Sustainability in Science Curriculum in Turkey Century Education Model and Its Relatıonship with Sustainable Development Goals

Yıl 2025, Cilt: 1 Sayı: 1, 29 - 39, 31.01.2025

Merve Eker Çelebi , Fatma Taşkın Ekici

Öz

The science curriculum, which will be implemented in the 2024-2025 academic year, includes sustainability issues, social emotional learning that encourages thinking about sustainability, and also social responsibility projects. The aim of this study is to analyze the sustainability issues in the program and relate them to sustainable development goals. The screening model, one of the qualitative research methods, was used. In this context, the units “I Know the Soil, I Discover Agriculture” were included in the third grade, “Sustainable Cities and Communities” in the fourth grade, “Sustainable Life and Recycling” in the fifth grade, “Sustainable Life and Interaction” in the sixth grade, “Sustainable Life and Energy” in the seventh grade, and “Sustainable Life and Matter Cycles” in the eighth grade. The last units at each grade level include different topics related to sustainability in different dimensions. The concept of sustainability was planned as a basic building block in the curriculum. This concept, which is not only at the cognitive level, is also considered and associated as a literacy skill in the program. Indeed, the enrichment section aims to create classroom routines with learning reinforcements, take action and establish a connection with daily life, and different examples and projects are included. The main goal of the program is to raise individuals who use resources effectively with sustainability awareness, are in harmony with nature, develop awareness of global environmental issues, can produce solutions for possible environmental problems and have cognitive awareness. In addition, it is aimed to ensure that individuals act with social responsibility awareness and contribute to the development of the country by focusing on sustainability in the science education process. In addition, it is aimed for individuals to be entrepreneurial and productive with sustainability-based gains and experiences. In addition, it is aimed for individuals to be entrepreneurial and productive with the understanding and experiences aimed to be gained on the basis of sustainability. In this study, the content and scope of the sustainability issues in the program are included and associated with sustainable development goals.

Anahtar Kelimeler

Curriculum Development , Maarif Model , Science Education , Sustainability.

Türkiye Yüzyılı Maarif Modelinde Fen Bilimleri Öğretim Programında Sürdürülebilirlik ve Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri ile İlişkisi

Öz

2024-2025 Eğitim-Öğretim döneminde uygulamaya başlanan Fen Bilimleri Öğretim Programı içerisinde sürdürülebilirlik konuları, sürdürülebilirlikle ilişkili düşünmeye sevk eden, sosyal duygusal öğrenmeler ve sosyal sorumluluk projeleri yer almaktadır. Bu çalışmanın amacı da programda yer alan sürdürülebilirlik içeren konuların analizini yapmak ve sürdürülebilir kalkınma hedefleriyle ilişkilendirmektir. Nitel araştırma yöntemlerinden tarama modeli kullanılmıştır. Bu bağlamda üçüncü sınıfta Toprağı Tanıyorum, Tarımı Keşfediyorum, dördüncü sınıfta Sürdürülebilir Şehirler ve Topluluklar, beşinci sınıfta Sürdürülebilir Yaşam ve Geri Dönüşüm, altıncı sınıfta Sürdürülebilir Yaşam ve Etkileşim, yedinci sınıfta Sürdürülebilir Yaşam ve Enerji ve sekizinci sınıfta Sürdürülebilir Yaşam ve Madde Döngüleri ünitelerine yer verilmiştir. Her sınıf düzeyinde son ünitelerde sürdürülebilirlikle ilgili farklı boyutlarda farklı konular yer almaktadır. Sürdürülebilirlik kavramı öğretim programının içinde temel yapı taşı olarak planlanmıştır. Sadece bilişsel düzeyde yer almayan bu kavram aynı zamanda programda okuryazarlık beceri olarak da ele alınmış ve ilişkilendirilmiştir. Zenginleştirme bölümünde öğrenme pekiştireçleri ile sınıf rutinleri oluşturmayı, eyleme geçmeyi ve günlük yaşamla bağlantı kurmayı hedeflemiştir ve farklı örneklere ve projelere yer verilmiştir. Programın temel hedefi, sürdürülebilirlik bilinci ile kaynakları etkin bir şekilde kullanan, doğa ile uyumlu, küresel çevre meselelerine dair bilinç geliştiren, muhtemel çevre sorunları için çözümler üretebilen ve bilişsel farkındalığa sahip bireyler yetiştirmektir. Bunun yanı sıra, fen bilimleri öğretimi sürecinde sürdürülebilirlik üzerine yoğunlaşarak bireylerin toplumsal sorumluluk bilinci ile hareket etmesini ve ülkenin gelişimine katkıda bulunmasını sağlamak hedeflenmektedir. Ayrıca, sürdürülebilirlik temelli kazanımlar ve deneyimlerle bireylerin girişimci ve üretken olmaları da amaçlanmaktadır. Bununla birlikte sürdürülebilirlik temelinde kazandırılması hedeflenen anlayış ve deneyimlerle bireylerin girişimci ve üretken olması amaçlanmaktadır. Bu çalışmada programda yer alan sürdürülebilirlik konularının içeriğine ve kapsamına yer verilmiş ve sürdürülebilir kalkınma hedefleriyle ilişkilendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Maarif Model , Fen Bilimleri , Öğretim Programı , Sürdürülebilirlik.

