YÖK/DÜNYA BANKASI ENDÜSTİREL EĞİTİM PROJESİ UYGULAMALARININ DEĞERLENDİRİLMESİ

Yıl 1999, Sayı: 1, - , 01.06.1999

Gülsün Atanur Baskan

Öz

Anahtar Kelimeler

-

YÖK/DÜNYA BANKASI ENDÜSTİREL EĞİTİM PROJESİ UYGULAMALARININ DEĞERLENDİRİLMESİ

Öz

Bu araştırma, YÖK ve Dünya Bankası ile ortaklaşa yürütülen "Meslek Yüksekokulları Endüstriyel Eğitim Projesi” uygulamalar sonucunda meslek yüksekokullarında ne gibi değişmeler ve gelişmelerin olduğunu saptamak amacıyla gerçekleştirilmiştir. Çalışma I. ve II. Endüstriyel Eğitim Projesi kapsamındaki 28 meslek yüksekokullu ile bu okulların bina, donanım, yönetici eğitim öğretim elemanı yetiştirme gereksinimleri ile sınırlıdır. Araştırma, varolan durumu irdelemeyi amaçlamıştır. Sorunlara yönelik bir “model geliştirme” amacı güdülmemektedir. Araştırma’da yöneticilerin tümüne, öğretim elemanlarının ise % 10’una anket gönderilmiştir. Bulgular gözden geçirildiğinde proje kapsamındaki okullarda yenilenme yönünde ciddi atılımlar yapıldığı dikkat çekmektedir. Bina ve donanım ihtiyaçlarının büyük ölçüde giderildiği, 152 yeni öğretim elemanının yurtdışında eğitimlerinin sağlandığı ancak yurtdışında yetiştirilen elemanların yaklaşık % 25 'ini mecburi hizmet bitiminde görevden ayrılmaları ve bu olguyu engelleyici önlemlerin alınmaması ve yerel danışma kurullarının istendiği ölçüde etkin olamaması gibi noktalar, mezunların istihdamı, Türkiye'nin içinde bulunduğu işsizliğe ilişkin sorunlar gözönüne alındığı takdirde ümit verici bir tablo oluşturmaktadır. Önerileri ise şu ana başlıklar altında toplamak mümkündür. Yöneticilerin, gerek projenin amaçları doğrultusundaki.gerekse nitelikli öğretim elemanlarını tutmak ve yenilerinin bu okullara çekilmesindeki çabalarının yoğunlaştırılması gerektiği düşünülmektedir. Yerel danışma kurullarının daha aktif hale getirilmesi ve buna paralel olarak, işverenlerin bilinçlendirilmesine yönelik çalışmaların sürdürülmesinin yararlı olacağı kanaati taşınmaktadır

