İŞVEREN MARKASI ALGISININ ÖRGÜTSEL BAĞLILIK ÜZERİNDEKİ ETKİSİ: ÖZEL BİR HAVAYOLU ŞİRKETİNDE BİR UYGULAMA

Yıl 2021, Cilt: 22 Sayı: 1, 39 - 55, 01.01.2021

İsmet Burçak Vatansever Durmaz Nazlı Temoçin Cafer Şafak Eyel

Öz

Bu çalışma çerçevesinde, işveren markası algısının örgütsel bağlılık üzerindeki etkisi araştırılmıştır. Anket tekniğiyle veri toplanmıştır. İşveren markası algısını ölçmek üzere Terlemez 2012 tarafından geliştirilen, iki boyut ve 12 ifadeden meydana gelen “İşveren Markası Algısı Ölçeği” kullanılmıştır. Örgütsel bağlılığı ölçmek üzere Allen ve Meyer 1990 tarafından geliştirilen, üç boyut ve 18 ifadeden meydana gelen “Örgütsel Bağlılık Ölçeği” kullanılmıştır. Araştırma, özel bir havayolu şirketinde çalışan 453 kabin memuru üzerinde uygulanmıştır. Yapılan hipotez testleri neticesinde, tüm hipotezler kabul edilmiştir. Buna göre, işveren markası algısının örgütsel bağlılık üzerinde pozitif yönlü ve anlamlı etkisi bulunduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Marka, İşveren Markası, Bağlılık, Örgütsel Bağlılık, Havayolu

INVESTIGATING THE EFFECT OF EMPLOYER BRAND PERCEPTION ON ORGANIZATIONAL COMMITMENT IN A PRIVATE AIRLINE COMPANY

Öz

Within the scope of this study, the effect of employer brand perception on organizational commitment was investigated. Data was gathered via survey technique. In order to measure employer brand perception, “Employer Brand Perception Scale” with two dimensions and 12 statements developed by Terlemez 2012 was used. To measure organizational commitment, “Organizational Commitment Scale” with three dimensions and 18 statements developed by Allen and Meyer 1990 was used. Research was conducted on 453 flight attendants working at a private airline company. As the result of hypothesis tests, all hypotheses were accepted. In this regard, it was determined that employer brand perception has positive and significant effect on organizational commitment

