Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

INVESTIGATION OF NONLINEAR CAUSESITY BETWEEN BITCOIN, ETHEREUM PRICES AND EXCHANGE INDEXES

Yıl 2022, Cilt: 23 Sayı: 2, 185 - 197, 30.07.2022
https://doi.org/10.31671/doujournal.1124970

Öz

The importance of the relationship between new financial assets and classical investment instruments is increasing. In the study, causality relationships between Bitcoin, Ethereum prices and stock market indices are examined by using Diks and Panchenko Nonlinear Causality Test. The study period covers the daily frequency data between 11/03/2020-06/04/2022, starting from the date the covid-19 pandemic was announced in Turkey. Thus, it is aimed to examine the relationship between cryptocurrencies and global financial markets in global crises with the pandemic process. The study differs from other studies in the literature, especially due to the limited number of studies on Ethereum. Looking at the results of the nonlinear causality analysis used, it has been determined that there is a bidirectional causality relationship between the world stock market index and Bitcoin price, and between the Asian stock market index and Ethereum price. In addition, it is seen that there is one-way causality to the Bitcoin price from the European and US stock market indices. At the same time, there is a one-way causality relationship from Bitcoin price to Asian stock market index. On the other hand, there is a one-way causality relationship from the Ethereum price to the European stock market index.

