IMF ANLAŞMALARININ GÜVENİLİRLİĞİ ARTIRMADAKİ ROLÜ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ

Yıl 2009, Sayı: 25, - , 20.06.2015

Sevcan Güneş Şakir Görmüş

Öz

Economics is a science which tries to predict economic behaviour of individuals, firms and governments using macroeconomics variables as well as psychological variables. Credibility is one of the most important psychological variable which has an important effects upon macroeconomic variables. Goverment’s success to reach their macroeconomic targets depend on the perception of investors about goverment policies. If goverment policies are credible goverment can reach its macroeconomic targets easily. This study aims to assess whether IMF arrangements increase the countries (the case study of Turkey) credibility of stabilization policies or not with ARDL model. If IMF arrangements increase the countries’ credibility, countries can reach their macroeconomic targets by applying more flexible monetary and fiscal policies. The results showed that IMF arrangements increase Turkey’s credibility

Anahtar Kelimeler

IMF, Stabilization Policies, Credibility

IMF ANLAŞMALARININ GÜVENİLİRLİĞİ ARTIRMADAKİ ROLÜ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ

Öz

Makroekonomik değişkenler kullanılarak yapılan tahminlerin yanı sıra sosyal ve psikolojik faktörlerin de ekonometrik modeller ile ölçülmeye çalışıldığı son dönemlerde bireylerin karar almalarında en etkili psikolojik faktörlerden biri olan “güvenilirlik” kavramının da ekonomik değişkenler üzerindeki etkisi ölçülmeye çalışılmıştır. Hükümetlerin belirlenen makroekonomik hedeflerine ulaşmadaki başarısı da ekonomideki aktörlerin (yerli ve yabancı yatırımcıların) uygulanan politikaları algılama ve yorumlamaları ile yakından ilgilidir. Uygulanan politikalara duyulan güven ya da güvensizlik; amaca ulaşmada basarı ya da başarısızlığını belirlemektedir. Bu çalışmanın amacı IMF kredilerinin Türkiye’de güvenilirlik algılamasını artırıp artırmadığını test etmektir. Bu amaca yönelik olarak öncelikle güvenilirlik endeksi elde edilmiş daha sonra da IMF Destekli İstikrar Programları’nın güvenilirliği artırıp artırmadığı (Türkiye Örneği) ARDL Model ile test edilmiştir. Eğer kredi anlaşmaları güvenilirlik algılamasını artırıyorsa, hedeflenen makroekonomik değişkenlere ulaşmak için uygulanması gereken sıkı para ve maliye politikaları daha esnek uygulanabilir. Sonuçlar göstermiştir ki IMF kredileri Türkiye’de güvenilirliği artırmaktadır

