1982 ANAYASASI'NDA YER ALAN VERGİLEME İLKELERİNİN FELSEFİ TEMELLERİ

Yıl 2014, Sayı: 39, - , 20.06.2015

Ahmet Tekin ÖNER Gümüş

Öz

From past to the present there are lots of taxation principles come up with by various philosophers. These taxation principles have formed philosophical foundations of constitutions in the subjects related to taxations rather than being a law. With having a metamorphosis, 1982 Constitution Act have been formed according to these philosophical foundations in terms of taxation. From this viewpoint, it has been theoretically determined that philosophical foundations of the principles of social law state, secular state, equality, generality, lagality, specificity, ability to pay and justice overlap the principles of taxations come up with by various thinkers from past to the present. Moreover, the taxation principles are individualistic as well as collectivist

Anahtar Kelimeler

Principles of taxation, 1982 Constitution Act, Justice, Laffer curve

1982 ANAYASASI'NDA YER ALAN VERGİLEME İLKELERİNİN FELSEFİ TEMELLERİ

Öz

Geçmişten günümüze kadar çeşitli düşünürlerin ortaya attığı birçok vergileme ilkesi bulunmaktadır. Bu vergileme ilkeleri kendi başına bir kanun olmaktan daha çok, anayasaların vergileme ile ilgili konularda felsefi temellerini oluşturmuşlardır. 1982 Anayasası da geçirdiği değişimlerle beraber vergileme açısından bu felsefi temellere dayanılarak oluşturulmuştur. Bu noktadan hareketle 1982 Anayasası’nda yer alan sosyal hukuk devleti, laik devlet, eşitlik, genellik, kanunilik, belirlilik, mali güç ve adalet ilkelerinin felsefi temellerinin geçmişten günümüze çeşitli düşünürlerin ortaya attığı vergileme ilkeleri ile örtüştüğü teorik olarak belirlenmiştir. Ayrıca söz konusu ilkelerin kolektif bir yapıda olmakla beraber bireysel bir yapıda olduğu saptanmıştır

