TÜRKİYE DEVLET TAHVİL PİYASASININ EKONOMİK BÜYÜME ÜZERİNDEKİ ETKİSİ

Yıl 2021, Cilt: 22 Sayı: 2, 107 - 120, 18.07.2021

Asef Yelghi Aref Yelghi

https://doi.org/10.31671/doujournal.972990

Öz

Günümüze gelindiğinde devletlerin finansal gereksinimlerinin giderilmesi için başvurdukları önemli yollardan biri tahvil ihracıdır. Türkiye’de tahvil piyasasından en çok devletin yararlandığı görülmektedir. Literatürde ekonomik büyüme ile hisse senedi piyasası ve kredi arasında birçok çalışma bulunurken tahvil piyasası ile ilgili oldukça az çalışma yapılmıştır. Finansal piyasalarında tahvil piyasası önemli pay alması ve ekonomik büyümesinde etkisi ne ölçüde oluğu merak edilmektedir. Son dönemlerde tahvil piyasasının gelişimi hem ulusal hem uluslararası piyasada hız kazanmıştır. Bu çalışmada Türkiye tahvil piyasasını ile ekonomik büyüme arasındaki uzun dönem ilişkisini incelemesini amaçlanmaktadır. Araştırmada Peseran ve diğerleri (1999), Peseran ve Shin (2001) önerdiği ARDL modelinden yararlanılmaktadır. Çalışmada Uluslararası Toplam Borçlanma Senetleri/ GSYİH oranı, Toplam Ulusal Borçlanma Senetleri/GSYİH oranı ile büyüme oranı 2000Q1-2017Q4 yılları arasındaki mevsimsel veriler kullanılmaktadır. Bulgularda büyüme ile devlet tahvilleri arasında ilişkisi, pozitif ve eş bütünleşik sonucu ortaya çıkmaktadır. Dolaysıyla devlet tahvil ihracı ile Türkiye ekonomisine katkı sağlayabilir.

Anahtar Kelimeler

Devlet Tahvili, Ekonomik Büyüme, Finansal Gelişim, Ulusal Borçlanma Senetleri, Uluslararası Borçlanma Senetleri