Anahtar Kelimeler

IMF, İstikrar Programları, Güvenilirlik

Kaynakça

• Agenor, P.R. ve Taylor, M.P. (1993) “Analysing Credibility in High Inflation Countries:A New Approach”, The Economic Journal,Vol.103, No.417, ss.329-336.
• Baxter, M., (1985) “The Role of Expectations in Stabilization Policy,” of Monetary Economics, Vol. 15, 343-362.
• Berksoy T. ve Erdost C. (1982) “IMF, İstikrar Politikaları ve Türkiye”, Gazi Üniversitesi İktisat Bölümü Ekonomik
• Yaklaşım Dergisi,Cilt 3, sayı 7, ss.35-62. Bird, G. (2002) “The Credibility and Signalling Effect of IMF Programs”, Journal of Policy Modeling, Vol. 24, No. 9, ss.799-811.
• Bird, G. (2007) “The IMF :A Bird’s Eye View of its Role and Operations”, Journal of Economic Surves, Vol.21, No. 4, ss. 683-745.
• Blackburn, K. ve Christensen, M. (1989) “Monetary Policy and Policy ”, Journal of Economic Literature, Vol. 27, ss. 1–45.
• Büyükakın, T. (2003) “Enflasyonist Güdüler ve Güvenilirlik Problemi”, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler
• Enstitüsü Dergisi , (6) 2003 / 2, ss.11-24.
• Çataloluk, C. (2005) Küreselleşme Sürecinde IMF İstikrar Politikalarının Etkinliği: Türkiye Örneği, T.C.Celal
• Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Maliye Ana Bilim Dalı Doktora Tezi. Çolak, Ö.F. (2002) Kriz ve IMF Politikaları , Aklim Yayınevi, İstanbul.
• Demircan, E.S. ve Ener, M. (2007) IMF’nin Gelişmekte Olan Ülkeler ve Türkiye’de Uygulanan İstikrar Programları
• Üzerine Etkileri, Çanakkale On Sekiz Mart Üniversitesi, ss.1-16. http://www.biibf.com.edu.tr/edemircanmenerm.pdf, 2007.
• Emsen, S.Ö. (2004) “Türkiye’de 1994-2001 Döneminde Uygulanan İstikrar Politikaları”, Kırgızistan-Türkiye Manas
• Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, ss.86-107. http://yordam.manas.kg/ekitap/pdf/Manasdergi/sbd/sbd5/sbd-5- 0pdf, 2008.
• Erdost, C. (1982) IMF İstikrar Politikaları ve Türkiye, Savaş Yayınları, Ankara, ss.123-160.
• Esen, O. (2002) “Türkiye'de Uygulanan IMF Destekli Yapısal Programlar”, Kriz ve IMF Politikaları, Alkim
• Yayınevi, İstanbul, ss.1-240. Fukuyama, F. (1998) Güven Sosyal Erdemler Ve Refahın Yaratılmas, T.İş Bankası Kültür Yayınları (Çev.A. Bugdaycı), İstanbul, ss.1-429.
• Gujarati, D.N (1999). Temel ekonometri, (Çev. Ü. ŞENESEN & G.G.ŞENESEN). Literatür Yayınları, İstanbul.
• Karakurum-Özdemir, K. (2002) A Test of Credibility Enhancing Role of the IMF:The Case of Mexico, Boston
• College Graduate School of Arts and Sciences Department of Economics Doctor of Philosophy. Mody, A. ve Saravia, D. (2005) “Catalyzing Capital Flows: Do IMF-Supported Programs Work as Commitment
• Devices?”, IMF Working Paper, No. 03/100, ss.1-52. Napolitano, O. ve Montagnoli, A.(2001) Inflation Persistence and Credibility in Turkey During the Nineties, Brunel
• University, UK, ss.1-19. http://www.econturk.org/Turkisheconomy/brunel.pdf, 2008.
• Özsağır, A. (2007) “Ekonomide Güven Faktörü”, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, ISSN:1304-0278 Bahar-2007
• C.6 S.20, ss.46-62. www.e-sosder.com, 2008.
• Öztürk, N. (2005) “IMF’nin Değişen Rolü ve Değişmekte Olan Ülke Ekonomilerine Etkileri”, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 57-4, ss.95-125.
• Pesaran, M.H., Shin, Y., Smith, R.J. (2001). “Bounds testing approaches to the analysis of level relationships”,
• Journal of Applied Econometrics,16, ss.289-326. Rossi, M. ve Rebucci, A. (2004) “Measuring Disinflation Credibility in Emerging Markets:A Bayesian Approach with an Application to Turkey”, IMF Working Paper 04/208, ss.1-14.
