TÜRKİYE'NİN İLK 500 SANAYİ KURULUŞUNDA SEKTÖREL ETKİNLİK ve VERİMLİLİK BİLEŞENLERİNDEKİ DEĞİŞİMLER

Yıl 2014, Sayı: 40, 0 - 0, 20.06.2015

FERHAT Pehlivanoğlu

Öz

The aim of this study is to compare sectoral efficiency and productivity of the largest 500 manufacturing industrial firms in Turkey. The structure of these firms is analyzed, a general information on Malmqumist total factor productivity index and data envelopment analysis is given and finally efficiency and productivity findings of the sectors are evaluated. The amprical evidence suggests that 38 of 44 sectors ensure upturn in total factor productivity for the research period, while for the rest -6 sectors- experienced a reduction in total factor productivity. Besides, wholesale food, drink and cleaning products; wholesale and foreign trade and jewellery have become 3 major sector which are fully efficient. 41 of 44 sectors, on the other hand, can not catch the boundary of the best production efficiency

Anahtar Kelimeler

-

TÜRKİYE'NİN İLK 500 SANAYİ KURULUŞUNDA SEKTÖREL ETKİNLİK ve VERİMLİLİK BİLEŞENLERİNDEKİ DEĞİŞİMLER

Öz

Bu çalışmanın amacı Türkiye’deki ilk 500 büyük imalat sanayi firmasının sektörel olarak etkinlik ve verimlilik karşılaştırmasını yapmaktır. Öncelikle Türkiye’deki imalat sanayinin yapısı incelenmiş; daha sonra Malmquist toplam faktör verimlilik indeksi ve veri zarflama analizi hakkında bilgiler verilmiş; son olarak, Türkiye’deki İlk 500 firmaya ait sektörlerin etkinlik ve verimlilik bulguları analiz edilmiştir. Çalışmanın bulgularına göre, Türkiye’deki 500 büyük firmanın yer aldığı 44 sektörün 38’i, araştırma döneminde toplam faktör verimliliğinde iyileşme sağlamışken geri kalan 6 tanesi toplam faktör verimliliğinde gerileme göstermiştir. Ayrıca, toptan gıda, içecek ve temizlik ürünleri, toptan ve dış ticaret ile kuyumculuk sanayi kolları tam etkin çıkan başlıca 3 sektör olmuşlardır. 44 sektörün 41’i ise en iyi üretim etkinliği sınırını yakalayamamışlardır

Anahtar Kelimeler

İlk 500 Büyük Sanayi Kuruluşu, Etkinlik, Verimlilik, İmalat Sanayi, Veri Zarflama Analizi, Malmquist İndeksi

Kaynakça

• ALTAN Mitra Salimi, Türk Sigortacılık Sektöründe Etkinlik : Veri Zarflama Analizi Yöntemi İle Bir uygulama, Gazi Üniversitesi, İİBF Dergisi, Cilt: 12, Sayı: 1, Yıl: 2010, s.191.
• ALTIN Hakan, “Küresel Kriz Ortamında İMKB Sınai Şirketlerine Yönelik Finansal Etkinlik Sınaması : Veri Zarflama Analizi Uygulaması”, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt: 10, Sayı: 2, Yıl:2010, s.18.
• AVCI Mehmet Ali ve Kaya Ayşen, “Geçiş Ekonomileri ve Türk Tarım Sektöründe Etkinlik ve Toplam faktör Verimliliği Analizi”, Ege Akademik Bakış Dergisi, Cilt : 8, Sayı: 2, Yıl: 2008, ss. 848-850.
• BABACAN Adem, Kartal Mahmut ve Bircan Hüdaverdi, “Cumhuriyet Üniversitesi’nin Etkinliğinin Kamu Üniversiteleri İle Karşılaştırılması: Bir VZA Tekniği Uygulaması”,Cumhuriyet Üniversitesi, İİBF Dergisi, Cilt: 8, Sayı: 2, Yıl: 2007, s. 99.
• BOAME K.A. and Obeng K., “Sources of Productivity Change: A Malmquist Total Factor Productivity Approach”, Transport Reviews, Vol. 25, No. 1, Year 2005, 105-106.
• DELİKTAŞ Ertuğrul, “İzmir Küçük, Orta ve Büyük Ölçekli İmalat Sanayiinde Üretim Etkinliği ve Toplam Faktör Verimliliği Analizi”, Ege University, Working Papers in Economics 2006, No: 06/03, ss. 7-8.
• HULTON R. Charles, “Total Factor Productivity. A Short Biography” University of Chicago Press, 2001, p.19 http://www.nber.org/chapters/c10122
• İstanbul Sanayi Odası (İSO), http://www.iso.org.tr/tr/web/statiksayfalar/sube_arastirma.aspx; 02.12.2013.
• KASAP Yaşar, “Türkiye Kömür İşletmelerinde Teknik Etkinlik ve Toplam Faktör Verimlilik Gelişimi”, Dumlupınar Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, Sayı 22, Ağustos 2010, s. 79.
• KESBİÇ Yenal, Baldemir Ercan ve Doğan Sibel, “Rekabet Gücü Ölçümü ve Önemi: Türk Tarım Sektörü İçin Bir Analiz”, VII. Ekonometri ve İstatistik Sempozyumu Bildirileri, İstanbul: 2005, s. 1.
• KILIÇ Merve ve Akın Ahmet, “Banka Satın Almalarının Hedef Bankaların Performansına Olan Etkileri: Türk Bankacılık Sektörü Üzerinde Ampirik Bir Çalışma”, Gazi Üniversitesi, İİBF Dergisi, Cilt 10: Sayı: 3, Yıl: 2008, ss. 237-238.
• KRUGER Jens J., “The Global Trends of Total Factor Productivity: Evidence From Nonparametric Malmquist Index Approach” Oxford Economic Papers 55, Year 2003, p. 267.
• KUTLAR Aziz, Gülcü Aslan ve Karagöz, “Cumhuriyet Üniversitesi Fakültelerinin Performans Değerlendirilmesi”, Cumhuriyet Üniversitesi, İİBF Dergisi, Cilt: 5, Sayı: 2, Yıl: 2004, ss. 140-141.
• KÜÇÜKKİREMİTÇİ Oktay, Türkiye İmalat Sanayii’nin Analizi (2005-2010 Dönemi, 22 Ana Sektör İtibariyle), Türkiye
• Kalkınma Bankası A.Ş. Yayınları, Yıl: 2002, s.4.
• LORCU Fatma, “Malmquist Toplam Faktör Verimlilik İndeksi: Türk Otomotiv Sanayi Uygulaması”, İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, cilt: 39, Sayı: 2, Yıl: 2010, s. 279.
• LOVELL C.A. Knox, “ The decomposition of the Malmquist Productivity Indexes” , Journal of Productivity Analysis, 20, year 2003, p. 440.
• MOHAMMADI Ali and Ranei Habibollah, “The Application of DEA BAsed Malmquist Productivity Index In Organizational Performance Analysis”, International Research Journal of Finance and Economics, Issue: 62, Year 2011, p. 72.
• ÖZATA Musa ve Sevinç İsmail, “Konya’daki Sağlık Ocaklarının Etkinlik Düzeylerinin Veri Zarflama Analizi Yöntemi İle Değerlendirilmesi”, Atatürk Üniversitesi, İİBF Dergisi, Cilt: 24, Sayı:1, Yıl: 2010, s.80.
• TOBB, En Büyük 500, http://haber.tobb.org.tr/ekonomikforum/2012/07/062-064.pdf; 08.01.2013.