya aracılığıyla
bildirme şeklinde ifade edilebilecek sağlığa ilişkin risklere yönelik harekete
geçmede yeni medyanın etkisine yönelik nötr bir bakış açısına sahip olduğu da
tespit edilmiştir. 

Anahtar Kelimeler

Sağlık İletişimi, Risk İletişimi, Yeni Medya, Sağlık İletişimi Kampanyaları

The Role Of Health Communıcatıon Campaıgns and New Medıa In The Context Of Preventıon Of Health-Related Rısks

Öz

Health communication is an important
discipline that enables societies to become aware of the risks associated with
health and to inform the public about numerous issues that threaten the health
of society. When the scope of health communication is examined, it is seen that
it benefits from various methods such as campaign management and it aims to
raise awareness of the risks associated with health and to develop social
consciousness. This study was planned to examine the role of health
communication campaigns in the prevention of health-related risks and to reveal
the impact of the new media on health-related issues and the development of
awareness and in the point of taking action. In the scope of the study, the
questionnaire technique, which is one of the quantitative research methods, was
employed and the research was carried out with the participation of 472 people
and, it was aimed in line with the research to determine what kind impact
health communication campaigns and the new media have on the awareness raising
of the target groups towards health-related risks. In addition, it has been revealed that target audiences
have a neutral view of the impact of new media in communicating with related
institutions about health-related risks, in communicating with other people
about health-related risks and using new media to raise awareness in them,
taking action on health risks that could be expressed as notifying institutions
about health-related risks through new media.

Anahtar Kelimeler

Health Communication, Risk Communication, New Media, Health Communication Campaigns

Kaynakça

• AKYURT, Nuran (2009). “Sağlıkta İletişim ve Marmara Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu Öğrencilerinin İletişim Becerileri”, Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi, 11 (4), s. 15 – 33.
• BÖKE, Kaan (2009). Örnekleme, (Editörler) Kaan Böke, Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri, İstanbul: Alfa Basım Yayım, s. 104 – 149.
• ÇINARLI, İnci (2008). Sağlık İletişimi ve Medya, Ankara: Nobel Yayınevi.
• DIMBLEY, Richard (1998). More Than Words: An Introduction to Communication, Florence: Routledge.
• KAR, Snehendu B.; ALCALAY, Rina; ALEX, Shana (2001). The Evaluation of Health Communication in the United States, (Editörler), Snehendu, B. Kar; Rina Alcalay; Shana Alex. Health Communication: A Multicultural Perspective. California: Sage Publications, p. 45 – 79.
• KOÇAK, Abdullah ve BULDUKLU, Yasin (2010). “Sağlık İletişimi: Yaşlıların Televizyonda Yayınlanan Sağlık Programlarını İzleme Motivasyonları”, Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 6 (3), s. 5 – 17.
• KREPS, Gary L. (2003). “Trends and Directions in Health Communication Research”, Medien & Kommunikationswissenschaft, 51 (3 – 4), p. 353 – 365.
• OKAY, Ayla (2016). Sağlık İletişimi, İstanbul: Der Kitabevi.
• ROBLEDO, Daniel (2012). “Integrative Use of Social Media in the Health Communication, Online Journal of Communication and Media Technologies, 2 (4), p. 77 – 95.
• ROGERS, Everett M. ve STOREY, J. Douglas (1987). Communication Campaigns, (Editörler) Charles R. Berger ve Steven H. Chaffe, Handbook of Communication Science, Beverly Hills: Sage Publications, p. 817 – 846.
• SCHIAVO, Renata (2007). Health Communication From Theory To Practice, San Francisco: John Wiley & Sons.
• SMITH, Ronald D. (2002). Strategic Planning For Public Relations, Mahwah New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates.
• TABAK, Ruhi Selçuk (2006). Sağlık İletişimi, (3. baskı), İstanbul: Literatür Yayınları.
• THOMAS, Richard K. (2006). Health Communication, New York: Springer Science + Business Media Inc.
• UNITED STATES DEPARTMENT of HEALTH & HUMAN SERVICES (2002). Making Health Communication Programs Work. US: National Institues of Health.
• VALENTE, Thomas V. (2001). Evaluating Communication Campaigns, (Editörler) Ronald E. Rice ve Charles K. Atkin, Public Communication Campaigns, 3rd edition, California: Sage Publications, p. 105 – 124.
• YAKUT, İnci (2008). İletişim Bilimi Perspektifinden Risk İletişimi Stratejileri, İzmit: Umuttepe Yayınları.
• YAZICIOĞLU, Yahşi ve ERDOĞAN Samiye (2004). SPSS Uygulamalı Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Detay Yayıncılık.
• ZÜLFİKAR, H. (2014). “Hastaların İnternet Kullanımı ve Elektronik Ortamdaki Sağlık Bilgilerine Erişim Davranışları, F. N. Hemşirelik Dergisi, 22 (1), s. 46 – 52.