TURİST REHBERLERİNİN MOTİVASYONU İLE PERFORMANSI ARASINDAKİ İLİŞKİNİN BELİRLENMESİ

Yıl 2014, Sayı: 39, - , 20.06.2015

Özlem Köroğlu Cevdet Avcıkurt

Öz

Measuring the performance of tourist guides, determining whether there is any relationship between motivation and performance of tourist guides and determining the relationship between demographic variables of tourist guides and motivation and performance are aimed in this study. The research hypothesis has been created and research model has been developed based on the literature. In order to obtain data a study has been conducted on tourist guides with using questionnaire technique. The collected data have been analyzed by using frequency, reliability, means, regression, independent group t test, one-way analysis of variance (ANOVA) and Tukey's analysis. At the end of the study, the tourist guides' performance has been found high. In addition a positive relationship between the tourist guides' motivation and performance has been found. Also, significant differences have been found between the tourist guides' age, income and motivation; between the tourist guides' age, education level, experience, income and performance

Anahtar Kelimeler

Motivation, performance, demographic characteristics, tourist guides, tourism

TURİST REHBERLERİNİN MOTİVASYONU İLE PERFORMANSI ARASINDAKİ İLİŞKİNİN BELİRLENMESİ

Öz

Turist rehberlerinin performans düzeylerinin ölçülmesi, rehberlerin motivasyonu ile performansı arasında herhangi bir ilişkinin bulunup bulunmadığının tespit edilmesi ve turist rehberlerinin demografik değişkenleri ile motivasyonu ve performansı arasındaki ilişkilerin belirlenmesi bu çalışmanın amacını oluşturmaktadır. Elde edilen kuramsal bilgilere dayanarak araştırma hipotezi belirlenmiş ve araştırma modeli geliştirilmiştir. Verilerin elde edilmesi için anket tekniği kullanılarak turist rehberleri üzerinde bir araştırma yapılmıştır. Elde edilen veriler frekans, güvenirlik, aritmetik ortalama, regresyon, bağımsız grup t testi, tek yönlü varyans analizi (ANOVA) ve Tukey analiz yöntemleri kullanılarak değerlendirilmiştir. Araştırma sonucunda turist rehberlerinin performans düzeylerinin yüksek olduğu ortaya çıkmıştır. Ayrıca turist rehberlerinin motivasyonu ile performansı arasında pozitif yönlü ilişkilerin olduğu saptanmıştır. Bununla birlikte motivasyon ile turist rehberlerinin yaşı ve taban ücreti alabilme durumu arasında; performans ile turist rehberlerinin yaşı, eğitim durumu, rehberlik tecrübesi ve taban ücreti alabilme durumu arasında anlamlı farklar saptanmıştır

