REVISION STUDY OF THE ORGANIZATIONAL DEPRIVATION SCALE

Yıl 2025, Cilt: 26 Sayı: 2, 223 - 235, 22.07.2025

Elif Özge Erbay

Öz

Organizational deprivation is a phenomenon that was conceptualized and measured using a previously developed scale in the initial study. The concept indicates the extent of deprivation employees experience within their organization regarding the needs of liberty, autonomy, resources, and security that should be provided by the organization. Following the initial study, it was deemed that perceptions of organizational deprivation may be influenced by the global economic and social developments that occurred. That is why Organizational Deprivation Scale necessitated revision and review. Exploratory and confirmatory factor analyses were conducted on the items of the scale responded by 374 people selected through convenient sampling method; and the correlations with the relevant concepts for construct validity were also assessed. Consequently, the revised Organizational Deprivation Scale, validated for reliability and validity in this study, is proposed for application in the field of organizational behavior.

Anahtar Kelimeler

Organizational Deprivation , Employee Motivation , Scale Revision

ÖRGÜTSEL YOKSUNLUK ÖLÇEĞİNİN REVİZYON ÇALIŞMASI

Öz

Örgütsel yoksunluk daha önceki bir çalışmada kavramsallaştırılan ve ölçeği geliştirilen bir olgudur. Kavram çalışanların, özgürlük, özerklik, otonomi, kaynaklar ve güvenlik gibi örgüt tarafından karşılanması beklenen ihtiyaçları bakımından, örgütlerinde deneyimledikleri yoksunluk seviyelerini işaret etmektedir. Önceki çalışmadan sonra, örgütsel yoksunluk algılarının, küresel bazda meydana gelen ekonomik ve sosyal gelişmelerden etkilenmiş olduğu düşünülmektedir. Bu sebeple, Örgütsel Yoksunluk Ölçeğinin revizyonu ve yeniden değerlendirilmesi gerekmiştir. Uygun örneklem yöntemiyle seçilen 374 kişinin yanıtladığı ölçek ifadelerine keşfedici ve doğrulayıcı faktör analizleri uygulanmış; yapı geçerliliği için ilgili diğer kavramlarla korelasyonları incelenmiştir. Sonuç olarak, revize edilmiş olan Örgütsel Yoksunluk Ölçeği, bu çalışmada güvenirlik ve geçerliği desteklenerek örgütsel davranış alanında kullanılmak üzere önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Örgütsel Yoksunluk , Çalışan Motivasyonu , Ölçek Revizyonu

Kaynakça

• Azoulay, P., Graff Zivin, J. S. & Manso, G. (2011). Incentives and creativity: Evidence from the academic life sciences. RAND Journal of Economics, RAND Corporation, 42(3), 527-554.
• Cameron, J., Banko, K. M. & Pierce, W. D. (2001). Pervasive negative effects of rewards on intrinsic motivation: The myth continues. The Behavior Analyst, 24(1), 1-44
• Erbay, E. Ö. (2018). Investigation of organizational prisonization as a new conception and an examination of its antecedents and consequences [Yayınlanmamış doktora tezi]. Marmara Üniversitesi, Istanbul.
• Erkal, M. E. (1999). Sosyoloji (Toplumbilim). İstanbul: Der Yayınları.
• Geçdoğan-Yılmaz, R. (2020). Sınıf öğretmenlerinin iş güvencesi algıları ile mesleki benlik saygıları arasındaki ilişkide örgütsel muhalefetin aracılık etkisi [Yayınlanmamış doktora tezi]. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Bolu.
• Herzberg, F. (1968). One more time: How do you motivate employees? Harvard Business Review, Jan-Feb, 53-62.
• Huck, S. W. (2012). Reading statistics and research. 6th Ed. Boston: Pearson.
• Holmberg, C., Caro, J., & Sobis, I. (2017). Job satisfaction among Swedish mental health nursing personnel: revisiting the two‐factor theory. International Journal of Mental Health Nursing, 27(2), 581-592.
• Kaiser, H. F. (1974). An index of factorial simplicity. Psychometrika, 39, 31–36.
• Laschinger, H.K.S., Finegan, J.E., Shamian, J. & Wilk, P. (2001). Impact of structural and psychological empowerment on job strain in nursing work settings: Expanding Kanter’s model. Journal of Nursing Administration, 31(5), 260-272.
• Özsoy, E. (2019). An empirical test of Herzberg's two-factor motivation theory. Marketing and Management of Innovations, 10 (1), 11-20.
• Runciman, W. G. (1961). Problems of research on relative deprivation. European Journal of Sociology/Archives Européennes de Sociologie, 2(2), 315-323.
• Spreitzer, G.M. (1996). Social structural characteristics of psychological Empowerment. The Academy of Management Journal, 39(2), 483-504.
• Streiner, D. L. & Norman, R. G. (2003). Health Measurement Scales: A Practical Guide to Their Development and Use. (3rd ed.) Oxford University Press.
• Sürgevil, O., Tolay, E. & Topoyan, M. (2013). Yapısal güçlendirme ve psikolojik güçlendirme ölçeklerinin geçerlilik ve güvenirlik analizleri. Journal of Yasar University, 8(31), 5371-5391.
• Sykes, G. M. (1958). The society of captives. New York: Princeton, Princeton University Press
• Tobias, S., & Carlson, J. E. (1969). Brief report: Bartlett's test of sphericity and chance findings in factor analysis. Multivariate Behavioral Research, 4(3), 375-377.