BİLGİ TOPLUMU DÖNÜŞÜMÜNDE TÜRKİYE’DE KADIN OLMAK

Yıl 2016, ICEBSS Özel Sayısı, 224 - 247, 06.11.2016

Duygu Aydın Mehmet Sefa Çam

Öz

Bu çalışmada, ülkemizin içinde bulunduğu kalkınma
sürecinde ve bu sürece en önemli katkıyı sunduğu düşünülen bilgiyi üretme ve
bilgiyi doğru kullanabilme olgularının vurgulandığı bilgi toplumu dönüşümünde;
Türkiye’de kadınların durumu sosyolojik, kültürel, ekonomik ve iletişimsel
açıdan incelemektedir. Kadınların sahip oldukları geleneksel imajları ve
statüleri sebebiyle karşılaştıkları engellerin en önemlisinin eğitimde fırsat
eşitsizliği olduğu düşünülmektedir. Bu sebeple, çalışmada kadınlara yönelik
incelenen tüm konularda eğitim sorunu temel aktör olarak gösterilmiş, özellikle
kadınların bilgiye ulaşma ve ilgili teknolojileri kullanabilme potansiyellerinin
eğitim sayesinde artırılabileceği vurgulanmıştır. Diğer taraftan, literatürde
sıklıkla altı çizilen kadına yönelik şiddet, kadın istihdamı, kadın yoksulluğu
ve kadının medyadaki temsili konuları özet olarak aktarılmaya çalışılarak,
ülkemizde kadının sahip olduğu konum eğitim genel başlığı altında anlaşılmaya
çalışılmıştır. Bu çerçevede, kadının öncelikli olarak eğitim imkanlarından
yararlanması gerekliliği vurgulanmakla birlikte, toplumun genelindeki ön
yargıların giderilmesinin kadının kalkınma odaklı hamlelere katılımını
artıracağı ifade edilmiştir. Dolayısıyla ülkemizin en önemli sosyal probleminin
yine eğitim olduğu, aile kurumunun en önemli sembolü olan kadınlar başta olmak
üzere, toplumun tüm bireylerinin eğitim imkanlarına eşit ölçüde ulaşmaları
açısından gerekli şartların oluşturulması gerekliliği üzerinde durulmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Bilgi, şiddet, kadın, istihdam, mobbing

