TÜRKİYE'DE DÖVİZ KURU BELİRSİZLİĞİNİN HİSSE SENEDİ GETİRİLERİNE ETKİSİ

Yıl 2013, Sayı: 36, - , 01.06.2013

İsmail Şahin Fuat Sekmen

Öz

By analyzing time series data, the relation between the real exchange rate uncertainty was empirically investigated. The time series data sets (exchange rates) used in this study were taken from the statistics of Central Bank of Turkey (TCMB). In addition, stock exchange yields of five companies or holdings traded on Istanbul Stock Exchange (İMKB) were used. The data set used in this study comprises the period from 1986:5 to 2012:2. First, time series were cleaned out from trend effect with the help of Unite Root Test and then exchange rate uncertainties were investigated with ARCH/GARCH models. To see whether there is a relation between the independent variables, exchange rate uncertainty and the dependent variable, stock exchange yield,Engle-Granger co-integration test and regression analysis were applied. The findings revealed that there is a co-integration between stock exchange yield and variables of exchange rate uncertainty. The results obtained also indicated that exchange rate uncertainties have a significant effect on the stock exchange yields of the companies or holdings traded on Istanbul Stock Exchange (İMKB)

Anahtar Kelimeler

Exchange Rate Uncertainty, Stock Exchange Yield, Arch Model, Garch Model, Co-integration

TÜRKİYE'DE DÖVİZ KURU BELİRSİZLİĞİNİN HİSSE SENEDİ GETİRİLERİNE ETKİSİ

Öz

Bu çalışmada zaman serisi veri grubu kullanılarak reel döviz kuru belirsizliği ile borsa getirisi arasındaki bağ deneysel olarak incelemiştir. Çalışmada kullanılan veri setleri, döviz kuru Amerikan doları (usd) efektif alış verileri Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) istatistiklerinden,Şirketlere ait getiri verileride I.M.K.B istatistiklerinden elde edilmiştir. İMKB’de farklı sektörlerde faaliyet gösteren beş şirket ve Holdingin hisse senedi getirileri kullanılmıştır. Çalışmada kullanılan veriler 1986:5 ve 2012:2 dönemini kapsamaktadır. Öncelikle seriler birim kök testi yapılarak trend etkisinden arındırılmışlardır Döviz kuru belirsizliği ARCH/GARCH modelleri ile incelenmiştir. Döviz kuru belirsizlikleri ile borsa getirisinin göstergesi olan değişkenler arasında ilişki olup olmadığı Engle-Grangereşbütünleşim testi ile regresyon analizine tabi tutulmuştur. Ele alınan beş şirketin İMKB getirisi ile döviz kuru belirsizlikleri arasında bir eşbütünleşiminvar olduğu tespit edilmiştir. Çalışmadan elde edilen bulgular sonucunda, döviz kuru belirsizliklerinin İMKB'de faaliyet gösteren şirketlerin getirisi üzerinde önemli bir etkisinin olduğu sonucuna ulaşılmıştır

Anahtar Kelimeler

Döviz Kuru Belirsizliği, Borsa Getirisi, Arch Model, Garch Model, Eşbütünleşim

Kaynakça

• BYRNE,Joseph and Philip, DAVIS (2003),”PanelEstimation of TheImpact of Exchange Rate Uncertainty on Investment in TheMajorIndustrialCountries”, http://www.niesr.ac.uk/pubs/dps/dp208.pdf
• CHOWDURY, Abdur R. and Mark, WHEELER (2008), “Does Real Exchange Rate VolatilityAffectForeign Direct Investment? EvidenceFromFourDevelopedEconomies”, International TradeJournal, Volume 22, No. 2.
• DICKEY, David A. andWayne A. FULLER (1979), "Distribution of theEstimatorsforAutoregressive Time Series with a UnitRoot", Journal of theAmericanStatistical Association, 74, 427–431 DOĞANLAR, M. (2002),
• “EstimatingTheImpact Of Exchange Rate Volatility On Exports:
• EvidenceFromAsianCountries”, AppliedEconomicsLetters, 9 (13) October, pp.859-863.
• ENGLE, Robert F. andClive W. J., GRANGER (1987), “Co-integrationandErrorCorrection: Representation, Estimation, andTesting”, Econometrica, No.55, pp.251-276
• ESEN, Ömer (2012) ,“Türkiye’de Döviz Kuru Belirsizliğinin İhracat Üzerine Etkisi”, Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, Cilt: 49 Sayı: 568
• HASBROUCK, Joel (1984), “StockReturns, InflationandEconomic Activity: SurveyEvidence”, TheJournal of Finance, Vol.39.No.5
• HOOPER, Peter and Steven, KOHLHAGEN (1978), “TheEffect of Exchange Rate UncertaintyonthePriceand Volume of International Trade”, Journal of International Economics, 8 (4) November, pp.483-511
• KOÇ, Haluk ve Mustafa Kemal, DEĞER (2010), “Döviz Kuru Belirsizliği ve Yurtiçi Yatırımlar: Türkiye Ekonomisi Üzerine Nedensellik Testleri (1988-2007)”, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt: 24, Sayı: 3 ÖZBAY, Pınar (1999)., StudyforTurkey,CBRTDiscussionPaper, No: 9903 of Exchange Rate Uncertainty on Exports: A Case
• ÖZOĞUZ, Arzu (2008),” Good Times andBad Times? Investors’UncertaintyandStockReturns”,Oxford Journals
• SAATCİOĞLU, Cem ve Orhan, KARACA (2004), “Döviz Kuru Belirsizliğinin İhracata Etkisi: Türkiye Örneği”, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 5 (2) , 183-195
• SARI, Aydın (2009), “Çıktıya (Gsmh) Para Arzındaki Büyümenin, Faiz Oranı Oynaklığı ve Döviz Kuru Oynaklığının Etkileri: Türkiye Örneği” Afyon Kocatepe Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, C.11,S 2
• SARI, Aydın (2010), ”Döviz Kuru Oynaklığının İthalata Etkileri: Türkiye Örneği”, İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Ekonometri ve İstatistik Dergisi, Sayı:11,s.31-44
• SERVEN, Luis (2003), ”Real-Exchange-Rate UncertaıntyandPrivateInvestment in LDCS” TheReview of EconomicsandStatistics, 85(1):212-218, February
• SEVER, Erşan ve Zekeriya, MIZRAK (2008) ,“Döviz Kuru, Enflasyon ve Faiz Oranı Arasındaki İlişkiler: Türkiye Uygulaması”,S.Ü.İ.İ.B.F Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, Cilt7, Sayı13,s.265-284
• TARI, R ve Durmuş Çağrı, YILDIRIM (2009), ”Döviz Kuru Belirsizliginin İhracata Etkisi: Türkiye İçin Bir Uygulama”, C.B.Ü.Yönetim ve Ekonomi Dergisi, Cilt:16 Sayı:2, Manisa