TÜRKİYE'DE HABER VERME İŞLEVİNİN KİŞİLİK HAKLARI VE ETİK YAKLAŞIMLA DEĞERLENDİRİLMESİ

Yıl 2006, Sayı: 15, - , 20.06.2015

Seçil Banar

Öz

With the emergence of globalization, the systems through which countries disseminate information, like many other things in the world, have had to keep up with the change. Consequently, in terms of contributing to the development of country and society, a new need has emerged for the revision of ethical responsibilities of the media, which has already undertaken the task of entertaining and educating individuals and utilizing their free time as well as disseminating and transmitting information.Today ethical developments and changes are crucial and significant for the sake of the benefits of the countries and for the social development. Ethics, which could not get the proper value it deserved during the 20thcentury, is no longer be able to be efficient against what 21st century has brought about . Those in media sector face ethical problems everyday as much as, perhaps more than, other staff in other sectors such as commercial, sports and medical sectors. The power of new technologies, of the media to determine the public agenda is increasing day by day. The decisions, news and texts performed by the people in this sector are directing and shaping the society

Anahtar Kelimeler

media, ethics, formulating an agenda, personal rights, public opinion

TÜRKİYE'DE HABER VERME İŞLEVİNİN KİŞİLİK HAKLARI VE ETİK YAKLAŞIMLA DEĞERLENDİRİLMESİ

Öz

Globalleşme ile birlikte dünyadaki her şey gibi ülkelerin enformasyonu yayma sistemleri de değişime ayak uydurmak durumunda kalmış, bireylerin eğlence, eğitim, boş zamanları değerlendirme yanında bilgiyi yayma ve aktarma görevini de üstlenmiş olan medyanın, ülke ve toplum gelişimine katkı aşamasındaki etik sorumluluklarının da gözden geçirilmesi ihtiyacı ortaya çıkmıştır.Ülkelerin çıkarları ve toplumsal gelişim için bu gün etik gelişme ve değişimler gereklidir ve önemlidir. Artık 20. yüzyılda layık olduğu değeri göremeyen etik 21. yüzyılın getirileri karşısında yeterli kalmamaktadır. Medya sektöründekiler de ticaret, spor, sağlık gibi diğer iş alanlarında çalışanlar kadar hatta fazlasıyla her gün etik sorunlarla karşı karşıya kalmaktadırlar. Yeni teknolojilerin, medyanın gündemi belirleme gücü de her gün artmaktadır. Bu sektörde çalışanların aldıkları kararlar, yaptıkları haberler, yazdıkları metinler toplumu yönlendirip şekillendirmektedir. Gündem belirlenip basın ifade özgürlüğünü kullanırken kişilik hakları ihlalleri de gündeme gelmektedir

Anahtar Kelimeler

medya, etik, gündem belirleme, kişilik hakkı, kamuoyu

Kaynakça

• BANAR Seçil, Barış GÜNAYDIN, “The Evaluation of The New Turkish Pres Law ın Terms of The Freedom Expressıon” (“İfade Özgürlüğü Açısından Communication in the Millennium, 3rd.International Symposium, In Cooperation with University of Texas Austin (U.S.A), Anadolu University (Turkey), İstanbul Univrsity (Turkey), May 11-13 2005 s.49- 60 Basın Kanunun
• Değerlendirilmesi”),
• BÜLBÜL A.Rıdvan, İletişim ve Etik, İletişim Kitapları 2.Baskı, Nobel Yayın Dağıtım, Yayın No:114, Ankara 2001, sf.2; Ersan İLAL, Yığınsal İletişim Araçları, Der yayınları, İstanbul 1991, s.9
• DURAL, Mustafa, Türk Medeni Hukukunda Gerçek Kişiler , Dördüncü Basım, İstanbul; Filiz Kitabevi, 2995, s.128-130
• GİRGİN Atilla, Yazılı Basında Haber ve Habercilik Etik’i, İnkılap Kitapevi, Ankara, Ekim 2004, s.78-79
• İÇEL Kayıhan, Kitle İletişim Haberleşme Hukuku, Basın Radyo-Televizyon Sinema İnternet 5.Baskı, Beta Basım yayın No:256, Hukuk Dizisi:125, İstanbul, Kasım 2001, s.12-14
• İRVAN Süleyman, Medya Kültür Siyaset, Der:2.Baskı, Alp yayınevi, Ankara 2002, s.186.
• ÖZEK Çetin, “Bireyin Kişilik Hakkı”, Basın Kendini Sorguluyor, Paneller Dizisi-Medya ve Kişilik Haklar,ı Türk Gazeteciler Cemiyeti Yayınları:43, , 10 Nisan 1995 Pazartesi, İstanbul 1996, s.61
• ÖNGÖREN Gürsel, Televizyon ve Radyoda Kişilik Haklarına Saldırılara Karşı Hukuki Başvuru Yolları, İstanbul: Der Yayınları no: 179, 1996 s.26-27
• PAUL Wolf Schneider, Josef RAUE, Gazetecinin El Kitabı, Konrad Adenaver Vakfı, Çev.:Işık Aygün, Ofset Baskı, Ankara 2000, s.40
• RİGEL Nurdağon, Haber, Çocuk ve Şiddet, Üretim Kitle İletişimi ve Tüketim Sürecinde Haberin İncelenmesi, Der Yayınları, Eren Ofset, İstanbul 1995, s.148-151
• TOPUZ Hıfzı, Korkmaz ALEMDAR, Raşit KAYA, Oktay KURTBÖKE ve Nalan ÖRKİ Basında Tekelleşmeler İLAD İletişim Araştırmaları Derneği
• TÜSES VE İLAD ortak yayını Mozaik Basım İstanbul 1989 sf 58-59
• YÜKSEL Erkan, Medyanın Gündem Belirleme Gücü, Çizgi Kitabevi Yayınları, 40, Çizgi İletişim Bilim 4, 1.Baskı, Aralık 2001, Konya, s.4
• YÜKSEL Erkan, Halil İbrahim GÜRCAN, Habercinin El Rehberi Soru ve Örneklerle Haber Toplama ve Yazma Kural ve Teknikleri, T.C. A.Ü. Yayınları, No:1263, İ.B.F. yayınları No:42, Eskişehir 2001, s.60
• YÜKSEL Haluk, Uğur DEMİRAY; Basının Toplumsal İletişimdeki İşlevleri, Anadolu Üniversitesi Yayınları, Eskişehir 1998, s.43
• http://www.medyakronik.com/akademi/makaleler/makaleler23.htm Medyakronik Akademi Makaleler, “Zihinlerin Yeni Efendileri: Medyalar” Aydın Uğur, Birikim Dergisi, Mayıs 1991, Sayı 25’te.
• http://www.emd.org.tr/etik.htm. 1983 yılında yayımlanan Profesyonel Gazetecilikte Etiğin Uluslararası İlkeleri Metni'nden.
• http://www.bianet.org/diger/egitim1466.htm Haber ve Habercilik 30.03.2001 Alper GÖRMÜŞ BİA Haber nedir?
• Resmi Gazete’nin 30 Kasım 1994 tarihli sayısında yayımlanarak yürürlüğe giren Basın İlan Kurumu Genel Kurulu'nun 18 Kasım 1994 tarihinde aldığı 129 numaralı karar