Kaynakça

• Adem, M. (1993). Kalkınmada Kadın Eğitimi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 26(2), 335-355.
• Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı. (2016). Türkiye’de Kadın. Ankara.
• Aksoy, B. (2012). Bilgi Teknolojileri ve Yeni Çalışma İlişkileri. Ege Akademik Bakış, 12(3), 401-414.
• Aktan, C. C. (2015). Türkiye Bilgi Toplumunun Neredesinde? 06 21, 2016 tarihinde Canaktan.org: http://www.canaktan.org/egitim/universite-reform/bilgi-toplum.htm#_edn1 adresinden alındı
• Aycan, Z. (2004). Kadın Kariyer Gelişiminin Önündeki Engeller. 06 25, 2016 tarihinde
• medice.blogcu.com: http://medice.blogcu.com/kadin-kariyer-gelisiminin-onundeki-engeller/906179 adresinden alındı
• Aydın, B. (2003). Bilgi Toplumu Oluşumunda Bireylerin Yetiştirilmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi , 2(14), 183-192.
• Aydın, S. (2016). Türkiye’de Kadının İstihdamı ve Kadına Dair Sosyal Güvenlik Uygulamları. Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(7), 243-258.
• Bakanlığı, K. (2015). Bİlgi Toplumu Stratejisi ve Eylem Planı. Ankara: Kalkınma Bakanlığı.
• Balay, R. (2004). Küreselleşme, Bilgi Toplumu ve Eğitim. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 27(2), 61-82.
• Batı, U. (2010). Reklamcılıkta Retorik Bir Unsur Olarak Kadın Bedeli Temsilleri . Kültür ve İletişim Dergisi, 1(13), 103-133.
• Batur, Z. (2011). Atasözü ve Deyimlerde Kadın ve Kadının Sosyopsikolojik Özellikleri. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 3(6), 577-584.
• Can, Y. (2014). Türk Ailesinde Aile içi Şiddetin Kültürel Dinamileri. urkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 8(9), 13-19.
• Çalık, T., & Sezgin, F. (2005). Küreselleşme, Bilgi Toplumu ve Eğitim. Gazi Üniversitesi Kastamonu Eğitim Dergisi , 13(1), 55-66.
• Çelik, A. (1998). Bilgi Toplumu Uzerine Bazı Notlar. Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 15(1), 53-59.
• Demez, G. (2012). Medyada yeni sağlık anlayışları ve kadın bedeninin temsili. Uluslararsı İnsan Bilimleri Dergisi, 9(1), 512-534.
• Demir, N. (2015). Teknoloji, Kadın ve Verimlilik. Kalkınmada Anahtar Verimlilik(321). Dilli, C. (2006). Zorunlu Eğitim Çağında Bulunan Kız çocuklarının Okula GitmemeNedenleri. Yüksek Lisans Tezi. Elazığ, Türkiye: Fırat Üniversitesi.
• Dimici, K. (2015 ). A Literacy Case Study Based on the Interviews with Different Generations of Turkish Women. Social and Behavioral Sciences 197 , 1874 – 1881.
• Ersoy, Y. (1997). Okullarda Matematik Eğitimi: Matematik Okur – Yazarlık. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi (13), 115-120.
• Ertuna, D., & Ertuna, E. (2015). Yıldırma (Mobbing): Kuramsal Bir Çerçeve. Uluslararası Akademik Yönetim Bilimleri Dergisi , 1(2), 127-140.
• Gerşil, G. (2015). Küresel Boyutta Yoksulluk ve Kadın Yoksulluğu. Yönetim ve Ekonomi, 22(1), 165-187.
• Gökkaya, V. B. (2011). Türkiye’de Kadına Yönelik Ekonomik Şiddet. C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 12(2), 101-113.
• Gökkaya, V. B. (2015). Çaresizliği öğrenen kadın: öğrenilmiş çaresizlik. International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 14(10), 53-70.
• Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü. (2009). Türkiye’de Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet. Ankara.
• İlhan, V., & Civelek, S. (2014). Televizyon ana haber bültenlerinin ikonografik analizi: kadının yeri ve temsili. E-Journal of New World Sciences Academy, 9(2), 59-81.
• Işık, N. (2007). Türkiye‟de Kadın Hareketi ve Kadına Yönelik Ekonomik Şiddet. Aile İçi Şiddet, Kadın Çalışmaları Dergisi, 2(4), 112-117.
• Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü. (2015). Türkiye’de Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet Araştırması. Ankara: Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı.
• Karabulut, B. (2015). Bilgi Toplumu Çağında Dijital Yerliler, Göçmenler ve Melezler. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (21), 11-23.
• Karal, D., & Aydemir, E. (2012). Türkiye’de Kadına Yönelilik Şiddet. ULUSLARARASI STRATEJİK ARAŞTIRMALAR KURUMU. Ankara: USAK Yayınları.
• Kocacık, F. ( 2003). Bilgi Toplumu ve Türkiye. C.Ü. Sosyal Bilimler Dergisi , 27(1), 1-11.
• Mora, N. (2005). Kitle İletişim Araçlarında Yeniden Üretilen Cinsiyetçilik ve Toplumda Yansıması. İnsan Bilimleri Dergisi, 1-7.
• Öğüt, A. (2006). Türkiye’de Kadın Girişimciliğinin ve Yöneticiliğin Önündeki Güçlükler: Cam Tavan Sendromu. Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, 1(1), 1-23.
• Örücü, E., Kılıç, R., & Kılıç, T. (2007). Cam Tavan Sendromu ve Kadınların Üst Düzey Yönetici Pozisyonuna Yükselmelerindeki Engeller: Balıkesir İli Örneği. YÖNETİM VE EKONOMİ , 14(2), 117-135.
• Özcan, B. (2007). Geç Kapitalist Tüketim Toplumunun Tüketici Kimliklerine Ev Sahipliği Yapan “Meta Beden. e-Journal of New World Sciences Academy(2), 217-238.
• Özdemir, Z., Yalman, İ., & Bayrakdar, S. (2012). Kadın İstihdamı ve EkonomikKalkınma: Geçiş Ekonomileri Örneği. INTERNATIONAL CONFERENCE ON EURASIAN ECONOMIES (s. 115-123). İstanbul: Avecon.
• Özpolat, A., & Yıldırım, M. (2009). In Developing Countries, Relationship between Women’s Education and Growth. Anadolu International Conference in Economics (s. 1-27). Eskişehir: EconAnadolu .
• Öztürk, E. (2014). Türkiye’de Aile, Şiddet ve Kadın Sığınmaevleri. 21. Yüzyılda Eğitim ve Toplum, 3(7), 39-55.
• Pehlivan, M. (2015). Bireysel Ayrılıklar Ve Toplumsal Dezavantajlar Çerçevesinde İşyerinde Psikolojik Taciz: Mobbing. MAKÜ İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2(4), 65-78.
• Razmi, J., Falahi, A., Abbasian, E., & Salehifard, M. (2015). The relatıonshıp between women’s educatıon and human development. European Scientific Journal(Special Edition), 1-8.
• Saran, U. (2015 , 01 9 ). Türkiye Bilgi Toplumu Olmaya Ne Kadar Yakın? 06 20, 2016 tarihinde Aljazeera Türk: http://www.aljazeera.com.tr/gorus/turkiye-bilgi-toplumu-olmaya-ne-kadar-yakin adresinden alındı
• TEPAV. (2009). Kadın Yoksulluğu. İstanbul: Türkiye Ekonomi Araştırmaları Vakfı.
• Toffler, Alvin , & Toffler, H. (1995). Yeni Bir Uygarlık Yaratmak Üçüncü Dalganın Politikası,. (Z. Dicleli, Çev.) İstanbul: Türk Henkel Dergisi Yayınları.
• TOKADER. (2014). Genç Kadınlar ve İstihdam Araştırma Raporu. İstanbul: TOKADER.
• Toksöz, A. G. (2014). Türkiye’de Kadın İşgücü Profili ve İstatistiklerinin Analizi. Ankara: Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü.
• Tor, H., & Ağlı, E. ( 2016 ). Kadın ve Eğitim. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 5(Özel Sayı), 67-74.
• Tunç, A. İ. (2009). Kız Çocuklarının Okula Gitmeme Nedenleri: Van Örneği. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(1), 237-269.
• TUSİAD-KAGİDER. (2008). Türkiye’de Toplumsal Cinsiyet Eşitsizliği: Sorunlar, Öncelikler Ve Çözüm Önerileri. İstanbul: TÜSİAD, KAGİDER.
• TÜİK. (2014). Toplumsal Cinsiyet İstatistikleri. Ankara: TÜİK.
• TÜİK. (2015). Hanehalkı Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırması. Ankara: TÜİK.
• TÜİK. (2016). İstatistiklerle Kadın, 2015. Ankara: TÜİK.
• Türeli, N., & Dolmacı, N. (2013). İş yaşamında kadın çalışana yönelik ayrımcı bakış açısı ve mobbing üzerine ampirik bir çalışma. Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi , 2(2), 83-105.