FAKİRLİKLE MÜCADELE İÇİN İSLAMİ FİNANS

Yıl 2016, ICEBSS Özel Sayısı, 195 - 204, 06.11.2016

Selman Yasir Sezgin Ömer Nasuhi Şahin

Öz

Dünyadaki 1.6 milyar Müslümanın yaklaşık yarısı fakirdir.
CGAP (2008,2009) tarafından yapılan anket çalışmaları göstermektedir ki
Müslümanların yaklaşık yüzde 40’ı faize dayalı mikrokredi fonlarını dini
sebeplerden dolayı reddetmektedir (Komi & Croson, 2013). Faizle borçlanmayı
kabul edenler ise teminatları olmadıkları için bankalardan kredi çekememekte ve
bu yüzden yerel para babalarına gitmektedirler ancak %40’dan başlayan yüksek
faizlerle karşılaşmaktırlar. Bu çalışmanın amacı fakirlikle mücadelede finansal
erişimin ötesine geçerek İslami mikrofinansı kullanarak çözümler bulmaktır. 

Bu çalışmada öncelikle geleneksel mikrofinansın ne
olduğu, nasıl işlediği ve sorunları anlatılmıştır. Sonra İslami mikrofinansın
mantığı, ürünleri ve ayrıca geleneksel mikrofinans ile İslami mikrofinansın
farkları anlatılmıştır. Son olarak da İslami mikrofinansın dünyada gelişimi
anlatılmış ve her iki mikrofinans türünün kurumlarının bulunduğu Endonezya'daki
kurumların finansal olarak performans karşılaştırması yapılmıştır. Çalışmanın
verileri CGAP ve Mix Market Database'den alınmıştır.

Çalışmanın sonuçlarına göre dünyada İslami
mikrofinansa olan talep ülkeden ülkeye değişmekle birlikte birçok ülkede %40 ve
üzeri olduğu bulunmuştur. Endonezya'daki kurumlar karşılaştırıldığında İslami
mikrofinans kurumlarının sayıca henüz çok daha az olduğu, maliyetlerinin daha
yüksek olduğu ve getiri oranlarının da daha düşük olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Türkiye'de ise henüz İslami mikrofinans kurumu yoktur.

Anahtar Kelimeler

İslami mikrofinans, Mikrofinans, Fakirlikle Mücadele, Endonezya, Türkiye

Kaynakça

• Ahmed, Habib (2002), “Financing Microenterprises: An Analytical Study Of Islamic Microfinance Institutions”, Islamic Economic Studies, Vol:9 No:2 March 2002
• Banerjee, Abhijit. And Duflo, Esther (2012), “Poor Economics: A Radical Rethinking Of The Way To Fight Global Poverty”, Publicaffairs
• Boıwa, W. C. & Bwısa, H. (2014), “Effects Of Multiple Borrowing On The Living Standards Of Microfinance Clients At Kenya Women” Finance Trust, Trans Nzoia Region. Developing Country Studies,4,77-85.
• Chowdhry, Sajjad. (2006), “Creating An Islamic Microfinance Model – The Missing Dimension”, Dinar Standart Business Strategies For Muslim World
• El-Komi, Mohamed. & Croson, Rachel (2013), “Experiments İn Islamic Microfinance”, Journal Of Economic Behavior & Organization 95 P.252-269
• Gassner, Michael Saleh. (2012), “Analysis Of The Jak İnterest Free Loan Model”. Retrieved December 17, 2015.
• Grameen Bank At A Glance. (2008, March 12). Retrieved December 1, 2015, From Http:// Www.Grameen-İnfo.Org/Grameen-Bank-At-A-Glance/
• Frankfurt School Of Finance And Management (Bankakademie International). 2006. Access To Finance Study İn Algeria, Final Report. Frankfurt: Frankfurt School Of Finance And Management, July.
• Hassanain, Khalifa M. (2015), “Integrating Zakah, Awqaf And Imf For Poverty Alleviation: Three Models Of Islamıc Micro Finance”, Journal Of Economic And Social Thought, 2(3)
• Karim, Nimrah. Tarazi, Michael. & Reille, Xavier (2008), “Islamic Microfinance: An Emerging Market Niche”, Cgap Focus Note. No:49
• Al-Meaither, Mansour & Mitchell, Chris. (2003), “A Secure Electronic Murabaha Transaction”, 16th Bled Ecommerce Conference
• Rahman, A.R., Kamarudin, M.F., Siwar, C., Ismail, A.G., Bahrom, H., & Khalid,M.M. (2013), “Zakat And Microfinance”. Doı: 10.7763/Ipedr. 2013. V61. 3
• Roodman, David (2010), “Grameen Bank, Which Pioneered Loans For The Poor, Has Hit A Repayment Snag”, Retrieved December 2, 2015, From Http://Www.Cgdev.Org/Blog/ Grameen-Bank-Which-Pioneered-Loans-Poor-Has-Hit-Repayment-Snag
• Yunus, Mohammed. History. (T.Y.). Retrieved December 1, 2015, From Http://Www. Grameen-İnfo.Org/History/
• Undp, (2012). Scaling Up Islamic Microfinance İn Bangladesh Through The Private Sector: Experience Of Islami Bank Bangladesh Limited (Ibbl), New York.