Niceliksel Gevşeme Dönemlerinin Emtia, Döviz ve Hisse Senedi Piyasalarindaki Volatiliteye Etkisi

Yıl 2017, Cilt: 18 Sayı: 1, 45 - 61, 01.01.2017

Yusuf Pala Sıtkı Sönmezer

Öz

2008 küresel krizi sonrasında Amerika Birleşik Devletleri, İngiltere, Avrupa Birliği ve Japonya’da merkez bankalarınınuyguladıkları programların para tabanını önemli ölçüde arttırdığı bilinmektedir. Bu programlar içerisinde Amerika Federal Merkez Bankasının uyguladığı niceliksel gevşeme programlarının küresel finans üzerinde oldukça etkin olduğu düşünülmektedir. Bu çalışmada üçe ayrılan niceliksel gevşeme dönemlerinin emtia, döviz piyasaları ile hisse senedi piyasalarındaki oynaklığa etkisi ölçülmeye çalışılmıştır. Bu kapsamda altın/ons ve Brent petrol fiyatlarından oluşan iki adet emtia, USD/TL kurundan oluşan bir adet döviz kuru, Bist30 ve S&P500 endeksinden oluşan iki adet hisse senedi endeksi kullanılmıştır. Çalışmada, analiz edilen varlıklar için uygun Genelleştirilmiş Koşullu Değişen Varyans modeli belirlenerek niceliksel gevşeme dönemlerindeki oynaklık etkisi incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Niceliksel Gevşeme, QE, FED, Küresel Kriz, Oynaklık, GARCH

Effect of Quantitative Easing Periods on Volatility of Commodity, Foreign Exchange and Stock Exchange Markets

Öz

After the global crisis of 2008, it is apparent that United States of America, England, European Union and Japan central banks have increased their monetary base via application of their respective programs. Among them, Quantitive Easing programs of Federal Reserve Bankare considered to be quite effective on global finance. In this study, impact of quantitative easing periods on volatilities of commodity and foreign exchange markets and of stock index assets are attempted to be assessed. Accordingly, two commodities; gold prices and oil prices, USD/TL exchange rate and two stock indexes; BİST30 and S&P500 are used. For the assets that are analyzed, first, the relevant Generalized Autoregressive Conditional Heteroskedasticity model are determined and effects of these policies on the volatility of the financial instrument is assessed