• Uslaner, E.M. (2003) “Trust and Economic Growth in the Knowledge Society”, ss.1-50, www.bsos.edu/ gvpt/uslaner, 2008. http://www.imf.org/external/np/sec/memdir/members.htm#t 01.09.2008 http://www.hazine.gov.tr 03.03.2008 http://www.die.gov.tr 03.03.2008 http://www.treasury.gov.tr 03.03.2008 http://www.tcmb.org 03.03.2008 http://www.federalreserve.gov 01.04.2007
• Trace test indicates 2 cointegrating eqn(s) at the 0.05 level * denotes rejection of the hypothesis at the 0.05 level **MacKinnon-Haug-Michelis (1999) p-values
• Unrestricted Cointegration Rank Test (Maximum Eigenvalue) Hypothesized Max-Eigen 0.05 No. of CE(s) Eigenvalue Statistic Critical Value Prob.** None * 0.544994 0.0001 At most 1 0.312673 49623 58434 0.0903 At most 2 0.197078 0.2941 At most 3 0.156070 53863 26460 0.1292 At most 4 0.036622 0.1112
• Max-eigenvalue test indicates 1 cointegrating eqn(s) at the 0.05 level * denotes rejection of the hypothesis at the 0.05 level **MacKinnon-Haug-Michelis (1999) p-values
• Unrestricted Cointegrating Coefficients (normalized by b'*S11*b=I): TLUSDFAIZFAR K REELKUR TUFE GGSMHPY BORCGSMH -0.041535 0.078752 -0.097502 0.081540 -0.005684 0.012010 -0.027840 -0.025870 0.040615 0.076758 0.058057 -0.051752 -0.096508 -0.020092 0.041790 -0.049356 0.007781 0.062595 -0.006650 -0.029201 -0.000958
• Unrestricted Adjustment Coefficients (alpha): D(TLUSDFAIZFARK ) 981566 534849 -704967 771179 362528 -716548 034861 0.567964 -106897 D(TUFE) -414200 0.069067 -0.667471 -0.043066 0.080950 D(GGSMHPY) -0.532131 -0.161521 D(BORCGSMH) 0.698133 391400 -0.250592 0.596827 0.142106 1 Cointegrating Equation(s): Log likelihood -98014
• Normalized cointegrating coefficients (standard error in parentheses) TLUSDFAIZFARK REELKUR TUFE GGSMHPY BORCGSMH 000000 -896023 -389641 347452 -963140 (0.40192) (0.36626) (0.83837) (0.50916)
• Adjustment coefficients (standard error in parentheses) D(TLUSDFAIZFARK ) -0.165375 D(REELKUR) D(TUFE) D(GGSMHPY) D(BORCGSMH) -0.028997 (0.02594) 2 Cointegrating Equation(s): Log likelihood -90533
• Normalized cointegrating coefficients (standard error in parentheses) TLUSDFAIZFARK REELKUR TUFE GGSMHPY BORCGSMH 000000 0.000000 -85098 48074 -28267 (6780) (3907) (0711) 0.000000 000000 (3697) (9444) (8590)
• Adjustment coefficients (standard error in parentheses) D(TLUSDFAIZFARK ) -0.174099 0.331988 (0.08895) (0.16902) 0.119633 (0.04546) (0.08638) D(TUFE) -0.189293 (0.01516) (0.02882) D(GGSMHPY) -0.025888 (0.00952) (0.01809) D(BORCGSMH) -0.042589 (0.02250) (0.04275) 3 Cointegrating Equation(s): Log likelihood -95903
• Normalized cointegrating coefficients (standard error in parentheses) TLUSDFAIZFARK REELKUR TUFE GGSMHPY BORCGSMH 000000 0.000000 0.000000 0.000000 442187 -888160 0.000000 000000 -680580
• Normalized cointegrating coefficients (standard error in parentheses) TLUSDFAIZFARK REELKUR TUFE GGSMHPY BORCGSMH 000000 0.000000 (0.89122) 0.000000 000000 0.000000 -369019 (0.48110) 0.000000 0.000000 004464 (0.55955) 0.000000 0.000000 0.000000 000000 -0.150817 (0.08062)
• Adjustment coefficients (standard error in parentheses) D(TLUSDFAIZFARK ) -0.345711 -0.058490 0.332024 -0.008064 (0.14373) (0.25443) (0.29597) (0.56730) D(REELKUR) -0.335757 (0.13378) D(TUFE) 0.120693 -0.167870 -0.367165 0.199833 (0.04479) D(GGSMHPY) -0.016817 (0.02750) D(BORCGSMH) 0.542770 (0.06769) (0.07874) (0.15091)