Anahtar Kelimeler

Motivasyon, performans, demografik özellikler, turist rehberleri, turizm

Kaynakça

• BAŞARAN, İ. E. (1991). Örgütsel Davranış. Ankara: Gül Yayınevi.
• BATMAZ, Ş. (2002). “Örgütlerde Motivasyonun Önemi ve Başarıya Etkisi”, Standard Dergisi, 45: 45-48.
• BRIEF, A. P. (1998). Attitudes in and Around Organizations. Thousands Oaks: Sage.
• BYARS, L. L. ve RUE, L. W. (2000). Human Resource Management. 6th Edition. USA: McGraw Hill Inc.
• COLEMAN, G. D., STETAR, B. ve COSTA, J. (2004). “The Measure of Performance”, Industrial Engineer, 36 (11): 40-44.
• ÇABUK, Z. E.(2007). İşletmelerde Uygulanan Kariyer Planlamasının İşgören Performansına Etkisi Üzerine Bir
• Araştırma (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi), Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. ÇÖL, G. (2008). “Algılanan Güçlendirmenin İşgören Performansı Üzerine Etkileri”, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 9 (1): 35-46.
• DEĞİRMENCİOĞLU, Ö. (2003). “Rehberlik Mesleğinin Dünü, Bugünü ve Meslek Yasası”, Rehber Dünyası, TUREB Yayınları, 34: 20-23.
• DOLEN, W. V., RUYTER, K.D. ve LEMMINK, J. (2004). “An Emprical Assesment of the Influence of Customer
• Emotions and Contact Employee Performance on Encounter and Relationship Satisfaction”, Journal of Business Research, 57 (4): 437-444. DÜNDAR, S., ÖZTUTKU, H. ve TAŞPINAR, F. (2007). “İçsel ve Dışsal Motivasyon Araçlarının İşgörenlerin
• Motivasyonu Üzerindeki Etkisi: Ampirik Bir İnceleme”, Gazi Üniversitesi Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, 2: 105-119. GAGNE, M. ve DECI, E. L. (2005). “Self-Determination Theory and Work Motivation”, Journal of Organizational Behavior, 26 (4): 331–362.
• GARG, P. ve RASTOGI, R. (2006). “New Model of Job Design: Motivating Employees’ Performance”, Journal of
• Management Development, 25 (6): 572-587. GENÇ, Ö. (1992). Rehberlik Eğitimine Eleştirel Bir Yaklaşım, Turizm Eğitimi Konferansı–Workshop (09-11 Aralık 1992) Bildiriler Kitabı, Ankara: Turizm Bakanlığı Eğitim Genel Müdürlüğü, 215-217.
• GÖK, S. (2009). “Örgüt İkliminin Çalışanların Motivasyonuna Etkisi Üzerine Bir Araştırma”, Uluslararası İnsan
• Bilimleri Dergisi, 6 (2). GREENBERG, J .ve BARON, R. A. (1997). Behavior in Organizations. 6th Edition. New Jersey: Prentice Hall Inc.
• HUSSAIN, K., KHAN, A. ve BAVİK, A. (2003). “The Effects of Job Performance on Frontline Employees’ Job
• Satisfaction and Quitting Intent: The Case of Hotels in Turkish Republic of Northern Cyprus”, Doğu Akdeniz Üniversitesi Turizm Araştırmaları Dergisi, 4 (1-2): 83-94. KAPLAN, M. (2007). Motivasyon Teorileri Kapsamında Uygulanan Özendirme Araçlarının İşgören Performansına
• Etkisi ve Bir Uygulama (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi), Ankara: Atılım Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. KARAÇAL, İ. ve DEMİRTAŞ, N. (2002). 4702 Sayılı Yasa Uygulamalarının Turizm Rehberliği Eğitimine Etkisi,
• Turizm Eğitimi Konferansı–Workshop (11-13 Aralık 2002) Bildiriler Kitabı. Ankara: Turizm Bakanlığı Eğitim Genel Müdürlüğü, 173-184.
• KARATEPE, O. M., ULUDAĞ, O., MENEVİS, İ., MEHMADAGİC, L. H. ve BADDAR, L. (2006). “The Effects of
• Selected Individual Characteristics on Frontline Employee Performance and Job Satisfaction”, Tourism Management, 27 (4): 547-560. KARATEPE, S. (2005). Örgütlerde İletişim-Güdüleme İlişkisi. Ankara: Siyasal Kitabevi.
• KAYNAK, T. (1990). Organizasyonel Davranış ve Yönlendirilmesi. 2. Baskı. İstanbul: Alfa Basım.
• KILINÇ, İ. ve MESCİ, M. (2008). Otel İşletmelerinde Performans Değerlendirme Araştırmalarına Yönelik Bir
• İnceleme, III. Balıkesir Ulusal Turizm Kongresi (17-19 Nisan 2008) Bildiriler Kitabı, Balıkesir, 29-32.
• KNIPPENBERG, D. V. (2000). “Work Motivation and Performance: A Social Identity Perspective”, Applied
• Psychology: An International Review, 49 (3): 357-371. KUVAAS, B. (2006). “Work Performance, Affective Commitment, and Work Motivation: The Roles of Pay
