Yayın Politikası ve Etik İlkeler
1. Yayın Politikası
1. “Dört Öge (Felsefe ve Bilim Tarihi Yazıları)” (ISSN: 2146-7064), kısa adıyla “Dört Öge”; “Haziran” ve “Aralık” aylarında olmak üzere yılda iki kere yayımlanır.
2. Dergiye gönderilecek makaleler, “bilim tarihi”, “felsefe” ve teorik olmak kaydıyla “sosyal / beşerî bilimler” alanlarının sınırları içerisinde olmalıdır.
3. Dergide akademik / bilimsel nitelikteki “Araştırma Makalesi”, “Çeviri”, “Derleme” ve “Kitap Değerlendirme” çalışmaları yayımlanır.
4. Dergiye Türkçe ve İngilizce (ve “Editör Kurulu”nun kararına bağlı olarak diğer dillerde) yazılmış eserler kabul edilir. Gönderilecek eserlerin daha önce başka bir dergide yayımlanmamış, yayımlanmak üzere gönderilmemiş veya yayım için kabul edilmemiş olması gerekmektedir.
5. Gönderilen Türkçe çalışmalarda “Öz” ve “Anahtar Kelimeler” ile İngilizce “Abstract” ve “Keywords” bulunmalı; çalışmalar dergi “Yazım Kuralları”na uygun olarak hazırlanmalıdır. Türkçe makalelerde, İngilizce “Özet / Abstract” yanında, metnin “uluslararası” dolaşımını artırmak için, “Genişletilmiş İngilizce Özet / Summary” bulunması zorunludur. “Genişletilmiş İngilizce Özet,” Türkçe metnin yaklaşık %25’i kadar olmalı; bu nedenle tıpkı Türkçe metinde olduğu gibi alt başlıklar ve atıflar içermelidir. Yazar(lar)dan beklenen, Türkçe metindeki argümantasyon yapısını, olabildiğince net bir şekilde, “Genişletilmiş İngilizce Özet”te vermeleridir. Bu bölüm, “Kaynakça”dan önce, metnin sonuna eklenmelidir [Not: “Genişletilmiş İngilizce Özet”in, eser “Hakem Süreci” sonucunda “Yayın Kurulu” tarafından kabul edildikten sonra gönderilmesi gerekmektedir. Buradaki dil ve imla kontrolü (proofreading) gibi hususlar yazarın sorumluluğundadır. Dil ve imla açısından yetersiz olan makaleler yayımlanmaz].
6. Dergiye gönderilen tüm çalışmalar öncelikle içerik, akademik özgünlük, alana katkı, yazım kuralları ve benzeri açılardan “Editör Kurulu” tarafından incelenir ve ancak bu incelemeden geçen eserler için “Hakem Süreci” başlatılır. Bu süreçte ise “çift kör hakemlik” sistemi uygulanır. Bir eserin yayıma kabul edilebilmesi için eserin gönderildiği hakemlerden ikisinin de olumlu rapor vermesi gereklidir. Raporlardan birinin olumlu, diğerinin olumsuz olması durumunda ilgili eser üçüncü bir hakeme gönderilir. Üçüncü hakemden gelecek rapor doğrultusunda eserin kabul veya reddine “Editör Kurulu” karar verir.
7. Dergiye gönderilen tüm çalışmaların, ilgili süreçler tamamlandıktan sonra, olduğu gibi veya kısmen düzeltilerek yayımlanmasına veya aksine “Editör Kurulu” karar verir ve sonuç, yazar(lar)a bildirilir. Düzeltme istenen eserler, en geç bir ay içinde dergiye ulaştırılmalıdır.
8. Dergide yayımlanan çalışmaların yasal sorumluluğu tamamen yazar(lar)a aittir ve eserlerde savunulan görüşler ne “Dört Öge Dergisi”nin ne de “Yayın Kurulu” üyelerinin görüşünü yansıtmaz.
9. Yayımlanan eserler için yazar(lar)a telif ücreti ödenmez. Bu çerçevede, yayımlanan eserlerin telif hakları, ilgili bir beyan olsun veya olmasın, “Dört Öge” dergisine devredilmiş kabul edilir (Bu husus aynı zamanda, eser sahiplerinin “Tübitak DergiPark” tarafından belirlenen “Açık Dergi Sistemleri” kurallarını kabul ettiğini de gösterir).