Kaynakça

  • Ağaçkesen, E. (2022). Bitcoin ile hisse senedi piyasaları arasındaki karşılıklı ilişkinin incelenmesi: Türkiye ve seçilmiş ülkeler. Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler Dergisi, 5(4), 419-431. https://doi.org/10.26677/TR1010.2022.969
  • Arslan, E. ve Güzel, G. (2021). Development of crypto coins and their place in the economy. PressAcademia Procedia (PAP), 14, 80-83. http://doi.org/10.17261/Pressacademia.2021.1491
  • Baek, E. ve Brock, W. (1992). A general test for nonlinear Granger causality: Bivariate model, Working Paper, Iowa State University and University of Wisconsin, Madison, WI
  • Barber, S., Boyen, X., Shi, E. ve Uzun, E. (2012). Bitter to better—how to make bitcoin a better currency. In International Conference On Financial Cryptography And Data Security (içinde 399-414). Springer, Berlin, Heidelberg. doi: 10.1007/978-3-642-32946-3_29
  • Borri, N. (2019). Conditional tail-risk in cryptocurrency markets. Journal of Empirical Finance, 50, 1-19. https://doi.org/10.1016/j.jempfin.2018.11.002
  • Bouoiyour, J., Selmi, R., Tiwari, A. K. ve Olayeni, O. R. (2016). What drives Bitcoin price. Economics Bulletin, 36(2), 843-850.
  • Brock, W. A., Dechert, W. D., Scheinkman J. A. ve LeBaron, B. (1996). A test for independence based on the correlation dimension. Econometric Reviews, 15, 197-235. https://doi.org/10.1080/07474939608800353
  • Broock W.A., Hsieh D. A. ve LeBaron B. (1991). Nonlinear dynamics, chaos, and instability: Statistical theory and economic evidence. London: MIT Press.
  • Broock, W. A., Dechert, W. ve Scheinkman, J. (1987). A test for independence based on the correlation dimension. Working Paper, University Of Winconsin At Madison, University Of Houston, And University Of Chicago.
  • Coinmarketcap. (2022). Erişim Adresi https://coinmarketcap.com/tr/currencies/bitcoin/markets/; https://coinmarketcap.com/tr/currencies/ethereum/markets/
  • Diks, C. ve Panchenko V. (2006). A new statistic and practical guidelines for nonparametric granger causality testing. Journal of Economic Dynamics and Control, 30, 1647-1669. https://doi.org/10.1016/j.jedc.2005.08.008
  • Dirican, C. ve Canoz, İ. (2017). The cointegration relationship between Bitcoin prices and major world stock indices: An analysis with ARDL model approach. Journal of Economics, Finance and Accounting (JEFA), 4(4), 377-392. https://doi.org/10.17261/Pressacademia.2017.748
  • Dyhrberg, A. H. (2016). Hedging capabilities of Bitcoin. Is it the virtual gold?. Finance Research Letters, 16, 139-144. https://doi.org/10.1016/j.frl.2015.10.025
  • Erdaş, M. L. ve Çağlar, A. E. (2018). Analysis of the relationships between Bitcoin and exchange rate, commodities and global indexes by asymmetric causality test. Eastern Journal of European Studies, 2,27-45.
  • Granger, C.W.J. ve Terasvirta, T. (1993). Modeling nonlinear economic relationships. New York: Oxford University Press. https://doi.org/10.1093/acprof:oso/9780199587148.001.0001
  • Guesmi, K., Saadi, S., Abid, I., ve Ftiti, Z. (2019). Portfolio diversification with virtual currency: Evidence from bitcoin. International Review of Financial Analysis, 63, 431-437. https://doi.org/10.1016/j.irfa.2018.03.004
  • Güleç, Ö. F., Çevik, E. ve Bahadır, N. (2018). Bitcoin ile finansal göstergeler arasındaki ilişkinin incelenmesi. Kırklareli Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 7(2), 18-37.
  • Gültekin, H. ve Oğuzhan, A. (2021). Sermaye piyasası ile sanal para Bitcoin arasındaki nedensellik ilişkisi: Türkiye örneği. Finans Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6(4), 878-885. https://doi.org/10.29106/fesa.1024514
  • Gürsoy, S. ve Tunçel, M.B. (2020). Kripto paralar ve finansal piyasalar arasındaki ilişkinin incelenmesi: Bitcoin ve seçili pay piyasaları arasında yapılmış nedensellik analizi (2010-2020). Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi Dergisi, 55(4), 2126-2142. DOI:10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.20.10.1344
  • Hürriyet. (2022). Erişim adresi https://www.hurriyet.com.tr/ekonomi/kriptonun-hacmi-1-yilda-3-kat-artti-41969098#:~:text=Coin%20Market%20Cap%20verilerine%20g%C3%B6re,g%C3%B6rd%C3%BC%C4%9F%C3%BC%20borsa%20say%C4%B1s%C4%B1%20447%20oldu. (22.05.2022)
  • Investing.com. (2022). Erişim adresi https://tr.investing.com/crypto/currencies
  • Kanat, E. ve Öget, E. (2018). Bitcoin ile Türkiye ve G7 ülke borsaları arasındaki uzun ve kısa dönemli ilişkilerin incelenmesi. Finans Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi (FESA), 3(3), 601-614. doi:10.29106/fesa.422113
  • Kapetanios, G., Shin, Y. ve Snell, A. (2003). Testing for a unit root in the nonlinear star framework. Journal of Econometrics, 112(2), 359-379. https://doi.org/10.1016/S0304-4076(02)00202-6
  • Kartal, C. ve Yağlı, B. (2021). Bitcoin ile Türkiye ve BRICS ülkeleri borsa endeksleri arasındaki eşbütünleşme ilişkisi. Pearson Journal Of Social Sciences & Humanities, 6 (11), 21-34. http://dx.doi.org/10.46872/pj.216
  • Kılıç, Y., ve Çütcü, İ. (2018). Bitcoin fiyatları ile borsa İstanbul endeksi arasındaki eşbütünleşme ve nedensellik ilişkisi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 13(3), 235-250. https://doi.org/10.17153/oguiibf.455083
  • Korkmazgöz, Ç., Şahin, S., ve İlhan, E. G. E. (2022). Bitcoin ve borsa İstanbul endeksleri arasındaki ilişkinin incelenmesi: ARDL sınır testi yaklaşımı. Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 24(1), 89-108. https://doi.org/10.31460/mbdd.898812
  • Maghyereh, A. ve Abdoh, H. (2020). Tail dependence between Bitcoin and financial assets: Evidence from a quantile cross-spectral approach. International Review of Financial Analysis, 71, 101545. https://doi.org/10.1016/j.irfa.2020.101545
  • Maghyereh, A. ve Abdoh, H. (2021). Time–frequency quantile dependence between Bitcoin and global equity markets. The North American Journal of Economics and Finance, 56, 101355. https://doi.org/10.1016/j.najef.2020.101355
  • Tikhomirov, S. (2018). Ethereum: State of knowledge and research perspectives. in: Imine, A., Fernandez, J., Marion, JY., Logrippo, L., Garcia-Alfaro, J. (eds) Foundations and Practice of Security. 10723. Chambridge: Springer. https://doi.org/10.1007/978-3-319-75650-9_14
  • Tunçel, M. B., Alptürk, Y., Altunay, M. A., ve Bekci, İ. (2022). Kripto paralar ile BIST100 endeksi arasındaki nedensellik ilişkisi: Bitcoin örneği. Abant Sosyal Bilimler Dergisi, 22(1), 367-374. https://doi.org/10.11616/asbi.1096677
  • Ünvan, Y. A. (2021). Impacts of Bitcoin on USA, Japan, China and Turkey stock market indexes: Causality analysis with value at risk method (VAR). Communications in Statistics-Theory and Methods, 50(7), 1599-1614. https://doi.org/10.1080/03610926.2019.1678644
  • Walther, T., Klein, T. ve Bouri, E. (2019). Exogenous drivers of Bitcoin and Cryptocurrency volatility–A mixed data sampling approach to forecasting. Journal of International Financial Markets, Institutions and Money, 63, 101133. https://doi.org/10.1016/j.intfin.2019.101133
  • Wang, X., Chen, X. ve Zhao, P. (2020). The relationship between Bitcoin and stock market. International Journal of Operations Research and Information Systems (IJORIS), 11(2), 22-35. doi: 10.4018/IJORIS.2020040102