Kaynakça

• Abd Rahman, N. H. (2012). How federal government’s debt effect the level of economic growth?, International Journal of Trade, Economics and Finance, 3(4), 323-326.
• Afonso, A. ve Alves, J. (2014). The role of government debt in economic growth, Review of Public Economics, 215-(4/2015), 9-26
• Ak, M. Z., Altintaş, N. ve Akpolat, A. G. (2013). Does net interest margin affect economic growth?: A panel data approach. International Research Journal of Finance and Economics, 109(2013), 137.
• Akkaya, M. (2018). Türk Euro Tahvillerinin Risk Primlerini Etkileyen İçsel Faktörlerin Analizi. Journal of Yaşar University, 13(50), 232-242.
• Anning, L., Ofori, C. F. ve Affum, E. K. (2016). The impact of government debt on the economic growth of Ghana: A time series analysis from 1990-2015. International Journal of Innovation and Economic Development, 2(5), 31-39.
• Brown, R. L., Durbin, J. ve Evans, J. M. (1975). Techniques for testing the constancy of regression relationships over time. Journal of the Royal Statistical Society: Series B (Methodological), 37(2), 149-163.
• Çöğürcü, İ. ve Hatice, T. U. N. A. (2019). Dış borçlanma ve ekonomik büyüme ilişkisi: Türkiye üzerine ampirik bir uygulama 1980-2017. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 42.1, 309-321.
• Çöğürcü, İ. ve Çoban, O. (2011). Dış borç ekonomik büyüme ilişkisi: Türkiye örneği (1980-2009). Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 2011(2), 133-149.
• Ergeç, E. H. (2004). Finansal gelişme ile ekonomik büyüme arasındaki nedensellik ilişkisi ve Türkiye örneği: 1988-2001. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 5(2). 51-66.
• Fincke, B. ve Greiner, A. (2013). On the relation between public debt and economic growth: an emperical ınvestigaiton, Bielefeld University, Faculty of Business Administration and Economics, No:24.
• Fink, G., Haiss, P. R. ve Haristoforva, S. (2003). Bond markets and economic growth, SSRN Electronic Journal. Erişim adresi https://www.researchgate.net/publication/46269225_Bond_Markets_and_Economic_Growth. Gündüz, F. Ö. ve Çelikay, F. (2019). Kamu borç yükünün ekonomik büyüme üzerindeki etkileri: Seçilmiş ülkeler örnekleminde bir inceleme. Maliye Dergisi, 177, 247-275.
• Goldsmith, R. W. (1969). Financial stracture and development. London: New Haven and Yale Universtiy Press.
• Gürdal, T. ve Yavuz, H. (2015), Türkiye’de iç borçlanma- ekonomik büyüme ilişkisi:1990-2012 dönemi analizi, Ekonomik ve Sosyal Araştırma Dergisi, 11(1), 117-130
• Irons, J. ve Bivens, J. (2010). Government debt and economic growth overreaching claims of debt “threshold” suffer from theoretical and empirical flaws. Economic Policy Institute, Erişim adresi http://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/summary?doi=10.1.1.177.2304,
• Karagöl, E. (2004). A critical review of external debt and economic growth relationship: A lesson for indebtedness countries. Ege Akademik Bakış Dergisi, 4(1), 69-78.
• Kharusi, S. A. ve Ada, M. S. (2018). External debt and economic growth: The case of emerging economy. Journal of Economic Integration, 33(1), 1141-1157.
• Kumar, M. ve Woo, J. (2010). Public debt and growth. IMF working papers No:10/174, 1-47.
• Levine, R. (1999). Law, finance, and economic growth. Journal of financial Intermediation, 8(1-2), 8-35.
• Litterman, R. B. (1980). A bayesian procedure for forecasting with ınformative prior distribution. Manuscript, Department of Economics, MIT, Cambridge, MA.
• Litterman, R. B. (1986). Forecasting with bayesian vector autoregressions: five years of experience. Journal of Business and Economic Statistics, 4(1), 25–38.
• Luengnaruemitchai, P. ve Ong, L. L. (2005). An anatomy of corporate bond markets: growing pains and knowledge gains, IMF Working Paper, WP/05/152.
• Mercan, N. ve Ergen, E. (2018). Ekonomik büyüme ve dış borçlanma arasındaki ilişki: Türkiye açısından ekonometrik bir analiz. Pamukkale Journal of Eurasian Socioeconomic Studies, 5(2), 13-30
• Öztürk, S. ve Çınar, U. (2018). Kamu dış borçlanması ve ekonomik büyüme ilişkisi: Türkiye üzerine ampirik bir uygulama (1975-2016). Sosyal Bilimler Metinleri, 2018(1), 66-79.
• Panizza, U. ve Presbitero, A. F. (2013). Public debt and economic growth in advanced economies: a survey, Swiss Journal of Economics and Statistics, 149(2), 175-204.
• Pattillo, C. ve Ricci, L. A. (2011). External debt and growth. Review of Economics and Institutions, 2(3), 30.
• Pegkas, P. (2017). The effect of government debt and other determinants on economic growth. MDPİ Journal Economies, 6(10), 1-19.
• Perlo-Freeman, S. ve Webber, D. J. (2009). Basic needs, government debt and economic growth. The World Economy, 32(6), 965-994.
• Pesaran, M. H., Shin, Y. ve Smith, R. J. (2001). Bounds testing approaches to the analysis of level relationships. Journal of Applied Econometrics, 16(3), 289-326.
• Pesaran, M., H. ve Shin, Y. (1998). An autoregressive distributed-lag modelling approach to cointegration analysis. Econometric Society Monographs, 31, 371-413
• Pradhan, R. P., Arvin, M. B., Norman, N. R. ve Bahmani, S. (2019). The dynamics of bond market development, stock market development and economic growth: Evidence from the G-20 countries. Journal of Economics, Finance and Administrative Science.
• Rahman, M., M., Bashar, M., A.ve Dey, S. (2012). External debt and gross domestic product in bangladesh: a co-ıntegration analaysis. Management Research And Pructice, 4(4), 28-26
• Samargandi, N., Fidrmuc, J. ve Ghosh, S. (2014). Financial development and economic growth in an oil-rich economy: The case of Saudi Arabia. Economic Modelling, 43, 267-278.
• Saungweme T., Odhiambo, N. M. ve Camarero M. (2019). Government debt, government debt service and economic growth nexus in zambia: A multiveriate analaysis. Cogent Economics &Finance, 7, 1-17. Sermaye Piyasası Kurulu (2019). Aylık istatistik bültenleri. Erişim adresi https://www.spk.gov.tr/SiteApps/Yayin/AylikIstatistikBultenleri.
• Shaw, E. S. (1973). Financial deepening in economic development. London: Oxford Üniversitesi Yayınları.
• Soydan, A. ve Bedir, S. (2015). External debt and economic growth: new evidence fore an old debate. Journal of Business Economics and Financ, 4(3), 500-522.
• Tendulkar, R. ve Hancock, G. (2014). Corporate bond markets: A global perspective. International Organization of Securities Commissions Research Department, IOSCO.(Staff working paper series SWP4/2014), Madrid, Spain.
• Toktaş, Y., Altiner, A. ve Bozkurt, E. (2019). The relationship between Turkey’s foreign debt and economic growth: an asymmetric causality analysis. Applied Economics, 51(26), 2807-2817.
• Wachter, M. (2012). The effect of debt on economic development, Teses, World Bank (2019). Erişim adresi https://data.worldbank.org/
• Yalçıner, K. (2012). Uluslararası finansman. Ankara: Detay Yayıncılık.