Etik Beyan

Bu çalışmada, “Yükseköğretim Kurumları Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Yönergesi” kapsamında uyulması gerekli tüm kurallara uyulduğunu, bahsi geçen yönergenin “Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiğine Aykırı Eylemler” başlığı altında belirtilen eylemlerden hiçbirinin gerçekleştirilmediğini taahhüt ederiz.

Teşekkür

I. Uluslararası Sürdürülebilirlik Kongresinde bildiri olarak sunulmuştur.

Kaynakça

• Referans1 Ateş, H. 2019. Fen Bilimleri Dersi Öğretim Programının Sürdürülebilir Kalkınma Eğitimi Açısından Analizi.YYÜ Eğitim Fakültesi Dergisi (YYU Journal of Education Faculty), 2019; 16(1):101-127,http://efdergi.yyu.edu.tr http://dx.doi.org/10.23891/efdyyu.2019.120 Araştırma Makalesi ISSN: 1305-020.
• Referans2 Basiago, A. D. 1999. Economic, Social, And Environmental Sustainability İn Development Theory And UrbanPlanning Practice: The Environmentalist. Boston: Kluwer Academic Publishers.
• Referans3 Ben-Eli, M. 2015. Sustainability: Definition And Five Core Principles A New Framework The SustainabilityLaboratory New York, [e-mail] |www.sustainabilitylabs.
• Referans4 Çelik, E. ve Yılmazlar, M. 2023. 2005, 2013 ve 2018 Yıllarında Değiştirilen Fen Öğretim Programları KonuAlanı, Ünite, Kazanım ve Ders Saatlerinin Karşılaştırılması. Journal on Mathematic, Engineering and NaturalSciences (EJONS), 7(1), 48-64.
• Referans5 Çoşkun, A. 2024. Cumhurbaşkanlığı Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları’nın Eğitim ProgramlarınaEntegrasyonu Üzerine Bir Deneme. BABUR Research, 3 (1), 1-40.
• Referans6 Demirbaş, Ç. 2015. Öğretmen Adaylarının Sürdürülebilir Kalkınma Farkındalık Düzeyleri. Marmara CoğrafyaDergisi (31), 300-316. https://doi.org/10.14781/mcd.09811
• Referans7 DESA-UN. 2018, April 4. The Sustainable Development Goals Report 2017. https://undesa.maps. arcgis.com/apps/MapSeries/index.html
• Referans8 Hançer, A. H., Şensoy, Ö. ve Yıldırım, H. İ. 2003. İlköğretimde Çağdaş Fen Bilgisi Öğretiminin Önemi ve Nasıl Olması Gerektiği Üzerine Bir Değerlendirme. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(13), 80-88.
• Referans9 Eğitim Bilişim Ağı. (EBA). 2024. Sürdürülebilir Dünya internet sayfası. https://www.eba.gov.tr/surdurulebilir-dunya. (Erişim Tarihi: 13.01.2025)
• Referans10 Kalkan, Ç. 2023. Çocuklar için İklim Değişikliği ve Sürdürülebilirlik Eğitimi. https://www.linkedin.com/pulse/%C3%A7ocuklar-i%C3%A7in-iklim-de%C4%9Fi%C5%9Fikli%C4%9Fi-ve-s%C3%BCrd%C3%BCr%C3%BClebilirlik-%C3%A7elebi-kalkan/ (Erişim Adresi: 10.01.2025).
• Referans11 Koçulu, A. 2024. Development and Implementation of the Sustainable Development Goals Unit: ExploringStudents' Systems Thinking Skills And Ethical Reasoning. Yıldız Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü,Doktora Tezi, 383, İstanbul.
• Referans12 Mambrey, S., Schreiber, N. ve Schmiemann, P. (2022). Young students’ reasoning about ecosystems: Therole of systems thinking, knowledge, conceptions, and representation. Research in Science Education, 1–20.https://doi.org/10.1007/s11165-020-09917-x
• Referans13 Milli Eğitim Bakanlığı (MEB). 2005. İlköğretim fen ve teknoloji dersi (6, 7 ve 8. sınıflar) öğretim programı. Ankara: MEB Yayınevi.