BİTCOİN, ETHEREUM FİYATLARI VE BORSA ENDEKSLERİ ARASINDAKİ DOĞRUSAL OLMAYAN NEDENSELLİĞİN İNCELENMESİ

Yıl 2022, Cilt: 23 Sayı: 2, 185 - 197, 30.07.2022
https://doi.org/10.31671/doujournal.1124970

Öz

Yeni finansal varlıklar ile klasik yatırım enstrümanları arasındaki ilişkilerin önemi artmaktadır. Çalışmada Diks ve Panchenko Doğrusal Olmayan Nedensellik Testi kullanarak Bitcoin, Ethereum fiyatları ve borsa endeksleri arasındaki nedensellik ilişkileri incelenmektedir. Çalışma dönemi covid-19 pandemisinin Türkiye’de ilan edildiği tarihten başlayarak 11/03/2020-06/04/2022 arasındaki günlük frekanstaki verileri kapsamaktadır. Böylece pandemi süreciyle birlikte küresel çaplı krizlerde kripto para birimleri ile küresel finans piyasaları arasındaki ilişkinin incelenmesi hedeflenmiştir. Çalışma literatürde özellikle Ethereum ile ilgili yapılmış çalışmaların kısıtlı olması sebebi ile diğer çalışmalardan ayrılmaktadır. Kullanılan doğrusal olmayan nedensellik analizi sonuçlarına bakıldığında, dünya borsa endeksi ile Bitcoin fiyatı arasında ve Asya borsa endeksi ile Ethereum fiyatı arasında çift yönlü nedensellik ilişkisi olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca Bitcoin fiyatına Avrupa ve ABD borsa endekslerinden tek yönlü nedensellik olduğu görülmektedir. Aynı zamanda Bitcoin fiyatından da Asya borsa endeksine tek yönlü nedensellik ilişkisi mevcuttur. Ethereum fiyatından ise Avrupa borsa endeksine doğru tek yönlü nedensellik ilişkisi söz konusudur.

