Renk Kuramlarının Empresyonizm ve Sonrası Sanat ile Olan İlişkisi: Rengin Bağımsızlaşması

Yıl 2022, Sayı: 21, 115 - 124, 06.06.2022

Ceylan Pınar Genç

Öz

Her akım içinde bulunduğu zaman diliminde o dönemin dinamikleri ile doğrudan ilişki içindedir. Zamanın teknolojisi, düşüncesi, yaşam biçimi, bölgenin siyasi-ekonomik ve politik ikliminin bir parçası olan “insan ve toplum” gibi sanatta bu dinamikler içerisinde oluşmaktadır. Buradan yola çıkarak baktığımızda dönemin teknik gelişmeleri empresyonizm akımını doğrudan etkilemiş, biçim ve içerikte birtakım kırılmalara neden olmuştur. Fotoğraf makinasının bulunması gerçekçi tasvirin bir kenara bırakılmasına, boyanın pratik manada tüplere girmesi de dış mekânlara açılmayı beraberinde getirmiştir. Atölye ortamının terk edilmesiyle birlikte sanatçılar ışığın ve ona bağlı olarak rengin peşine düşmüşlerdir. Empresyonizm öncesi resimlerde renk konuya hizmet ederken empresyonizm ile birlikte renk biçimden bağımsız olarak kendi başına bir değere dönüşmüştür. Işık ve renk birincil öneme sahip olunca da kimi renk kuramları sanatı doğrudan etkilemeye başlamıştır.

Anahtar Kelimeler

Renk Kuramları, Empresyonizm, Puantilizm, Op Art, Simultane Kontrast, Michel Eugène Chevreul

The Relation of Color Theories with Impressionism and the latter Art: The Independence of the Color

Öz

Each movement is in direct relation with the dynamics of that period in the time period it is in. The technology, thought, lifestyle of the time, as well as “human and society,” which is a part of the political-economic and political climate of the region, are formed within these dynamics. From this point of view, the technical developments of the period directly affected the movement and caused some breaks in form and content. The invention of the camera brought the realistic depiction aside, and the practical use of the paint in the tubes brought about the opening to the outdoors. With the abandonment of the studio environment, the artists pursued the light and, depending on it, the color. While color served the subject in pre-impressionist paintings, with Impressionism, color turned into a value on its own, independent of the form. When light and color became of primary importance, some color theories began to directly affect art.

Anahtar Kelimeler

Color Theories, Impressionism, Pointillism, Op Art, Simultaneous Contrast, Michel Eugène Chevreul

Kaynakça

• Aristoteles (1990). De Anima / Ruh Üzerine, çev. Celal Gürbüz, İstanbul: Ara Yayıncılık.
• Avcı, S. (2014). “Bilimsel Renk Bilgisinin Resim Sanatındaki Yansımaları”, Yedi: Sanat, Tasarım ve Bilim Dergisi, 11: 53-67.
• Haşlakoğlu, P. (2007). Rengin Ruhsal Etkisi ve Resimsel İfade, Yayımlanmamış Sanatta Yeterlik Eser Metni, Dan. Prof. Zekai Ormancı, (Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, SBE, Resim Anasanat Dalı, Resim Programı), İstanbul.
• Seamon, D. & A. Zajonc (eds.) (1998). Goethe’s Way of Science. A Phenomenology of Nature, State University of New York Press.
• Sérullaz, M. (1991). Empresyonizm Sanat Ansiklopedisi, çev. D. Erbil, İstanbul: Remzi Kitabevi.