REGİONAL DİSPARİTY AND CLUSTERS İN TURKEY: A LİSA (LOCAL INDİCATORS OF SPATİAL ASSOCİATİON) ANALYSİS

Yıl 2010, Sayı: 28, 35 - 48, 30.12.2010

Fatih Çelebioğlu

Öz

In recent years, regional disparity problem across provinces and regions of Turkey and solving suggestions have been debated by many scientist and politicians. East and West dualism is very clear that Western part of the country is significantly more developed than the East. This situation can be shown the tools of spatial statistics reveal the presence of spatial dependence across provinces and regions. The presence of heterogeneity is reflected in the distribution of Local Indicators of Spatial Association (LISA) statistics. The aim of this study is to present a LISA analysis by using GeoDa (Geographic Data Analysis Program) in order to show regional disparity and clusters in Turkey. This paper present important result on the distribution of growth in provinces of Turkey and its relation with other important indicators of development. Findings shows that powerfulness (or weakness) of per capita GDP levels of provinces parallel to patent applications, automobile numbers, electricity consumption, entrepreneurship, net migration rates, unemployment rates, per capita export and import, literacy rates, university degrees, and bed numbers of per hundred thousand patients in Turkey. Despite East and South Eastern Anatolia provinces obtain high level public investment values; these cities have less level per capita income

Anahtar Kelimeler

Regional Disparities, Regional Cluster, Local Indicators of Spatial Association (LISA), East-West Dualism

REGİONAL DİSPARİTY AND CLUSTERS İN TURKEY: A LİSA (LOCAL INDİCATORS OF SPATİAL ASSOCİATİON) ANALYSİS

Öz

Son yıllarda, Türkiye’nin bölgeleri ve illeri arasındaki bölgesel eşitsizlik problemi ve çözüm önerileri pek çok bilim insanı ve politikacı tarafından tartışılmaktadır. Doğu ve Batı dualizmi çok açıktır ki, ülkenin batı bölgeleri belirgin bir şekilde doğusundan daha fazla gelişmiştir. Bu durum iller ve bölgeler arasındaki mekansal bağımlılığın ortaya çıkarılması için kullanılan mekansal istatistiğin araçları ile gösterilebilir. Heterojenitenin varlığı LISA istatistiklerinin dağılımında yansıtılmaktadır. Bu çalışmanın amacı, Türkiye’de bölgesel eşitsizlik ve yığışımlar göstermek için GeoDa programı kullanarak bir LISA analizi sunmaktır. Bu çalışma, Türkiye’nin illerinde büyümenin dağılımı ve kalkınmanın diğer önemli göstergelerle ilişkisi üzerine önemli sonuçlar sunmaktadır. Bulgular göstermektedir ki, Türkiye’de illerin kişi başına GSYİH düzeyinin yüksekliği (azlığı), patent başvuruları, otomobil sayıları, elektrik tüketimi, girişimcilik, net göç oranları, işsizlik oranları, kişi başına ithalat ve ihracat, okuryazarlık oranı, üniversite mezunlarının sayısı, bin hasta başına düşen yatak sayısına paraleldir. Doğu ve Güney Doğu Anadolu illeri yüksek düzeyde kamu yatırımı almasına rağmen, bu şehirler düşük seviyede kişi başına gelire sahiptir

Anahtar Kelimeler

Bölgesel Eşitsizlik, Bölgesel Yığışım, LISA, Doğu-Batı Dualizmi

Kaynakça

• AKGUNGOR S. (2003) “Exploring Regional Specializations in Turkey’s Manufacturing Industry”. Regional Studies Association
• International Conference, Pisa, Italy, April 12-15
• ANSELIN L (1995) “Local Indicator of Spatial Association – LISA”. Geographical Analysis 27, pp.93–115
• ANSELIN L. (1988) Spatial Econometrics: Methods and Models. Kluwer Academic Publishers, Dordrecht
• ANSELIN L., SRIDHARAN S. and GHOLSTON S. (2007) “Using Exploratory Spatial Data Analysis to Leverage Social Indicator
• Databases: The Discovery of Interesting Patterns”. Social Indicators Research 82, pp.287–309 ATALIK G. (1990) “Some Effects of Regional Differentiation on Integration in the European Community”. Papers in Regional
• Science Association, Vol. 69, pp.11-19
• ATES S., ERK N., DIREKCI T. (2000) “Convergence and Growth within GAP (South Eastern Anatolia Project) Region and Overall
• Turkey’s Regions”. http://www.econturk.org/sanli8.pdf, International METU Conference in Economics IV, September 13-16, Ankara BALKIR C. (1995) “Less Development Regions and Regional Development Policies in Turkey”. European Urban and Regional
• Studies, SAGE Publications, 1995/2; pp.253-264
• BERBER M., YAMAK R., ARTAN S. (2000) “Türkiye’de Yakınlaşma Hipotezinin Bölgeler Bazında Geçerliliği Üzerine Ampirik
• Bir Çalışma: 1975-1997”. 9. Ulusal Bölge Bilimi Kongresi - Bildiri Kitabi: 51-59, Trabzon
• ÇELEBIOĞLU F., DALL’ERBA S. (2010) “Spatial Disparities across the Regions of Turkey: An Exploratory Spatial Data
• Analysis” The Annals of Regional Science 45, 379–400 DELIKTAS E., ÖNDER A.Ö. and KARADAG M. (2008) “The Spillover Effects Of Public Capital on the Turkish Private
• Manufacturing Industries in the Geographical Regions”. The Annals of Regional Science DOI: 10.1007/s00168-008-0220-4
• ELVEREN A.Y., GALBRAITH J.K. (2008) “Pay Inequality in Turkey in the Neo-Liberal Era: 1980-2001”. University of Texas
• Inequality Project Working Paper No. 49, April 21 ERTUGAL E. (2005) “Strategies for Regional Development: Challenges Facing Turkey on the Road to EU Membership”. Turkish
• Policy Quarterly, Vol: 4, No: 3, Fall FERIDUN M. and SEZGIN S. (2008) “Regional Underdevelopment and Terrorism: The Case of South Eastern Turkey”. Defense and Peace Economics 19:3, pp.225-233
• GEZICI F., HEWINGS G. (2004) “Regional Convergence and the Economic Performance of Peripheral Areas in Turkey”. RURDS Vol. 16, No. 2, pp.113-132
• KELES R. (1985) “The Effects of External Migration on Regional Development in Turkey”. In: Uneven Development in Southern
• Europe: Studies Of Accumulation, Class, Migration And The State, (edited by Ray Hudson and Jim Lewis), London, England, Methuen Publishing, pp.54-75. KIRDAR M. and SARACOGLU S. (2007) “Migration and Regional Convergence: An Empirical Investigation for Turkey”. http://mpra.ub.uni-muenchen.de/2648/, MPRA Paper No. 2648
• ÖZASLAN M., DINÇER B., and ÖZGÜR H. (2006) “Regional Disparities and Territorial Indicators in Turkey: Socio-Economic
• SPO - State Planning Organization, www.spo.gov.tr TANSEL A., GUNGOR AD (2000) “Provincial Inequalities in School Enrollments in Turkey”. Economic Research Forum Working Paper No. 2003
• TUGIK (Turkish Young Businessmen’s Confederation) Report (2008) (prepared by Prof.Mustafa Sonmez) Doğu ve Güneydoğu
• Anadolu’nun Gelişimi İçin Çözüm Önerileri. http://www.tugik.org.tr/tuganasayfa.wc TUİK - Turkish Statistical Institute, www.turkstat.gov.tr