Kaynakça

  • Ağaçkesen, E. (2022). Bitcoin ile hisse senedi piyasaları arasındaki karşılıklı ilişkinin incelenmesi: Türkiye ve seçilmiş ülkeler. Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler Dergisi, 5(4), 419-431. https://doi.org/10.26677/TR1010.2022.969
  • Arslan, E. ve Güzel, G. (2021). Development of crypto coins and their place in the economy. PressAcademia Procedia (PAP), 14, 80-83. http://doi.org/10.17261/Pressacademia.2021.1491
  • Baek, E. ve Brock, W. (1992). A general test for nonlinear Granger causality: Bivariate model, Working Paper, Iowa State University and University of Wisconsin, Madison, WI
  • Barber, S., Boyen, X., Shi, E. ve Uzun, E. (2012). Bitter to better—how to make bitcoin a better currency. In International Conference On Financial Cryptography And Data Security (içinde 399-414). Springer, Berlin, Heidelberg. doi: 10.1007/978-3-642-32946-3_29
  • Borri, N. (2019). Conditional tail-risk in cryptocurrency markets. Journal of Empirical Finance, 50, 1-19. https://doi.org/10.1016/j.jempfin.2018.11.002
  • Bouoiyour, J., Selmi, R., Tiwari, A. K. ve Olayeni, O. R. (2016). What drives Bitcoin price. Economics Bulletin, 36(2), 843-850.
  • Brock, W. A., Dechert, W. D., Scheinkman J. A. ve LeBaron, B. (1996). A test for independence based on the correlation dimension. Econometric Reviews, 15, 197-235. https://doi.org/10.1080/07474939608800353
  • Broock W.A., Hsieh D. A. ve LeBaron B. (1991). Nonlinear dynamics, chaos, and instability: Statistical theory and economic evidence. London: MIT Press.
  • Broock, W. A., Dechert, W. ve Scheinkman, J. (1987). A test for independence based on the correlation dimension. Working Paper, University Of Winconsin At Madison, University Of Houston, And University Of Chicago.
  • Coinmarketcap. (2022). Erişim Adresi https://coinmarketcap.com/tr/currencies/bitcoin/markets/; https://coinmarketcap.com/tr/currencies/ethereum/markets/
  • Diks, C. ve Panchenko V. (2006). A new statistic and practical guidelines for nonparametric granger causality testing. Journal of Economic Dynamics and Control, 30, 1647-1669. https://doi.org/10.1016/j.jedc.2005.08.008
  • Dirican, C. ve Canoz, İ. (2017). The cointegration relationship between Bitcoin prices and major world stock indices: An analysis with ARDL model approach. Journal of Economics, Finance and Accounting (JEFA), 4(4), 377-392. https://doi.org/10.17261/Pressacademia.2017.748
  • Dyhrberg, A. H. (2016). Hedging capabilities of Bitcoin. Is it the virtual gold?. Finance Research Letters, 16, 139-144. https://doi.org/10.1016/j.frl.2015.10.025
  • Erdaş, M. L. ve Çağlar, A. E. (2018). Analysis of the relationships between Bitcoin and exchange rate, commodities and global indexes by asymmetric causality test. Eastern Journal of European Studies, 2,27-45.
  • Granger, C.W.J. ve Terasvirta, T. (1993). Modeling nonlinear economic relationships. New York: Oxford University Press. https://doi.org/10.1093/acprof:oso/9780199587148.001.0001
  • Guesmi, K., Saadi, S., Abid, I., ve Ftiti, Z. (2019). Portfolio diversification with virtual currency: Evidence from bitcoin. International Review of Financial Analysis, 63, 431-437. https://doi.org/10.1016/j.irfa.2018.03.004
  • Güleç, Ö. F., Çevik, E. ve Bahadır, N. (2018). Bitcoin ile finansal göstergeler arasındaki ilişkinin incelenmesi. Kırklareli Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 7(2), 18-37.
  • Gültekin, H. ve Oğuzhan, A. (2021). Sermaye piyasası ile sanal para Bitcoin arasındaki nedensellik ilişkisi: Türkiye örneği. Finans Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6(4), 878-885. https://doi.org/10.29106/fesa.1024514
  • Gürsoy, S. ve Tunçel, M.B. (2020). Kripto paralar ve finansal piyasalar arasındaki ilişkinin incelenmesi: Bitcoin ve seçili pay piyasaları arasında yapılmış nedensellik analizi (2010-2020). Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi Dergisi, 55(4), 2126-2142. DOI:10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.20.10.1344
