İSTANBUL MENKUL KIYMETLER BORSASI’NDA DÜŞÜK FİYATLANDIRMA VE ARACILIK TÜRÜ, ARZ YILI, ARACI KURUM ETKİLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Yıl 2011, Cilt: 12 Sayı: 2, 289 - 303, 01.07.2011

Gökçe Yıldız Sağlam Arzum Erken Çelik

Öz

İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’nda düşük fiyatlandırmanın bulunup bulunmadığını ortaya koymayı amaçlayan bu çalışmada 1993-2006 periyodunda tek aracı kurum aracılığıyla ilk defa halka arz edilen 40 hisse senedinin kısa, orta ve uzun dönem fiyat performansları incelenmiştir. İnceleme sonucunda çalışma örneği kapsamındaki hisse senetlerinin 31 tanesinin ilk işlem gününde, 24 tanesinin de ilk işlem ayında düşük fiyatlandırıldığı anlaşılmıştır. Çalışmada kısa dönemde varlığı belirlenen düşük fiyatlandırmaya aracılık türünün, arz yılının ve arzı üstlenen aracı kurumun etkisinin olup olmadığı da araştırılmıştır. Ancak ANOVA yöntemi ile yapılan bu araştırmada söz konusu değişkenlerden herhangi birisinin düşük fiyatlandırma üzerinde kayda değer bir etkisi bulunamamıştır.

Anahtar Kelimeler

Halka İlk Arz, Düşük Fiyatlandırma, Aracılık Türü Etkisi, Arz Yılı Etkisi, Aracı Kurum Etkisi

AN INVESTIGATION FOR UNDERPRICING IN INITIAL PUBLIC OFFERINGS AND UNDERWRITING TYPE, OFFERING YEAR, INTERMEDIARY INSTITUTION IN ISTANBUL STOCK EXCHANGE

Öz

In this study which aims to determine whether there exits underpricing in İstanbul Stock Exchange, short, medium and long term price performances of 40 stocks initally offered in 1993-2006 period by only one underwriter have been investigated. Consequently it appeared that 31 of these stocks on the first offering date and 24 of them in the first dealing month had been underpriced. Also existance of underwriting type, offering year and intermediary institution effects on this matter of fact has been searched by ANOVA. But following this search any significant effect of these variables on underpricing could not be found

Anahtar Kelimeler

Initial Public Offering, Underpricing, Underwriting Type Effect, Offering Year Effect, Intermediary Institution Effect

Kaynakça

• AGGARWAL, R.V., HERNANDEZ, L. (1993). The aftermarket performance of public offerings in Latin America. Financial Management, Sayı: 22, 42-53. ss.
• AGGARWAL R.V., RIVOLI, P. (1990). Fads in initial public offering market, Financial Management, Sayı:19, 45-57. ss.
• ALAGÖZ, A., KÜÇÜKKOCAOĞLU, G. (2005). Halka arzlarda fiyat istikrarı sağlayıcı işlemlerin etkinliği üzerine bir inceleme. Ankara: Başkent Üniversitesi.
• ARTİDİ, M. (1996). Short-run price performance of initial public offerings in Turkey. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Koç Üniversitesi, İşletme Enstitüsü, İstanbul.
• AYDEN, T., KARAN, M.B. (2000). İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’nda ilk halka arzların uzun vadeli fiyat performanslarının ölçülmesi. Gazi Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Sayı: 3, 87-96. ss.
• BARON, D.P. (1982). A model of the demand for investment banking advertising and distribution of services for new issues. The Journal of Finance, Sayı: 37, 955-976. ss.
• CHAN, K., WANG, J. & WEI, J.K.C. (2002). Underpricing and long term performance of IPOs in China. Journal of Corporate Finance, Sayı: 10, 409-430. ss.
• DAWSON, M.S. (1987). Secondary stocks market performance of initial public offers, Hong Kong, Singapore and Malaysia: 1978-1984. The Journal of Business Finance and Accounting, Sayı 14, 65-76. ss.
• DIMOVSKI, W., BROOKS, R. (2003). Financial characteristics of Australian initial public offerings from 1994 to 1999. Applied Economics, (35), 14, 1599-1607. ss.
• ERTÜRK B.E. (1998). Short, medium and long-term price performance of initial public offerings in Turkey. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• FINN, F.J., HIGHAM, R. (1988). The performance of unseasoned new equity issues-cum stock exchange listings in Australia. Journal of Banking and Finance, Sayı: 12, 333-351. ss.
• GEGİN, E. (2001). Halka arz ve İMKB’deki halka arzların kısa dönem fiyat performansı: Tekstil sektörü üzerine uygulama. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Marmara Üniversitesi Bankacılık ve Sigortacılık Enstitüsü, İstanbul.
• GÜZELHAN, H., AĞAR, M. (1991). İlk halka arzlarda hisse senetlerinin fiyat performansı. Erciyes Üniversitesi İşletme ve Finans Dergisi, Sayı 68-69, 51-59. ss.
• JOG V.J., RIDING A.L. (1987). Underpricing in Canadian IPOs. Financial Analysts Journal, November/December: 48-55. ss.
• KIYMAZ, H. (1997). İMKB’de halka arz edilen hisse senetlerinin uzun dönem performansları ve bunları etkileyen faktörler: İmalat sektörü 1990-1995 uygulaması. İMKB Dergisi, Sayı: 3, 47-73. ss.
• KIYMAZ, H. (2000). The initial and aftermarket performance of IPOs in an emerging market: Evidence from Istanbul Stock Exchange. Journal of Multinational Financial Management, Sayı: 10, 213–227. ss.
• LEWIS, M. (1993). The long-run performance of initial public offerings: The U.K. experience 1980–1988. Financial Management, Sayı: 22, 28–41. ss.
• LOGUE, D.E., (1973). On the pricing of unseasoned equity issues: 1965-1969. Journal of Financial and Quantitative Analysis, Sayı: 8, 91-103. ss.
• MENEMENCİOĞLU, H. (2003). İMKB'de halka arz edilen hisse senetlerinde düşük fiyatlama olgusu ve sene/sektör bazında uygulama. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Marmara Üniversitesi Bankacılık ve Sigortacılık Enstitüsü, İstanbul.
• MUTAN, C.O., ÇANAKÇI, E. (2007). Makroekonomik göstergelerin hisse senedi piyasası üzerindeki etkileri. Sermaye Piyasası Kurulu araştırma raporu, www.spk.gov.tr, 2007.
• RITTER, J. (1991). The long-run performance of initial public offerings. Journal of Finance, Sayı: 46, 3-27. ss.
• TİLLE, N. (2000). İşletmelerin hisse senetlerinin halka arzı , hisse senetlerinin arz fiyatlarının belirlenmesi yöntemleri ve 1999 yılında halka arz edilen hisse senetlerinin performanslarının değerlendirilmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Manisa.
• TÜRÜDÜ, E. (2001). Ülkemizde ilk kez halka arz edilen hisse senetlerinin fiyat performansı ve diğer ülkelerle karşılaştırılması. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• ÜNLÜ, U. (2002). Türkiye'de ilk defa halka arz edilen bankacılık sektörü hisse senetlerinin uzun dönem fiyat performansları. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
• YILDIZ S.G. (2007). Halka Arzda Düşük Fiyatlandırmaya Aracılık Türü, Arz Yılı ve Aracı Kurum Etkileri: İMKB’de Bir İnceleme. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.