Anahtar Kelimeler

Brand, Employer Brand, Commitment, Organizational Commitment, Airline

Kaynakça

• Açıkgöz, F. (2010). Kamu ve özel diyaliz merkezlerinde çalışan hemşirelerin örgütsel bağlılıklarına ilişkin bir araştırma. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Allen, N. J. ve Meyer, J. P. (1990). The measurement and antecedents of affective, continuance, and normative commitment to the organization. Journal of Occupational Psychology, 63(1), 1-18.
• Ambler, T. and Barrow, S. (1996). The employer brand. The Journal of Brand Management, 4(3), 185-206.
• Aras, M. (2016). İşveren markasının örgütsel bağlılık ve işten ayrılma niyetine etkisi: Katılım bankacılığı örneği. (Yayımlanmamış doktora tezi). Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
• Babcanova, D., Babcan, M. and Odlerova, E. (2010). Employer branding - source of competitiveness of the industrial plants, Research Papers, Faculty of Materials Science and Technology in Trnava, Slovak University of Technology, No 29, 55-61.
• Balay, R. (2000). Yönetici ve öğretmenlerde örgütsel bağlılık. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Barrow, S. and Mosley, R. (2005). The employer brand, bringing the best of brand management to people at work. London: John Wiley and Sons Ltd.
• Baş, T. (2011). İşveren markası. İstanbul: Optimist Yayın Dağıtım.
• Bayrak, M. E. (2016). İşveren markasına yönelik uygulamaların örgütsel bağlılık üzerine etkisi ve medikal sektöründe bir uygulama. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul Aydın Üniversitesi, İstanbul.
• Becker, H. S. (1960). Notes on the concept of commitment. The American Journal of Sociology, 66(1), 32-40.
• Berthon, P., Ewing, M. and Hah, L. L. (2005). Captivating company: Dimensions of attractiveness in employer branding. International Journal of Advertising, 24(2), 151-172.
• Cengiz, A. A. (2002). Örgüt yaşamında işe bağlılığın belirleyicileri ve Eskişehir bölgesinde doktor ve hemşire meslek grupları arasında karşılaştırmalı bir çalışma. 10. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi Bildiri Kitabı içinde (805-817 ss.). Antalya: Akdeniz Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi.
• Davies, G. (2008). Employer branding and its influence on managers. European Journal of Marketing, 42(5/6), 667-681.
• Etzioni, A. (1975). A comprehensive analysis of complex organizations. New York: Free Press.
• Foster, P. and Cheng, R. (2010). Exploring the relationship between corporate, internal and employer branding. Journal of Product & Brand Management, 19(6), 401-409.
• Gaertner, K.N. and Nollen, S.D. (1989). Career experiences, perceptions of employment practices, and psychologicalcommitment to the organization. Human Relations, 42(11), 975-991.
• Gravetter, F. and Wallnau, L. (2014). Essentials of statistics for the behavioral sciences, 8th Ed. U.S.A.: Wadsworth.
• Gül, H. (2003). Örgütsel bağlılık yaklaşımlarının mukayesesi ve değerlendirmesi. Ege Akademik Bakış Dergisi, 2(1), 37-56.
• Güney, S. (2001). Yönetim ve organizasyon. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Güngördü, A., Ekmekçioğlu, E. B. and Şimşek, T. (2014). An empirical study on employer branding in the context of internal marketing. Journal of Management Marketing and Logistics, 1(1), 1-15.
• Highhouse, S., Lievens, F. and Sinar, E. (2003). Measuring organizational attraction. Educational and Psychological Measurement, 63, 986-1001.
• Hillebrant, I. and Ivens, B. S. (2012). How to measure employer brands? The development of a comprehensive measurement scale. Marketing Theory and Applications, 23, 52-61.
• İnce, M. ve Gül, H. (2005). Yönetimde yeni bir paradigma: Örgütsel bağlılık. Konya: Çizgi Kitabevi.
• Kanter, R. M. (1968). Commitment and social organization: A study of commitment mechanism in utopian communities. American Sociological Review, 33(4), 499-517.
• Kara, M. N. (2013). İşveren markası ile örgütsel bağlılık arasındaki ilişki: Bilişim sektöründe bir uygulama. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bursa.
• Kaya, M. (2015). İşveren markası ve işveren markasının örgütsel bağlılık ile ilişkisi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Bahçeşehir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Kesoğlu, N. (2017). İşveren markası ve örgütsel bağlılık arasındaki ilişki ve perakende sektöründe bir araştırma. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Kucherov, D. and Zavyalova, E. (2012). HRD practices and talent management in the companies with the employer brand. European Journal of Training and Development, 36(1), 86-104.
• Lievens, F. and Highhouse, S. (2003). The relation of instrumental and symbolic attributes to a company’s attractiveness as an employer. Personnel Psychology, 56(1), 75-102.
• Lievens, F., Hoye, G. V. and Schreurs, B. (2005). Examining the relationship between employer knowledge dimensions and organizational attractiveness: An application in a military context. Journal of Occupational and Organizational Psychology, 78(4), 553-572.
• Meyer, J. P. and Allen, N. J. (1991). A three component conceptualization of organizational commitment. Human Resource Management Review, 1(1), 61-89.
• Mosley, R. and Schmidt, L. (2017). Employer branding for dummies. New Jersey: John Wiley and Sons.
• Mowday, R. T., Porter, L. W. and Steers, R. M. (1982). Employee-organization linkage: The psychology of commitment absenteism, and turnover. London: Academic Press Inc.
• Nayır, B. ve Fındıklı, M. M. A. (2018). İşveren marka yönetiminin örgütsel bağlılığa etkisi: İstanbul’da hizmet sektöründe bir araştırma. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, (17. UİK Özel Sayısı), 1-18.
• O’Reilly, C. and Chapman, J. (1986). Organizational commitment and psychological attachment: The effects of compliance, identification and internalization on prosocial behaviour. Journal of Applied Psychology, 71(3), 492-499.
• Ören, K. ve Yüksel, H. (2012). Marka işveren veya işveren markası kavramı: Bu kavramın insan kaynakları yönetimi bağlamında ve işçi devir hızı kapsamında değerlendirmesi. Kamu-İş, 12(3), 31-52.
• Özdevecioğlu, M. (2003). Algılanan örgütsel destek ile örgütsel bağlılık arasındaki ilişkilerin belirlenmesine yönelik bir araştırma. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18(2), 113-130.
• Penley, L. and Gould, S. (1988). Etzioni’s model of organizational involvement: A perspective for understanding commmitment to organization. Journal of Organizational Behavior, 9(1), 43-59.
• Roy, S. K. (2008). Identifying the dimensions of attractiveness of an employer brand in the Indian context. South Asian Journal of Management, 15(4), 110-130.
• Salancik, G. R. (1977). Commitment is too easy. Organizational Dynamics, 6(1), 64- 68.
• Schreurs, B., Druart, C., Proost, K. and Witte, K. D. (2009). Symbolic attributes and organizational attractiveness: The moderating effects of applicant personality. International Journal of Selection of Assessment, 17(1), 35-46.
• Seymen, A. O. (2008). Örgütsel bağlılığı etkileyen örgüt kültürü tipleri üzerine bir araştırma. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Shavitt, S. (1990). The role of attitude objects in attitude functions. Journal of Experimental Social Psychology, 26(2), 124-148.
• Terlemez, A. G. (2012). İşveren markasının, işe adanmışlık ve işten ayrılma niyeti ile ilişkisinde örgütsel çekiciliğin rolü: Türk Hava Yolları örneği. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Genelkurmay Başkanlığı Harp Akademileri Komutanlığı, İstanbul.
• Turban, D. B. and Keon, T. L. (1993). Organizational attractiveness: An interactionist perspective. Journal of Applied Psychology, 78(2), 184-193.
• Ünal, A. N. (2010). İşveren markası kavramı bağlamında fonksiyonel ve duygusal tercih özelliklerinin örgütsel bağlılık ilişkisi: Hava Harp Okulu örneği. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Genelkurmay Başkanlığı Harp Akademileri Komutanlığı, İstanbul.
• Zhu, F., Wang, Z., Yu, Q., Hu, T., Wen, Y. and Liu, Y. (2014). Reconsidering the dimensionality and measurement of employer brand in the Chinese context. Social Behavior and Personality, 42(6), 933-948.