Anahtar Kelimeler

Quantitative Easing, QE, FED, Global Crisis, Volatility, GARCH

Kaynakça

• Akay, H.K. ve Nargeleçekenler, M. (2006). Finansal piyasa volatilitesi ve ekonomi. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 61(4), 5-36.
• Atakan, T. (2009). İstanbul Menkul Kıymetler Borsasında değişkenliğin (volatilitenin) ARCH-GARCH yöntemleri ile modellenmesi. İşletme İktisadı Enstitüsü Dergisi, 37(2), 48-61.
• Çağıl, G. ve Okur, M. (2010). 2008 Küresel krizinin İMKB hisse senedi piyasası üzerindeki etkilerinin GARCH modelleri ile analizi. Marmara Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 28(1), 573-585.
• Çelik, İ., Özdemir, A. ve Gülcan, N. (2015). Petrol fiyat dalgalanmalarının getiri oynaklığı üzerine etkisi: Türkiye'de alt endeksler üzerine bir uygulama. Muhasebe Finansman Dergisi, 67, 157-170.
• Duca, M. L., Nicoletti, G. ve Martinez, A. V. (2014). Global corporate bond what role for US quantitative easing. ECB Working Paper, No. 1649.
• Eichengreen, B. ve Gupta, P. (2014).Tapering talk: The impact of expectations of reduced Federal Reserve security purchases on emerging markets. World Bank Policy Research Working Paper, No. 6754.
• Fawley, B. W. ve Neely, C. J. (2013). Four stroies of quantiative easing. Federal Reserve Bank of St. Louis Review, 95(1), 51-88.
• Fratzscher, M., Duca, M. L. ve Straub, R. (2013). On the international spillovers of US quantitative easing. ECB Working Paper, No. 1557.
• Gagnon, J., Raskin, M., Remache, J. ve Sack, B. (2011). The financial market effects of the federal reserve's large-scale asset purchases. International Journal of Central Banking, 7(1), 3-43
• Glick, R. ve Leduc, S. (2013). Unconventional monetary policy and the dollar. FRBSF Economıc Letter, No.2013-9.
• Gökçe, A. (2001). İstanbul Menkul Kıymetler Borsası getirilerindeki volatilitenin ARCH teknikleri ile ölçülmesi. Gazi Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 3(1), 35-58.
• Gujarati, D. N. ve Porter, D. C. (2012). Temel ekonometri, (Çev. Ü. Şenesen, & G. G. Şenesen). İstanbul: Literatür Yayıncılık. (Orijinal yayın tarihi, 2009)
• Güloğlu, B. ve Akman, A. (2007). Türkiye'de döviz kuru oynaklığının SWARCH yöntemi ile analizi. Finans Politik Ekonomik Yorumlar Dergisi, 44(512), 43-51.
• Gürsakal, S. (2011). GARCH modelleri ve varyans kırılması: İMKB örneği. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20(3), 161-178.
• Joyce, M. A., Losaosa, A., Stevens, İ. ve Tong, M. (2011). The financial market impact of quantitative easing in the United Kingdom. İnternational Journal of Central Banking,7 (3), 113-161.
• Karabacak, M. (2014). Koşullu değişen varyans modelleri ile BİST100 endeks getirisi ve altın getiri serisi volatilitesinin tahmini. Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi,6(1), 79-90.
• Kendirli, S. ve Karadeniz, G. (2012). 2008 Sonrası İMKB 30 endeksi volatilitesinin genelleştirilmiş ARCH modeli ile tahmini. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 2(2), 95-104.
• Kiley, M. T. (2014). The response of equity prices to movements in long term interest rates associated with monetary policy statements: Before and after zero lower bond. Journal of Money, Credit and Banking, 46(5), 1057-1071.
• Kozicki, S., Santor, E. ve Suchanek, L. (2015). Large-scale asset purchases: İmpact on commodity prices and international spillover effects. Bank of Canada Working Paper, No.2015-21.
• Krishnamurthy, A. ve Vissing-Jorgensen, A. (2011). The effects of quantitative easing on the interest rates: Channels and implications for policy. Brookings Papers on Economic Activity, 2, 215-287.
• Kutlar, A. ve Torun, P. (2013). İMKB 100 endeksi günlük getirileri için uygun genelleştirilmiş farklı varyans modellerinin seçimi. Erciyes Üniversitesi İİBF Dergisi, (42), 1-24.
• Mazıbaş, M. (2005). IMKB piyasalarındaki volatilitenin modellenmesi ve öngörülmesi: Asimetrik GARCH modelleri ile bir uygulama. VII. Ulasal Ekonometri ve İstatistik Sempozyumu, İstanbul
• Nargeleçekenler, M. (2004). Euro kuru satış değerindeki volatilitenin ARCH ve GARCH modelleri ile tahmini. İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mecmuası,54(2), 153-179.
• Neely, C. J. (2010). The large-scale asset purschases had large international effects. Federal Reserve Bank of St. Louis Working Paper, No. 2010-018C.
• Özden, Ü. H. (2008) İMKB Bileşik 100 Endeksi getiri volatilitesinin analizi. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(13), 339-350
• Sevüktekin, M. ve Nargeleçekenler, M. (2006). İstanbul Menkul Kıymetler Borsasında getiri volatilitesinin modellenmesi ve önraporlanması. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 61(4), 244-264.
• Sönmezer, S. (2014). Niceliksel gevşeme politikalarının Türk finansal sistemi üzerindeki kısa vadeli etkileri. Maliye Finans Yazıları,28(101), 38-51.
• Tokat, H. A. (2013). Altın, döviz ve hisse senedi piyasalarında oynaklık etkileşimi mekanizmasının analizi. İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi,48(Mart 2013), 151-162.
• Tuna, K. ve İsabetli, İ. (2014). Finansal piyasalarda volatilite ve BİST-100 örneği. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (27), 21-31.
• Yavan, Z. A. ve Aybar, C. B. (1998). İMKB'de oynaklık. İMKB Dergisi, 2(6), 35-47.