10. Metnin editoryal değerlendirme süreci başlatılmadan önce tüm yazarlarla “Telif Sözleşmesi” yapılmaktadır. Bu sözleşmenin yazar tarafından onaylanıp, editörlere iletilmesi sonrasında yazının süreci başlatılır.
11. Dergide yayımlanan eserlerden kaynak gösterilmek şartıyla alıntı yapılabilir.
2. Etik İlkeler
Dört Öge Dergisi uluslararası araştırma ve yayın etiği standartlarına bağlıdır. Directory of Open Access Journals (DOAJ) ve Open Access Scholarly Publishers Association (OASPA) tarafından belirlenmiş olan etik ilkelerle uyumludur. Aşağıda yer alan etik görev ve sorumluluklar oluşturulurken “Committee on Publication Ethics (COPE)” tarafından yayınlanan rehberler ve politikalar dikkate alınmıştır.
2.a. Yazarların Etik Sorumlulukları
1. Dört Öge Dergisi’ne çalışmasını gönderen yazar(lar)ın aşağıdaki etik sorumluluklara uyması beklenmektedir:
2. Yazar(lar), başka yerde yayımladıkları ya da yayımlanmak üzere gönderdikleri makale ya da makalelerini Dört Öge Dergisi'ne göndermemelidir.
3. Yazar(lar), Dört Öge Dergisi'ne derginin içerik bakımından belirttiği alanlar dahilinde özgün makale göndermelidir.
4. Makaleye katkı sağlamayan kişilerin adı, yazar olarak yazılmamalı; yayımlanmak üzere başvurusu yapılan bir makalenin yazar sırasını değiştirme, yazar çıkartma, yazar ekleme önerilmemelidir.
5. Yayınlanma başvurusu yapılan makaleyle ilgili çıkar çatışması-çıkar birliği olan kişiler editörlere bildirmelidir.
6. Yazar(lar), etik sayılmayan davranışlar olarak belirtilen intihal, çoklu yayın, bölerek yayınlama, taraflı kaynak, taraflı yayın, her türden etiğe aykırılık gibi durumlardan kaçınmak zorundadır.
7. Aday makalenin yazım aşamasında yazar(lar), dergide belirtilen atıf sistemi kurallarına uygun, etik ilkeler doğrultusunda doğru bir biçimde atıf yapmalıdır.
8. Yayınlanmamış veya sunulmamış çalışmalar kaynak olarak gösterilmemelidir.
9. Değerlendirme sürecinde yazar(lar)dan makalelerine ilişkin bilgi ya da ham veri istenmesi durumunda istenen bilgiler editörlere sunulmalıdır.
10. Yazar(lar), değerlendirme ve erken görünüm aşamasındaki ya da elektronik ortamda yayımlanmış makalesiyle ilgili hatayı fark ettiklerinde bilgi vermek, düzeltmek ya da geri çekmek için editörle iletişime geçmelidir.
11. Yazar(lar), makalelerinde kullandıkları verilerin kullanım haklarını, araştırma-çözümlemelerle ilgili izinlerin ya da üzerinde araştırma yaptıkları katılımcıların onayının alındığını belgelemelidirler.
12. Yazar(lar), veri toplama sürecinde etik ilkelere özen gösterdiklerine ilişkin kanıtları (başkalarının ölçek, anket, fotoğraf gibi belgelerinin kullanılması için kendilerinden izin alınması gibi) makale içinde sunmalıdır. Makalelerde araştırma ve yayın etiği ile fikir ve sanat eserleri için telif hakları düzenlemelerine uyulduğu belirtilmelidir. Araştırma insan ve hayvan denekler üzerinde gerçekleştirilmiş ise araştırmanın uluslararası bildiriler, kılavuzlar vb uygun gerçekleştirildiği bildirilmelidir.
