Effects and Appeal for the Sake of Law in Functions of Tax Jurisdiction

Yıl 2019, Sayı: 62, 212 - 227, 17.10.2019

Ulvi Sandalcı , Özgür Saygın

Öz

As
the decision to disrupt the benefit of the law does not remove the legal
consequences of the decision of the previously finalized authority, the right
of the taxpayer, who is a party to the lawsuit and ruled in favor of the case,
is not delivered and the function of maintaining the balance of interests and
the function of providing tax justice is interrupted. The aim of this study is to examine the
socioeconomic effects of tax law, which is an extraordinary legal remedy in tax
jurisdiction, and to make due diligence with various cost analyzes. In this context, it was found that taxpayers
endeavored to seek rights, paid taxes and penalties and transaction costs
related to the litigation process due to the failure of the decisions to break
the benefit of the law, which is an extraordinary legal remedy. However, it has
been observed that these costs create differences according to court decisions
subject to the appeal for the sake of law. It
is important to change this structure of the distortion for the appeal for the
sake of law and to provide legal guarantee which is a requirement of the rule
of law by delivering the rights of taxpayers without delay.

Anahtar Kelimeler

Tax, Tax Jurisdiction, Appeal for the Sake of Law

Vergi Yargısının İşlevleri Özelinde Kanun Yararına Bozma ve Etkileri

Öz

Kanun
yararına bozma kararı daha önce kesinleşmiş olan merci kararının hukuki
sonuçlarını kaldırmadığı için vergi yargısında davanın tarafı olan ve lehine
hüküm verilen mükellefin hakkı teslim edilmemekte ve çıkarlar dengesini koruma
işlevi ile vergi adaletini sağlama işlevi sekteye uğramaktadır. Bu çalışmanın
amacı vergi yargısında olağanüstü kanun yolu olan kanun yararına bozmanın neden
olduğu sosyoekonomik etkileri incelemek ve çeşitli maliyet analizleri ile durum
tespiti yapmaktır. Bu kapsamda çalışmada olağanüstü kanun yolu olan kanun
yararına bozmanın kararlarının geriye yürümemesi nedeniyle mükelleflerin hak arama
gayreti, ödenen vergi ve cezalar ile dava sürecine bağlı işlem maliyetlerine
katlandığına ulaşılmıştır. Bununla birlikte bu maliyetlerin kanun yararına
bozmaya konu olan mahkeme kararlarına göre farklılıklar oluşturduğu
gözlemlenmiştir. Kanun yararına bozmanın bu yapısının değiştirilmesi ve
mükellef haklarının teslim edilerek hukuk devleti temelinin bir gereği olan
hukuki güvencenin sağlanması önem arz etmektedir.

Anahtar Kelimeler

Vergi, Vergi Yargısı, kanun yararına bozma

Kaynakça

• Aksoy, Ş. (1990). Vergi yargısı ve Türk vergi yargısı sistemi. İstanbul: Filiz Kitabevi.
• Ayyıldız, Y. (2015). Türk vergi yargısı; iş yükü ve etkinliği. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Bilge, N. (1965). Medeni yargılama hukuku dersleri. Ankara: Ajantürk Matbaası.
• Bölge İdare Mahkemeleri, İdare Mahkemeleri Ve Vergi Mahkemelerinin Kuruluşu Ve Görevleri Hakkında Kanun, (1982, 1 Haziran). Resmî Gazete (Sayı: 17580), Erişim adresi: http://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.2576.pdf
• Candan, T. (2006). Açıklamalı idari yargılama usul kanunu. Ankara: Maliye Ve Hukuk Yayınları.
• Danıştay Kanunu, (1982, 1 Haziran). Resmi Gazete (Sayı: 17580), Erişim adresi: http://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.2575.pdf
• Danıştay Başkanlık Kurulu Kararı, (2016), Danıştay Dava Daireleri Arasındaki İş Bölümü Kararı, Karar No: 2016/72.
• Demirbaş Aksüt, B. (2012). Vergi yargılaması Hukuku’nun anayasal temelleri, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt: 12, Özel S., 257-312.
• Erdem, T. (2014). İdari yargıda ve vergi yargısında istinaf, Vergi Sorunları Dergisi, Sayı: 311,
• Erdem, T. (2010). Vergi yargısında yürütmeyi durdurma kararlarının vergilendirme işlemlerine etkileri, Vergi Sorunları Dergisi, sayı 262.
• Ergün, Ç. E. (2006). Vergi yargılamasında re'sen araştırma ilkesi, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C.55 Sayı.2, 65-89.
• Hatipoğlu, C. (2007). Geçmişten bugüne Türk vergi yargısı. İÛHFM C. LKV, S.l, 85-126.
• İdari Yargılama Usulü Kanunu, (1982, 1 Haziran). Resmi Gazete (Sayı: 17580), Erişim adresi: http://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.2577.pdf
• Karakoç, Y. (1999). Vergi yargılaması hukukunun işlevleri. Vergi Dünyası Dergisi, Sayı 129.
• Küçük, M., & Taşkın, M. (1999). Adli yargılama ile vergi yargılaması arasındaki kesin hüküm ilişkisi, (bağlayıcılık sorunu açısından teorik bir değerlendirme), Vergi Sorunları, Sayı 131.
• Öz, E. & Organ, İ. (2008). Vergi yargısının işlevlerine anayasal, yargısal ve mali bakış, Vergi Sorunları Dergisi, Sayı: 233.
• Özkan, G. (2000). İdari usul, Danıştay Dergisi, Yıl: 30, Sayı: 101.
• Özmen, S. (2011). Danıştay’ın vergi yargılamasındaki rolü, Vergi Sorunları Dergisi, Sayı: 278.
• Şenyüz, D., Yüce, M. & Gerçek, A. (2019). Vergi hukuku (genel hükümler). Bursa: Ekin Basım Yayın.
• Tosuner, M. & Arıkan, Z. (2008). Vergi uyuşmazlıklarının idari aşamada çözümü ve Türk vergi yargısı. İzmir: Neşa Ofset ve Ambalaj.
• Yıldız, S. & Bostan, M. K. (2017). Tarihsel süreç içerisinde Türk vergi yargısının gelişimi. Muhasebe ve Vergi Uygulamaları Dergisi, 10 (7), 107126
• Yılmaz, C. (2013). Türkiye’de vergi uyuşmazlıklarının yargısal çözüm yolu ve etkinliği. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, ADANA.
• Yüksel, M. (2016). 6545 sayılı kanun ışığında vergi yargılama hukukunda kanun yararına temyiz, Vergi Sorunları, Sayı: 328.