Anahtar Kelimeler

-

Kaynakça

• Adem, Mahmut. Türk Eğitiminin Ekonomik Politikası. Ankara Bilim Matbaası, 19, Akhun, İlhan. “Okul-Sanayi Ortaklaşa (OSANOR) Eğitimi”, H acettepe Ü n iver­ sitesi Eğitim Fakültesi D ergisi, Özel sayı, Yıl: 1987 Sayı: 2.
• Akın, Cihangir ve Adem Uğur. “Kalkınmaya Dönük Bir Mesleki Teknik Eğitim Politikasının Yönlendirilmesinde Meslek Yüksek Okullarının Yeri ve Ö- nemi”, TürWye’nin Teknik ve Bilimsel Gelişmesinde Gelecek 10 Yılın Yükseköğretim Sorunları ve Sakarya’nın Yeri. Sakarya: Mühendislik Fakültesi Matbaası, 1986.
• American Universities and Colleges, Thirteenth Edition. New York: Walter de Gruyter, 19 Ar, Ayseli Usluata. “Yükseköğretimde Çözüm Yolu: Meslek Okulları”, M illiyet, 18 Haziran 1983, s. 2.
• Artemel, Süheyla. “MeslekiYükseköğretimin Niteliği ve Hedefleri”, M armara Üniversitesi Meslek Yüksekokulları Sempozyumu. 15 Haziran 1984,
• Bildiriler. İstanbul: Güzel Sanatlar Fakültesi Yayını, 1984.
• Aydın, Mustafa. Eğitim Yönetimi. 2. Baskı. Ankara: İm Eğitim Araştırma yayrn Danışmanlık A.Ş., 1986. *
• ......... Çağdaş Eğitim Denetimi. 2. Bası. Ankara: İm Eğitim Araştırma Yayın Da­ nışmanlık A.Ş., 1986.
• Bakanlara Bağlı ve Bakanlıklarla ilgili Kurumlara Öğrencilerin Yapacakları Staj Çalışmalarını Düzenleme Yönetmeliği, 1 Haziran 1967 tarih ve 12610 sa­ yılı Resmi Gazete.
• Baloğlu, Zekai. Türkiye’de Eğitim. İstanbul: TÜSİAD, 1990.
• Başaran, İbrahim Ethem. Eğitim Yönetimi. Ankara: Gül Yayınevi, 1988.
• Bedük, Dinçer. “YÖK/Dünya Bankası Meslek Yüksekokulları Projesinde Öngörülen Okul-Sanayi İşbirliğinin Konya Meslek Yüksekokulu Uygulaması”, II. Ulusal Üniversite Sanayi İşbirliği Sempozyumu. Bildiri Özetleri 23-25 Haziran 1988, Kayseri.
• Bernard, Michel-Yves. “Problems of Employment for Gradutes of Short-Cyecle Higher Education and French Experience with Universty Institutes of Technology (IUT’s)”, (OECD, 1973, ss. 283-311.
• Bircan, İsmail. “Türkiye’de Eğitim-İstihdam İlişkisi” Planlama Dergisi, Sayı: 16, Aralık 1984
• Boğaziçi Üniversitesi. Önlisans Yüksek Okulu Yöneticilik Şubesi Üzerine Bir Araştırma. İstanbul: Mayıs 1981.
• Bursalıoğlu, Ziya. Okul Yönetiminde Yeni Yapı ve Davranış. Altıncı Baskı. An­ kara: A.Ü. Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayınları, 1982.
• Bülbül, Sudi. “Eğitim Planlaması ve Harcamaları” Cumhuriyet Döneminde Eği­ tim, İstanbul: MEB Yayınları, 91, 1983.
• Cercyh, Ladislaw. “Factors of Implementation, Achievement, and Failuire in Eurofean Education Reforms”, Higher Education in Europe, Vol. XII, No. 3,1987.
• Commonwealth Universities Yearbook 1986 ve 1988. Volüme 1-2. London: The Associatttion of Commonvvealth Universities.
• Departmen of Education and Youth Affairs. Education in Australia. Canberra: 1984.
• DİE, Milli Eğitimde 50 Yıl, 1923-1973. Ankara: 1973.
• Davvkins, J.S. Higher Education: A Policy Discussion Paper. Canberra: 1987.
• Diener, Thomas. ‘T he Role of the Community Colleges in the Development and Weltare of Societie: A Case Study of the U.S.A ”, Quality o f Education: ILs Future Prospects in the Turkish Educationel System. Faculty of Education Hacettepe University, Ankara, 1985.
• Doğan Hıfzı.'“Ara Kadem İnsangücü İhtiyacı ve Meslek yüksek Okulları. M armara Üniversitesi Meslek Okulları Sempozyumu. 15 Haziran 1984, Bildiriler
• İstanbul: Güzel Sanatlar Fakültesi Yayını, 1984. -------- “Sempozyumun Değerlendirilmesi ve Kapanış”, Mesleki ve Teknik Eğitim
