Türkiye Finansal Raporlama Standartları, Büyük ve Orta Boy İşletmeler İçin Finansal Raporlama Standardı ve Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliğlerinde Stoklar: Muhasebeleştirme, Değerleme, Sunum ve Açıklamalar

Yıl 2019, Sayı: 60, 202 - 222, 29.04.2019

Selçuk Yalçın

Öz

Stoklar işletmelerin satmak veya faaliyetlerinde kullanmak
üzere işletmede tuttukları hammadde, malzeme, mamul ve ticari mallardır. Henüz
hasılat elde edilmemiş hizmet üretim maliyetleri de stok olarak değerlendirilebilir.
Ülkemizde muhasebe uygulamaları Türkiye Muhasebe Standartları/Türkiye Finansal
Raporlama Standartları, Büyük ve Orta Boy İşletmeler için Finansal Raporlama
Standartları ve Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliğleri / Vergi Usul Kanunu
doğrultusunda yapılmaktadır. Bu çalışmada stokların varlıklar arasına alınması,
raporlama dönemlerinde değerlemesi, finansal tablolarda sunum ve açıklamaları
konuları üç düzenlemeye göre incelenmiştir. Belirtilen durumlar her üç
uygulamaya göre açıklanmış ve aralarındaki farklar ortaya konulmuştur. Söz
konusu farklar stok maliyetlerinin belirlenmesi, stokların dönem sonu
değerlemeleri ve muhasebe kayıtlarına alınmalarında ortaya çıkmaktadır. Ayrıca
standartlar ve Vergi Usul Kanunu hükümleri doğrultusunda yapılan işlemlerin
uyumlaştırılması konuları ele alınmıştır. 

Anahtar Kelimeler

Stok, Finansal Raporlama Standartları, BOBİ FRS, Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliğleri

Inventories in Turkish Financial Reporting Standarts Financial Reporting Standard for Large and Medium Sized Entities and General Communiques on Accounting System Application: Recognition, Valuation, Presentation and Disclosures

Öz

Inventories are raw materials, materials, products and commercial goods held by the enterprises in order to sell or use them in their activities. Service production costs which have not yet yielded revenue can also be considered as inventory. Accounting practices are made in accordance with Turkish Accounting Standards / Turkish Financial Reporting Standards, Financial Reporting Standard for Large and Medium sized Entities and General Communiques on Accounting System Application Turkish Tax Procedure Law in our country. In this study, taking inventories among the assets, valuation in the reporting periods, presentation and explanations in the financial statements according to the three regulations are examined. The stated cases are explained according to all three regulations, and the differences between them are presented. These differences arise from the determination of inventory costs, end-of-year valuation of inventory, and recognition. Furthermore, the accommodation of the procedures in line with the standards and the provisions of the Turkish Tax Procedure Law were addressed.

Anahtar Kelimeler

Inventories, Financial Reporting Standards, Financial Reporting Standard For Large And Medium Sized Entities, General Communiques On Accounting System Application

Kaynakça

• 1 Nolu Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliği. (1992, 26 Aralık). Resmi Gazete (Sayı: Mükerrer 21447). Erişim adresi: http://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/21447_1.pdf
• 238 Sayılı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği. (1995, 02 Mart). Resmi Gazete (Sayı: 22218). Erişim adresi: http://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/22218.pdf
• Aktaş, R., & Varol, İ. D. (2017). Yeni hasılat standardı UFRS 15’e göre hasılatın muhasebeleştirilmesi: çok unsurlu sözleşmeler ve sözleşme değişiklikleri. Muhasebe ve Finansman Dergisi, 73, 27-50.
• Büyük ve Orta Boy İşletmeler İçin Finansal Raporlama Standardı. (2017, 29 Temmuz). Resmi Gazete (Sayı: Mükerrer 30138). Erişim adresi: http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2017/07/20170729M1-1.htm
• Gençoğlu, Ü. G. (2017). Temel konularda BOBİ FRS ve TMS/TFRS karşılaştırması. Muhasebe ve Finansman Dergisi, 73, 1-23.
• Gersil, A., & Dedeoluk, H. Y. Ö. (2015). Birleşik maliyet dağıtım yöntemlerinin karşılaştırmalı analizi. Mali Çözüm, 129, 15-36.
• Özerhan, Y., Maşrap, B., & Yanık, S. S. (2015). IFRS 15 Müşterilerle yapılan sözleşmelerden doğan hasılat standardının irdelenmesi. Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 17(2), 193-226.
• Türkiye Finansal Raporlama Standardı 15: Müşteri Sözleşmelerinden Hasılat. (2019, 15 Ocak). Resmi Gazete (Sayı: 1. Mükerrer 30656). Erişim adresi: http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2019/01/20190115M1-93.pdf
• Türkiye Muhasebe Standardı 2: Stoklar. (2018, 24 Mayıs). Resmi Gazete (Sayı: 30430). Erişim adresi: http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2018/05/20180524-15.pdf
• Türkiye Muhasebe Standardı 8: Muhasebe Politikaları, Muhasebe Tahminlerinde Değişiklikler ve Hatalar. (2018, 13 Haziran). Resmi Gazete (Sayı: 30450). Erişim adresi: http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2018/06/20180613-14.pdf
• Türkiye Muhasebe Standardı 16: Maddi Duran Varlıklar. (2019, 15 Ocak). Resmi Gazete (Sayı: 1. Mükerrer 30656). Erişim adresi: http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2019/01/20190115M1-95.pdf
• Türkiye Muhasebe Standardı 21: Kur Değişiminin Etkileri. (2019, 15 Ocak). Resmi Gazete (Sayı: 1. Mükerrer 30656). Erişim adresi: http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2019/01/20190115M1-97.pdf
• Türkiye Muhasebe Standardı 23: Borçlanma Maliyetleri. (2019, 15 Ocak). Resmi Gazete (Sayı: 1. Mükerrer 30656). Erişim adresi: http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2019/01/20190115M1-98.pdf
• Türkiye Muhasebe Standardı 36: Varlıklarda Değer Düşüklüğü. (2006, 18 Mart). Resmi Gazete (Sayı: 26112). Erişim adresi: http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2006/03/20060318-5.htm
• Türkiye Muhasebe Standardı 41: Tarımsal Faaliyetler. (2019, 15 Ocak). Resmi Gazete (Sayı: 1. Mükerrer 30656). Erişim adresi: http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2019/01/20190115M1-102.pdf
• Vergi Usul Kanunu. (1961, 10,11,12 Ocak.) Resmi Gazete (Sayı: 10703, 10704, 10705). Erişim adresi: http://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/10703.pdf