2.b. Hakemlerin Etik Sorumlulukları
1. Hakemler yalnızca uzmanlık alanlarıyla ilgili makaleleri değerlendirmeyi kabul etmelidirler.
2. Hakemler, değerlendirmeyi tarafsızlık ve gizlilik içinde yapmalıdır. Bu ilke gereğince inceledikleri makaleleri değerlendirme sürecinden sonra kendilerinde bulundurmamalı, ancak yayınlandıktan sonra kullanmalıdırlar. Uyruk, cinsiyet, dinsel inanç, siyasal inanç ve ticari kaygılar, değerlendirmenin tarafsızlığını bozmamalıdır.
3. Hakemler, çıkar çatışması-çıkar birliği olduğunu anladıklarında, makaleyi değerlendirmeyi reddederek, editörlere bilgi vermelidirler.
4. Hakemler, değerlendirmeyi akademik görgü kurallarına uygun biçimde, yapıcı bir dille yapmalı; hakaret ve düşmanlık içeren kişisel görüşlerden kaçınmalıdırlar.
5. Hakemler değerlendirmek üzere kabul ettikleri makaleyi süresi içinde değerlendirmelidirler.
6. Hakemlerin değerlendirdikleri makalelere ilişkin “Değerlendirme Formu”nu doldurmaları gerekmektedir. Hakemlerin değerlendirdikleri makalenin yayımlanabilir olup olmadığına ilişkin kararları ile kararlarına ilişkin gerekçelerini de bu formda belirtmeleri gerekmektedir.
7. Hakemler, Ret cevabı verecekleri aday makaleler için açık ve ayrıntılı gerekçeler bildirmelidirler.
8. Hakemlerin kendilerine verilen süre içerisinde değerlendirmelerini tamamlamaları gerekmekte ve burada belirtilen etik sorumluluklara uymaları beklenmektedir.
2.c. Editör ve Editör Yardımcılarının Etik Sorumlulukları
1. Editör derginin niteliğinin artırılması ve gelişimine katkıda bulunmak için çaba sarf etmekle yükümlüdür.
2. Editörler; dergi yayın politikalarında yer alan “Çifte Kör Hakemlik ve Değerlendirme Süreci” politikalarını uygulamakla yükümlüdür. Bu bağlamda editörler her çalışmanın adil, tarafsız ve zamanında değerlendirme sürecinin tamamlanmasını sağlarlar.
3. Editörler; dergide yayınlanan her makalenin dergi yayın politikaları ve uluslararası standartlara uygun olarak yayınlanmasından sorumludurlar.
4. Editörler dergiye gönderilen makaleleri dergi yazım kuralları, çalışmanın önemi, özgünlüğü açısından değerlendirmeli ve makaleyi ilk gönderim sürecinde reddetme kararı aldıklarında ise yazarlara bunun nedenini açık ve tarafsız bir şekilde iletmelidirler. Bu süreçte, makalenin dil bilgisi, noktalama ve/veya yazım kuralları (kenar boşlukları, uygun şekilde referans gösterme, vb.) açısından tekrar gözden geçirilmesi gerektiğine karar verilirse, yazarlar bu konuda bilgilendirilmeli ve gerekli düzeltmeleri yapabilmeleri için kendilerine zaman tanınmalıdır.
5. Editörler, yayınlanan makalelerin fikri mülkiyet hakkını korur, ihlal olması durumunda derginin ve yazar(lar)ın haklarını savunurlar.
6. Editörler; değerlendirilen çalışmalarda insan ve hayvan haklarının korunmasına saygılıdır ve bu konuya azami duyarlılık gösterirler. Çalışmalarda kullanılan deneklere ilişkin etik kurul onayı, deneysel araştırmalara ilişkin izinlerin olmadığı durumlarda çalışmayı reddetmekle sorumludur.
7. Editörler, hiçbir yazar ve hakem arasında ayrımcılık yapmamak şartıyla ilişkilerini şeffaf ve objektif bir biçimde sürdürmelidir.
8. Editörler, akademik görgü kurallarına uymayan ve bilimsel olmayan değerlendirmeleri dergi kuralları gereği reddeder.
9. Editörler; görevi kötüye kullanmaya karşı önlem alırlar. Görevi kötüye kullanmaya yönelik yakınmalar olduğunda, nesnel bir soruşturma yaparak, konuyla ilgili bulguları paylaşırlar.