• Referans14 MEB. 2013. İlköğretim kurumları (ilkokullar ve ortaokullar) fen bilimleri dersi (3, 4, 5, 6, 7 ve 8. sınıflar)öğretim programı. Erişim adresi: https://acikders.ankara.edu.tr/pluginfile.php/87319/mod_resource/content/0/fen_ bilimleri_3-8.pdf.
• Referans15 MEB. 2018.. Fen bilimleri dersi öğretim programı (İlkokul ve Ortaokul 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar). Erişimadresi: https://mufredat.meb.gov.tr/ProgramDetay.aspx?PID=325.
• Referans16 MEB. 2022a. Çevre Dostu 1.000 Okul Projesi Kapanış Töreni https://www.meb.gov.tr/cevre-dostu-1000-okul-projesi-kapanis-toreni/haber/26533/tr#:~:text=Bu%20projeyi%20bin%20okulla%20s%C4%B1n%C4%B1rl%C4%B1,Onun%20i%C3%A7in%20bu%20proje%20sembolik.
• Referans17 MEB. 2022b. Milli Eğitim Bakanlığı 2024-2028 İklim değişikliği eylemplanı. https://merkezisgb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2022_09/29171316_Milli_EYitim_BakanlYYY_Yklim_DeYiYikliYi_Eylem_PlanY.pdf (Erişim Adresi: 08.01.2025).
• Referans18 MEB. 2024a. Fen Bı̇lı̇mlerı̇ Dersı̇ Öğretı̇m Programı (3, 4, 5, 6, 7 Ve 8. Sınıflar) Türkı̇ye Yüzyılı Maarı̇fModelı̇. https://tymm.meb.gov.tr/upload/program/2024programfen345678Onayli.pdf.
• Referans19 MEB. 2024b. Geleceğinİnşası: Eğitim 2002-2024. Erişim adresi https://sgb.meb.gov.tr/gelecegininsaasiegitim/
• Referans20 MEB. 2024c. Türkiye YüzyılıMaarif Modeli Okuryazarlık Becerileri. https://tymm.meb.gov.tr/beceriler/okuryazarlik-becerileri.
• Referans21 Mensah, J. ve Enu-Kwesi, F. 2018. Implication of environmental sanitation management in the catchmentarea of Benya Lagoon, Ghana. Journal of Integrative Environmental Sciences. doi:10.1080/1943815x.2018.1554591.
• Referans22 Milne, M. J., ve Gray, R. (2013). W (h) ither ecology? The triple bottom line, the global reporting initiative,and corporate sustainability reporting. Journal of business ethics, 118, 13-29.
• Referans23 Parlaktuna, İ. ve Öztürk, T. 2021. Kırsal alanda sürdürülebilir kalkınmanın belirleyicileri: Avşar mahallesi[Öz]. International Academic Researches For Sustainability Konferansında sunulan bildiri kitapçığı, 4041.https://artikelakademi.com/media/books/40.pdf sayfas ından erişilmiştir.
• Referans24 Stoddart, H., Schneeberger, K., Dodds, F., Shaw, A., Bottero, M., Cornforth, J., & White, R. 2011. A pocketguide to sustainable development governance. Stakeholder Forum 2011.
• Referans25 Tjarve, B. ve Zemīte, I. 2016. The Role of Cultural Activities in Community Development. Acta Todaro, M.P., & Smith, S. C. (2006). Economic development (8th ed.). Reading: AddisonWesley.
• Referans26 Thomas, C. F. 2015. Naturalizing Sustainability Discourse: Paradigm, Practices and Pedagogy of Thoreau,Leopold, Carson and Wilson: Ph.D Thesis: Arizona State University.
• Referans27 Yalçın, K. ve Köybaşı Şemin, F. "Sürdürülebilirlik ve Sürdürülebilir Eğitim Programına İlişkin ÖğrenciAlgıları-Student Perceptions Regarding Sustainability and Sustainable Education Program" Ondokuz MayısÜniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 43(1), June 2024: 41-120.
• Referans28 Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.