• Sempozyumu (28-29 Nisan 1983). Ankara: A.Ü. Eğitim Bilimleri Fa­ kültesi Yayınları, 1983.
• Doğan Hıfzı, Cevat Alkan ve İlhan Sezgin. Mesleki ve Teknik Eğitim Prensipleri. Ankara: A.Ü. Eğitim Bilimler Fakültesi Yayınları, 1980.
• G .A .BA SK A N /Y Ö K -D Ü N Y A BAN KA SI E N D Ü STR İY EL EĞİM PROJESİ Ankara: Başbakanlık Devlet Matbaası, 1967.
• ....... . Kalkınma Planı Birinci Beş Yıl: 1963-1967.
• Ankara: Başbakanlık Devlet Basımevi, 1963. -------. Türkiye Eğitim ve Öğretim sektörü İncelemesi, Dünya Bankası Raporu Özet ve Değerlendirmesi. Ankara: Ocak 1987. ------- . IV. Beş Yıllık Kalkınma Planı Eğitim Özel İhtisas Komisyon Raporu.
• Çpğaltma, Ankara: Haziran 1977.
• Education in Japan. Tokyo: Foreing Press Çenter, March 1988.
• Eide, Kjell. “The University into the 21 st Century Plannıng priorities: Western Eurofean Challenges”, Higher Education in Europe, Vol. X , No: 2, 19 Ekonomik Panorama, “Geleceğin Ekonomistleri Özel Sektörcü ve Bireyci”, 3 Haziran 1990, Sayı 16.
• Ertürk, H. Selahattin, Türkiye’deki Bazı Eğitim Sorunları Üzerine Düşünceler, Ankara: Yelkentepe Yayınları, 9, 1986.
• Furth, Dorotea. “Short-Chyle Higher Education: Some Basic Considerations”, (OECD, 1973, SS. 13-42.
• Güneş. “Üniversite-Sanayi İşbirliği Toplantısı Yapıldı”, 9 Ekim 1985, s. 8.
• Hesapçıoğlu, Muhsin. Türkiye’de insangücü ve Eğitim Planlaması. Ankara: A.Ü. Eğitim Bilimleri Fakültesi, 1984.
• “Inventory of Non-Traditional Post-Secondary Educational Institutions”H igher Education in Europe, Vol. X, No. 1, 1985.
• İkinci Uluslararası Yükseköğretim Konferansı: Üniversite Yönetimi, (OECD ile müşterek), Ankara: Meteksan Anonim Şirketi, 1989.
• İKV. Teknolojik Gelişmeye Uygun Mesleki Eğitim. İstanbul: İktisadi Kalkınma Vakfı Yayınları, Mayıs 1989.
• Japanese Calleges and Universities 1989, Tokyo: Maruzen Co Ltd., 1989.
• Kaptan, Saim. Türkiye’de yükseköğretim Reformu ve İnsangücü Potansiyeli. Ankara: DPT, Mart 1986. -------. Bilimsel Araştırma Teknikleri ve İstatistik Yöntemleri. Ankara: Rehber Dağıtım, 1981.
• Karasar, Niyazi. Ö nlisanas Eğitim ve Teknikeğitimde Uygulanabilirliği. Ankara: A.Ü. Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayınları, 1981.
• Karhan, Kemal. Meslek Yüksek Okulları, (Çoğaltma), 1983.
• ....... . Ara İnsangücü. (Çoğaltma) 1983.
• Kavak, Yüksel. Kalkınmada Öncelikle Yörelerdeki Yükseköğretim Kurumları- nın Çevreye Dönük Faaliyetleri. Ankara: TOBB Yayını, 1990. ------- . M eslek Yüksek Okulları: Değişim ve İş Hayatıyla İlişkiler. Ankara: Evren Ofset; 1992.
• Kaya, Yahya Kemal. İnsan Yetiştirme Düzenimiz. Politika/Eğitim/Kalkınma. Geliştirilmiş 4. Baskı: Ankara 1984. 99 -------. Amerika Birleşik Devletlerinde Mesleki-Teknik Eğitim. Ankara: DPT, 1983.
• ....... . Eğitim Yönetimi: Kuram ve Türkiye’deki Uygulama, 2. Basım. Ankara: DPT, 1983.
• King, Alexandre, “Eğitim Toplum ve Gelişim”, Ekonomik Gelişmeyi Hızlandıran Bir Etken Olarak Eğitim İstanbul: Ekonomik ve Sosyal Etüdler Konfe­ rans Heyeti, 1966.
• Korkut, Hüseyin. Amerika Birleşik Devletleri ve İngiltere Üniversitesi, Ankara: 1990.
• MEB. Milli Eğitim Politikaları İncelemesi-Türkiye. OECD Raporu. Ankara: Milli Eğitim Basımevi, 1990. ------ Çıraklık ve Mesleki-Teknik Eğitim Konseyi Raporu. Ankara: 5 Mayıs 19
• Meslek Yüksekokullarında Yeni Öğretim Anlayışı ve 1983-84 Öğretim Yılında
• İzmir Meslek Yüksek Okulu. (Çoğaltma) Ağustos 1983.
• Ministry of Education, Science and Culture. Education in Japan. 1986.