Anahtar Kelimeler

Vergileme İlkeleri, 1982 Anayasası, Adalet, Laffer Eğrisi

Kaynakça

• AKMAN, T. K. (2012). Kamu Maliyesine Giriş, İzmir: İlya Yayınevi.
• AKŞİN, S. (1992). “Sened-i İttifak ve Magna Carta’nın Karşılaştırılması”, Ankara Üniversitesi DTCF Tarih Bölümü
• Tarih Araştırmaları Dergisi, 27: 115-123. AKTAN, C.C., DİLEYİCİ, D. ve SARAÇ, Ö. (2002). “Osmanlı Tarihinde Vergi İsyanları I”, Süleyman Demirel
• Üniversitesi İİBF Dergisi, 2: 1-20. AL-GHURAİZ, Y. ve ENHASSI, A. (2005). “Ability and Willingness to Pay For Water Supply Service in The Gaza
• Strip”, Building and Environment, 40: 1093-1102.
• ALTIOK, S. (2007). “Avrupa Birliği ile İlişkiler Çerçevesinde Özel Tüketim Vergisi Uygulaması ve Türkiye Örneği”,
• Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta. ALTUNDİŞ, M. (2007). “Vergi Usul Kanunu’nda Yer Alan Vergi Suç ve Cezaları ile Yeni Türk Ceza Kanunu’nun Bu
• Suçlara Etkisi”, Ankara Barosu Dergisi, 1: 168-179. ALTUNDİŞ, M. (2008). “Hukuki Güvenlik İlkesi”, Yasama Dergisi, 10: 60-94.
• ARSLAN, M. (2013). Kamu Maliyesi Ders Notları, Şanlıurfa: Harran Üniversitesi Birecik Meslek Yüksek Okulu, http://birecik.harran.edu.tr/ders_notlari/kamu_maliyesi.pdf (25.10.2013).
• ATEŞ, L. (2006). “Vergilendirmede Eşitlik”, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• AZRAK, Ü. (1961). “Sosyal Devlet ve 1961 Anayasası’nın Sistemi”, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, 1-4: 208-224.
• BAKKAL, U. (2003). “Varlık Vergisi Kanunu’nun Maliye Teorisindeki Vergilendirme İlkeleri Çerçevesinde
• Değerlendirilmesi”, İstanbul Üniversitesi Maliye Araştırma Merkezi Konferansları, 43-44: 96-111. BİNOKAY, M. D. (2010). “Rasyonel Vergileme İlkeleri ve Türkiye’de Uygulanabilirliği”, Yayınlanmamış Yüksek
• Lisans Tezi, Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bursa. BUDAK, T. (2010). Türk Vergi Hukukunda Anayasal Ölçüt: Mali Güç. İstanbul: On İki Levha Yayıncılık.
• BULUTOĞLU, K. (1958). “Vergiye Karşı Tipik Bir Reaksiyon: Poujade Hareketi”, Maliye Araştırma Merkezi Konferansları, 4: 173-197.
• CAN, O. (2005). “Belirlilik İlkesine Anayasal Bakış”, Atatürk Üniversitesi Erzincan Hukuk Fakültesi Dergisi, 1-2: 89
• CANDAN, N. (2007). “İbn-i Haldun’un Gözüyle Kamu Maliyesi Yaklaşımı”, Celal Bayar Üniversitesi İİBF Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 2: 235-245.
• ÇAĞLAYAN, R. (1998). “Anayasa Mahkemesi Kararlarında Hukuk Devleti İlkesi”, Atatürk Üniversitesi Erzincan
• Hukuk Fakültesi Dergisi, 1-2: 41-54. ÇOMAKLI, Ş. E. ve GÖDEKLİ, M. (2011). Vergilemede Anayasal Prensipler. Ankara: Savaş Yayınevi.
• DİKMEN, O. (1973). Maliye Dersleri- Giriş ve Genel Vergi Teorisi. İstanbul: Fakülteler Matbaası.
• DİNÇKOL, B. (2002). “Türkiye’de Anayasal Düzen ve Laiklik”, İstanbul Ticaret Üniversitesi Dergisi, 1: 129-144.
• DUE, J. F. (1963). Government Finance- An Economic Analysis. Illinois: Richard D. Irwin INC.
• EKİNCİ, A. (2008). “İbn-i Haldun’da Adalet Anlayışı”, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal
• Bilimler Enstitüsü, Ankara. ERKİN, G. (2012). “Vergilendirme Yetkisinin Tabi Olduğu Anayasal İlkeler”, Ankara Barosu Dergisi, 3: 237-249.
• GÖK, A. K. (2007). “Vergi Direncinin Gelişimi”, Marmara Üniversitesi İİBF Dergisi, 1: 143-163.
• HEDERSON, D. (1981). “Limitations of the Laffer Curve As A Justification for Tax Cuts”, Cato Journal, 1: 45-52.
• KARABULUT, K. (2005). “11 Teşrinisani 1942 Tarihli Varlık Vergisi’ne Bir Bakış”, Atatürk Üniversitesi Türkiye
• Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, 27: 325-339. KARAKURT, B. ve AKDEMİR, T. (2010). “İkili Gelir Vergisi Sisteminin Adalet ve Etkinlik İlkeleri Açısından
• Değerlendirilmesi”, Süleyman Demirel Üniversitesi İİBF Dergisi, 1: 129-154. KUMRULU, A. (1979). “Vergi Hukukunun Bir Kısım Anayasal Temelleri”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 1: 147-162.
• NEUMARK, F. (1969). Vergi Politikası. CANKOREL, İ. F., (Çev.). İstanbul: Filiz Kitabevi.
• ÖNCEL, M., ÇAĞAN, N. ve KUMRULU, A. (1985). Vergi Hukuku. Ankara: Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları.
• ÖZ, E. ve ERMUMCU, O. (2011). “Gümrükte Noksan Addedilen Eşya Sebebiyle Vergilemede Kanunilik İlkesinin
• İhlali”, Türkiye Adalet Akademisi Dergisi, 6: 35-68. ÖZER, İ. (1977). Vergileme İlkeleri ve Türk Vergi Sistemi, Ankara: TODAİE Yayınları.
• ÖZPENÇE, A. İ. ve ÖZPENÇE, Ö. (2007). “Küreselleşme ve Uluslararası Kuruluşların Ulus-Devletin Vergilendirme
• Yetkisine Etkileri”, Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 1: 1-21. SAĞBAŞ, İ. (2011). Vergi Teorisi. Ankara: Ece Matbaası.
• SARUÇ, N. T., ÇELİKKAYA, A., SAVAŞAN F., GÜRAN, M. C. ve SAĞBAŞ, İ. (2012). Vergi Teorisi. İ. SAĞBAŞ
• (Ed.), Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayını No: 2960.
• SCHMOLDERS, G. (1976). Genel Vergi Teorisi. TURHAN, S. (Çev.). İstanbul: İstanbul Üniversitesi Yayınları Fakülte Matbaası.
• SELEN, U. ve ÖZEN,E. (2011). “Türkiye’de Hisse Senedi Gelirlerinde Vergi İstisna Uygulaması: Amaç ve Sonuçlar
• Açısından Bir Değerlendirme”, Maliye Dergisi, 161: 148-166. SIMON, W. E. (1977). Basic Tax Reforms. Washington D.C. : Department of Treasury.
• SMITH, A. (1776). “An Inquiry Into The Nature and Causes of The Wealth of Nations”, (Der.). An Inquiry Into The Nature and Causes of The Wealth of Nations Volume II. CAMPBELL, R. H., SKINNER, A. S., TODD, W.B.,
• Indianapolis: Oxford University Press, ss.896-899. ŞENTÜRK, S. H. (2008). “Vergilemede Fayda ve Ödeme Gücü İlkelerinin Karşılaştırılması: Türkiye Değerlendirmesi,
• Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Trabzon. TAŞKIN, Y. (2012). “Vergi Hukukunda Ekonomik Yaklaşım Etkisine Genel Bakış”, Mali Çözüm Dergisi, 109: 69-76.
• TEKBAŞ, A. (2007). “Vergi Kanunlarının Anayasaya Uygunluğunun Yargısal Denetimi: Türkiye Değerlendirmesi”,
• Yayınlanmamış Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir. TÜRK, İ. (2010). Kamu Maliyesi. Ankara: Turhan Kitabevi.
• TÜRKKAN, A. (2007). “Mali Güç İlkesi Açısından Motorlu Taşıtlar Vergisinin Değerlendirilmesi”, Yayınlanmamış
• Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya. YILMAZ, G. A. (2006). “Türkiye’de Gelir Vergisi Tarifesinde Meydana Gelen Değişikliklerin Vergilendirmede Adalet