  • Hürriyet. (2022). Erişim adresi https://www.hurriyet.com.tr/ekonomi/kriptonun-hacmi-1-yilda-3-kat-artti-41969098#:~:text=Coin%20Market%20Cap%20verilerine%20g%C3%B6re,g%C3%B6rd%C3%BC%C4%9F%C3%BC%20borsa%20say%C4%B1s%C4%B1%20447%20oldu. (22.05.2022)
  • Investing.com. (2022). Erişim adresi https://tr.investing.com/crypto/currencies
  • Kanat, E. ve Öget, E. (2018). Bitcoin ile Türkiye ve G7 ülke borsaları arasındaki uzun ve kısa dönemli ilişkilerin incelenmesi. Finans Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi (FESA), 3(3), 601-614. doi:10.29106/fesa.422113
  • Kapetanios, G., Shin, Y. ve Snell, A. (2003). Testing for a unit root in the nonlinear star framework. Journal of Econometrics, 112(2), 359-379. https://doi.org/10.1016/S0304-4076(02)00202-6
  • Kartal, C. ve Yağlı, B. (2021). Bitcoin ile Türkiye ve BRICS ülkeleri borsa endeksleri arasındaki eşbütünleşme ilişkisi. Pearson Journal Of Social Sciences & Humanities, 6 (11), 21-34. http://dx.doi.org/10.46872/pj.216
  • Kılıç, Y., ve Çütcü, İ. (2018). Bitcoin fiyatları ile borsa İstanbul endeksi arasındaki eşbütünleşme ve nedensellik ilişkisi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 13(3), 235-250. https://doi.org/10.17153/oguiibf.455083
  • Korkmazgöz, Ç., Şahin, S., ve İlhan, E. G. E. (2022). Bitcoin ve borsa İstanbul endeksleri arasındaki ilişkinin incelenmesi: ARDL sınır testi yaklaşımı. Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 24(1), 89-108. https://doi.org/10.31460/mbdd.898812
  • Maghyereh, A. ve Abdoh, H. (2020). Tail dependence between Bitcoin and financial assets: Evidence from a quantile cross-spectral approach. International Review of Financial Analysis, 71, 101545. https://doi.org/10.1016/j.irfa.2020.101545
  • Maghyereh, A. ve Abdoh, H. (2021). Time–frequency quantile dependence between Bitcoin and global equity markets. The North American Journal of Economics and Finance, 56, 101355. https://doi.org/10.1016/j.najef.2020.101355
  • Tikhomirov, S. (2018). Ethereum: State of knowledge and research perspectives. in: Imine, A., Fernandez, J., Marion, JY., Logrippo, L., Garcia-Alfaro, J. (eds) Foundations and Practice of Security. 10723. Chambridge: Springer. https://doi.org/10.1007/978-3-319-75650-9_14
  • Tunçel, M. B., Alptürk, Y., Altunay, M. A., ve Bekci, İ. (2022). Kripto paralar ile BIST100 endeksi arasındaki nedensellik ilişkisi: Bitcoin örneği. Abant Sosyal Bilimler Dergisi, 22(1), 367-374. https://doi.org/10.11616/asbi.1096677
  • Ünvan, Y. A. (2021). Impacts of Bitcoin on USA, Japan, China and Turkey stock market indexes: Causality analysis with value at risk method (VAR). Communications in Statistics-Theory and Methods, 50(7), 1599-1614. https://doi.org/10.1080/03610926.2019.1678644
  • Walther, T., Klein, T. ve Bouri, E. (2019). Exogenous drivers of Bitcoin and Cryptocurrency volatility–A mixed data sampling approach to forecasting. Journal of International Financial Markets, Institutions and Money, 63, 101133. https://doi.org/10.1016/j.intfin.2019.101133
  • Wang, X., Chen, X. ve Zhao, P. (2020). The relationship between Bitcoin and stock market. International Journal of Operations Research and Information Systems (IJORIS), 11(2), 22-35. doi: 10.4018/IJORIS.2020040102
Toplam 33 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Ekonomi, Finans
Bölüm Araştırma Makalesi
Yazarlar

Volkan Öngel 0000-0001-8881-2465

Yayımlanma Tarihi 30 Temmuz 2022
Gönderilme Tarihi 2 Haziran 2022
Yayımlandığı Sayı Yıl 2022 Cilt: 23 Sayı: 2

Kaynak Göster

APA Öngel, V. (2022). BİTCOİN, ETHEREUM FİYATLARI VE BORSA ENDEKSLERİ ARASINDAKİ DOĞRUSAL OLMAYAN NEDENSELLİĞİN İNCELENMESİ. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 23(2), 185-197. https://doi.org/10.31671/doujournal.1124970