İstanbul Theme in the Paintings of “1914” Generation Artists

Yıl 2019, Ahmet Yakupoğlu Anısına Şehir, Sanat ve Tasarım Özel Sayısı, 100 - 118, 13.03.2019

Burcu Pehlivan

Öz

1914 Generation is an artist community which pursued its existence
during the transition process between the last years of Ottoman Empire and the
first years of The Republic of Turkey and named as ‘’Çallı Generation’’ or also
‘’Turkish Impressionists’’ that was sent for taking art education at Academie
des Beaux Arts in Paris after their art education at Sanay-i Nefise Mektebi
Alisi (School of Fine Arts) but they were obliged to return to the country with
leaving their education undone with the beginning of World War I. They took the
name of ‘’1914 Generation Painters’’ in Turkish Painting due to their return
year which coincides the year of 1914. İbrahim Çallı, Namık İsmail, Nazmi Ziya
Güran, H. Avni Lifij, Feyhaman Duran, Mehmet Ruhi Arel, Sami Yetik and Ali Sami
Boyar are the names that generate the community. Those artists who reach
academic drawing competence as a result of the art education taken in Paris
showed a tendency to colorist attitude of Impressionism in addition to solidity
of drawing in their paintings with being affected by the Impressionist painting
perception that they met in those years. Their tendency has come into existence
with their distinctive style in painting types such as landscape, portrait and
still life with their return to the country. Especially they chose Istanbul and
its around as location in their landscape paintings that they have performed
outdoor. Small sized oil paintings they performed outdoor at one time, the
streets of Istanbul that they did thereafter with detailed works, houses,
historical buildings, coasts and Bosphorus views at all hours of the day and
night in all aspects has become the favorite subjects of  “1914 Generation”  artists. Istanbul theme which has been the
subject of many artists from past to present is described with a plastic
language in the context of “1914 Generation” artists’ perspectives and
interpretations and it stayed as heritage that is an artistic product today. 

Anahtar Kelimeler

Istanbul, Theme, Artist, Painting

“1914 Kuşağı” Sanatçılarının Resimlerinde İstanbul İzleği (Teması)

Öz

Osmanlı’nın son ve
Cumhuriyet’in ilk yılları arasındaki geçiş sürecinde varlığını sürdürmüş olan
ve Türk resim sanatı içerisinde “Çallı Kuşağı” ya da “Türk İzlenimcileri”
olarak da isimlendirilen “1914 Kuşağı”, Sanayi-i Nefise Mektebi Alisi’ndeki
resim eğitimlerinin ardından Paris’de Academie des Beaux Arts’a resim eğitimi
almak üzere gönderilmiş, ancak Birinci Dünya Savaşı’nın başlaması ile bu
eğitimlerini yarıda bırakarak yurda geri dönmek durumunda kalmış olan sanatçı
topluluğudur. 1914 yılına denk gelen bu geri dönüş tarihlerinden dolayı, Türk
resim sanatı içerisinde “1914 Kuşağı Ressamları” ismini almışlardır. İbrahim
Çallı, Namık İsmail, Nazmi Ziya Güran, H. Avni Lifij, Feyhaman Duran, Mehmet
Ruhi Arel, Sami Yetik ve Ali Sami Boyar grubu oluşturan isimlerdir. Paris’te
aldıkları resim eğitimi sonucunda akademik bir çizim yetkinliğine ulaşan bu
sanatçılar, o yıllarda tanıştıkları İzlenimci resim anlayışından da
etkilenmeleri ile resimlerinde desen sağlamlığının yanı sıra İzlenimciliğin
renkçi tavrına da eğilim göstermişlerdir. Bu eğilimleri, ülkeye dönüşleri ile
birlikte manzara, portre, ölüdoğa gibi resim türlerinde kendilerine özgü bir
biçem(üslup) ile vücut bulmuştur. Özellikle açık havada gerçekleştirdikleri
manzara türü resimlerinde mekân olarak İstanbul ve çevresini seçmişlerdir. Açık
havada tek seferde gerçekleştirdikleri küçük boyuttaki yağlıboya resimleri,
sonrasında yaptıkları ayrıntılı çalışmalar ile İstanbul’un sokakları, evleri,
tarihi yapıları, sahilleri ve boğaz görünümleri günün her saatinde, her haliyle
“1914 Kuşağı” sanatçılarının en gözde konuları olmuştur. Geçmişten günümüze
birçok sanatçının resmine konu olan ve olmaya devam eden İstanbul teması, “1914
Kuşağı” sanatçılarının bakış açıları ve yorumları bağlamında plastik dille
betimlenmiş ve belge niteliğinde sanatsal üretimler olarak günümüze miras
kalmışlardır.

Anahtar Kelimeler

İstanbul, Tema, Sanatçı

Kaynakça

• Ayan, A. (2014). Batı anlayışına dönük Türk resim sanatı’nda görünü (manzara). İstanbul: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Yayınları.
• Berk, N., & Turani, A. (1981). Çağdaş Türk resim sanatı tarihi (C. 2). İstanbul: Tiglat Yayınevi.
• Çötelioğlu, A. (2013). İstanbul'un 100 Ressamı -İstanbul'un yüzleri serisi-1. İstanbul: İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş. Yayınları.
• Naci, E. (1981). Anılardan damlalar. Karacan Yayınları.
• Renda, G., & Erol, T. (1980). Başlangıcından bugüne Türk resim sanatı tarihi. İstanbul: Tiglat Yayınevi.
• Resim tarihimizden: Galatasaray sergileri 1916 - 1951. (2003). İstanbul: Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık.
• Şerifoğlu, Ö. F. (2018). İstanbul’un ressamı Hoca Ali Rıza ev ve şehir I-II. İstanbul: T. C. Başbakanlık Toplu Konut idaresi Başkanlığı Kültür Yayınları.
• Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi (C. 3). (t.y.).