• Administration and Pay Levely”, Journal of Organizational Behaviour, 27 (3): 365–385. KÜLTÜR VE TURİZM BAKANLIĞI, www. kultur.gov.tr, 4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanunu ve 3071 sayılı
• Dilekçe Hakkının kullanılmasına dair Kanun kapsamında gönderilmiştir (03.02.2009 Tarihli, Dilekçe No: 36021).
• LAWLER III, E. E. (1994). Motivation in Work Organizations. 1st Edition. San Francisco: Jossey-Bass Publishers.
• LINZ, S. J. (2004). “Motivating Russian Workers: Analysis of Age And Gender Differences”, Journal of Socio- Economics, 33 (3): 261–289.
• MUCHINSKY, P. M. (2008). Psychology Applied to Work: An Introduction to Industrial and Organizational
• Psychology. 9th Edition. Summerfield, North Carolina: Hypergraphic Press Inc. NORTHCRAFT, G. B. ve NEALE, M. A. (1990). Organizational Behavior: A Management Challange, USA: The Dryden Pres.
• ØGAARD, T., MARBURG, E. ve LARSEN, S. (2008). “Perceptions of Organizational Structure in the Hospitality
• Industry: Consequences for Commitment, Job Satisfaction and Perceived Performance”, Tourism Management, 29 (4): 661–671. ÖLÇER, F. (2005). “Departmanlı Mağazalarda Motivasyon Üzerine Bir Araştırma”, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 25: 1-26.
• ÖRÜCÜ, E. ve KANBUR, A. (2008). “Örgütsel-Yönetsel Motivasyon Faktörlerinin Çalışanların Performans ve Verimliliğine Etkilerini İncelemeye Yönelik Ampirik Bir Çalışma: Hizmet ve Endüstri İşletmesi Örneği”, Celal
• Bayar Üniversitesi İ.İ.B.F Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 15 (1): 85-97. ÖRÜCÜ, E. ve KÖSEOĞLU, M. A. (2003). İşletmelerde İşgören Performansını Değerlendirme K.İ.T.’ler için
• Avrupa Birliği Uyumlu Bir Model Önerisi, Ankara: Gazi Kitabevi. ÖZTÜRK, H. (2002). Hemşirelerin Motivasyon Düzeyleri ve Performans Düzeyleri (Basılmamış Doktora Tezi),
• İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. PORTER, L. W., BIGLEY, G. A. ve STEERS, R. M. (2003). Motivation and Work Behavior. 7th Edition, New York: McGraw Hill.
• Profesyonel Turist Rehberliği Yönetmeliği (25.11.2005 Tarihli ve 26004 Sayılı).
• SIMONS, Tony ve Cathy A. ENZ (1995). “Motivating Hotel Employees: Beyond The Carrot and The Stick”, Cornell
• Hotel and Restaurant Administration Quarterly, 36 (1): 20-27. SY, T., TRAM, S. ve O’HARA, L. A. (2006). “Relation of Employee and Manager Emotional İntelligence to Job
• Satisfaction and Performance”, Journal of Vocational Behavior, 68 (3): 461-473. TANER, B. (2005). Ağırlama Endüstrisinde Verimlilik Yönetimi. İstanbul: Beta Yayınları.
• TANRIVERDİ, H. ve OKTAY, K. (2001). “Otel İşletmelerinde İşgören Motivasyonuna Yönelik Bir Araştırma”,
• Gazi Üniversitesi Turizm Akademik, 2: 33-41. TIETJEN, M. A. ve MYERS, R. M. (1998). “Motivation and Job Satisfaction”, Management Decision, 36 (4): 226- 2
• TRACEY, J. B., STURMAN, M. C. ve TEWS, M. J. (2007). “Ability Versus Personality: Factors That Predict
• Employee Job Performance”, Cornell Hotel and Restaurant Administration Quarterly, 48 (3): 313-322. URAL, A. ve KILIÇ, İ. (2005). Bilimsel Araştırma Süreci ve SPSS İle Veri Analizi. Ankara: Detay Yayıncılık.
• WILEY, C. (1997). “What Motivates Employees According to Over 40 Years of Motivation Surveys”, International
• Journal of Manpower, 18 (3): 263-280. YALÇIN, A. ve KILIÇ, T. (2002). “Farklı Performans Değerlendirme Sistemlerine İlişkin İşgören Tercihlerinin
• Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma”, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9 (9): 1-14. YAZICIOĞLU, Y. ve ERDOĞAN, S. (2004). SPSS Uygulamalı Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Detay Yayıncılık.
• YELBOĞA, A. (2006). “Kişilik Özellikleri ve İş Performansı Arasındaki İlişkinin İncelenmesi”, “İş, Güç” Endüstri
• İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 8 (2): 196-211. YILDIZ, R., KUŞLUVAN, S. ve ŞENYURT, Y. (1997). “Turist Rehberliği Öğretiminde Yeni Bir Model: Nevşehir
• Turist Rehberliği Bölümü Programı ve Değerlendirilmesi”, Erciyes Üniversitesi Nevşehir Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Yüksekokulu Hafta Sonu Semineri, IV: 9-14.