• Norvvay. Higher Education in Europe. Vol. XII, No: 3, 1987.
• OECD. Education and the Economy in a Changing Society. Paris: 9189.
• ......... Education in OECD Countries 1986-87. Paris: 1989. -------- . Universities Under Scrutiny. Paris: 1987. ------- . Industrv and University: Ne\v Forms of Co-operation and Communication. Paris: 1984. -------- . Short-Cycle Higher Education in Search For Identity, Paris: 1973. -------- . Alternatives to Universities. Paris: OECD, 1991.
• Otmanbölük, Naci ve Emin Yavuzşen. “Türk Sanayiinin Gelişmesinde Meslek O- kullarının Önemi”, Türkiye’nin Teknik ve Bilimsel Gelişmesinde Gele­ cek 10 Yılın Yükseköğretim Sorunları ve Sakarya’nın Yeri. Sakarya: Mühendislik Fakültesi Yayını, 1986.
• Outline of Education in Japan 1989. Ministry of Education, Science and Culture, 1989.
• Özel sektöre Ait İşyerlerinde Staj Yapacak Öğrencilerin Staj Çalışmalarını Düzen­ leme Yönetmeliği, 1969.
• Özgüven, Ethem. “Ülkemizin Üst Düzey Teknisyen İhtiyacı ve Eğitimi”, H acet­ tepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Özel Sayı, Yıl: 1987, Sayı:
• Saatçioğlu, Ömer. “Endüstri-Üniversite-Devlet İşbirliği Sistemi” , I. Bilim ve Tek­ noloji Şurasına Sunulmuş Tebliğ, 14-16 Mayıs 1990.
• G.A.BASKAN/yÖK-DÜNYA BANKASI ENDÜSTRİYEL EĞİM PROJESİ Sezgin, ilhan. Çıraklık, Okul ve İşletmelerde Meslek Eğitimi. Çıraklık ve Mesleki- Teknik Eğitim Konseyi Hazırlık Dokümanı. Ankara: MEB, Nisan 1990. ------ . “Meslek Yüksek Okulları Eğitim Programlarının Sistem Yaklaşımı Yönün­ den İncelenmesi”, Marmara Üniversitesi Meslek Yüksek Okulları
• Sempozyumu. 15 Haziran 1984. Bildiriler. İstanbul: Güzel Sanatlar Fa­ kültesi Yayını, 1984.
• Sorheim, Injaldo. “The Norvvegian Regional Colleges”, (OECD, 1973:45-82).
• Tekniker Okulları. Ankara: Balkanoğlu Matbaacılık Ld. Şti., 1964.
• TEK.SİS Entegrasyon Uzmanları Grubu. Meslek Yüksek Okullarının öğrenci ve öğretim programı profili araştırması. (Bulgu, Yorum ve Öneriler). Anka­ ra: Kasım 1985.
• TOBB. Planlı Dönemde Rakamlarla Türkiye Ekonomisi. Ankara: 1990.
• Tosun, Kemal. “İş Hayatı-Üniversite İşbirliği”, İ.Ü. İşletme Fakültesi Dergisi, C 4, No. 1, Kasım 1975.
• Turgut, M. Fuat. “Yükseköğretim Kurumlarının Bölgesel Kalkınmadaki Fonksi­ yonları”, Fırat Havzası Yükseköğretim Sempozyumu, 13-14 Nisan 1987, Elazığ.
• UNESCO Cepes. Higher Education in the United States. Bucharest: 1982.
• Ural, Oktay. Meslek Yüksek Okulları Sistemi. (Çoğaltma), 1983.
• U. S Department of Education. Digest of Education Statistics 1989. December 1989.
• Ünal, L. Işıl. “Üniversite Mezunlarının İstihdam Sorunları”, Eğitim ve Bilim, Cilt: 14, Sayı: 76. Nisan 1990.
• ....... .” Türkiye’de Ortaöğretim Düzeyindeki Mesleki ve Teknik Eğitimin Ekono­ mik Değeri”, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Prof. Dr. H. Selahattin Ertürk Özel Sayısı, Yıl: 1988, Sayı: 3.
• Yıldız, Gültekin ve Cihangir Akın. “Eğitimde Üniversite-Sanayi işbirliğine Doğru”, II. Ulusal Üniversite-Sanayi İşbirliği Sempozyumu. Bildiri özetleri. Kayseri, 23-25 Haziran 1988.
• YÖK/Dünya Bankası Endüstriyel Eğitim Projesi(II). Endüstriyel Eğitim Projesi Politika Kurulu Dokümanı, (Çoğaltma), 1989.
• YÖK/DB. Endüstriyel Eğitim Proje Koordinatörlüğü Dokümanı, 1983.
• YÖK. Yükseköğretimdeki Gelişmeler (Kasım 1981-Kasım 1988). Ankara: 1988. ------- . Türkiye’de Yükseköğretimin Dünü ve Bugünü. Ankara: Meteksan Ano­ nim Şirketi, Kasım 1989. 101 EKLER Ek: 1-a