10. Editörler, yayın sürecinde görev alan herkesle etkili bir iletişim içinde olur, belirli aralıklarla toplantılar düzenlerler.
11. Editörler, hakem listesini hakemlerin uzmanlık alanlarına göre sürekli yenilemeli ve genişletmelidirler.
12. Editörler, bulundukları konumu kendi bireysel ve akademik çıkarları doğrultusunda kullanmamalıdır.
2.d. Etik İhlalleri
Dört Öge Dergisi’nde yukarıda bahsedilen etik sorumluluklar kapsamında ve bunların dışında etik olmayan bir davranış veya içerikle karşılaşırsanız, dortoge@nobelyayin.com adresi üzerinden bildiriniz.
3. Değerlendirme Süreci
1. DergiPark sistemi üzerinden yüklenen çalışmalarda yazar bilgileri yer almamalıdır.
2. Sistemdeki yazılar, Editör değerlendirmesine/incelemesine alınır. Bu süreçte yazım kuralları ve yazının içerik olarak dergiye uygunluğu editörler tarafından değerlendirilir. “Yazım Kuralları” bölümünde belirtilen esaslara uymayan çalışmalar, editörler tarafından yazarlara geri gönderilir.
3. Derginin yayın ilkelerine ve yazım kurallarına uygunluğu tespit edilen çalışmalar için hakem süreci başlatılır.
4. “Araştırma Makalesi” türündeki eserler için “çifte kör hakemlik” sistemi uygulanır.
5. “Yayın İlkeleri”ne uygun olan bu türdeki eserler iki “Hakem” tarafından değerlendirilir. Hakemlerden ikisinin de olumlu raporu gereklidir. Raporlardan birinin olumlu, diğerinin olumsuz olması durumunda ilgili eser üçüncü bir hakeme gönderilir. Üçüncü hakemden gelecek rapor doğrultusunda eserin kabul veya reddine “Yayın Kurulu” karar verir.
6. “Yayın İlkeleri”ne uygun olan “Kitap Değerlendirme” türündeki eserlerin yayımlanıp yayımlanmayacağı, “Yayın Kurulu”ndan en az iki üyenin raporuna bağlıdır.
7. Hakemler ve yazarlar, çift kör hakem uygulaması kapsamında birbirlerinin isim, unvan ve kurum gibi bilgilerinden haberdar olmaz.
8. Hakemlerden, en fazla dört hafta içinde yazıyı değerlendirmeleri istenir. Bu süreçte aksaklık yaşanması durumunda yeni hakemler atanır ve yazarlar yaşanan aksaklıklarla ilgili bilgilendirilir.
9. Hakemlerin değerlendirme sonuçları, isim, unvan ve kurum bilgileri belirtilmeden yazarlara iletilir ve yazarlardan gerekli düzeltmeleri yapmaları istenir.
10. Bu düzeltmelerin yapılması durumunda hakemler yazıyı yeniden görmek isterse kendilerine iletilir; istemezlerse yazı yayına hazır hale getirilmek üzere son kontrole alınır.
11. Nihai aşamada yazı yayına hazır hale getirilir ve mevcut sayıda yayınlanır.
12. Yazarların göndermiş olduğu yazılar hakkında sürecin başından son işleme kadar gerçekleşecek tüm aşamalardan yazarların sistem üzerinden açık bir şekilde bilgilendirileceği tarafımızdan taahhüt edilmektedir.
4. Telif Hakları
Gelen yazıların değerlendirmeye alınmasından önce “Telif Sözleşmesi”nin yazarlarca kabul edilmesi gerekmektedir. (DergiPark sistemi üzerinden indirilebilir.) Bu sözleşme yazarlarca onaylanmadığı takdirde değerlendirme süreci başlayamaz.
5. Benzerlik Raporu
Çalışmaların intihal değerlendirmesi, “DergiPark sistemi” ve “Turnitin” programı aracılığıyla yapılır.
6. İmtiyaz Sahibi
Nobel Akademik Yayıncılık Eğitim Danışmanlık Tic. Ltd. Şti. adına Nevzat ARGUN