The Effect of Social Media on Purchasing Behaviour of Generation Y: A Literature Review

Yıl 2020, Sayı: 65, 265 - 284, 24.07.2020

Arzu Şener Sevde Yücel

Öz

Politic psychology is a scientific field which studies on how the individuals acquire the ideas about the political issues and how these ideas affects the political attitudes, while the psychological factors, that determines the relations among the group leaders, the masses and the nations has been evaluated. Acquaring a new point of wiev to the developments which have been occured in the globalizing world, it has become one of the newest field of study of the international relations. Not only by the entrance of the psychologist but also of the political scientist to the field of study, it has a became spreading popular term. As the reaction to the political life, the issue of leadership has taken place among the studies of the political psychology. By the psychology and characteristic of a leader, as one of the best example about how a leader who draw a portrait and how he has created an effect in his own country and in the international relations, Vladimir Putin has been evaluated in terms of politic psychology in this essay.

Anahtar Kelimeler

Politic psychology, Leadership, Vladimir Putin

Sosyal Medyanın Y Kuşağı Satın Alma Davranışları Üzerindeki Etkisi: Bir Literatür İncelemesi

Öz

Bu çalışmanın amacı Y kuşağı tüketicilerin satın alma kararları/tüketici davranışları üzerinde sosyal medyanın etkisini incelemek için Türkiye’de yapılan çalışmaları inceleyerek, diğer bir deyişle konu ile ilgili yazın taraması yaparak, işletmelere ve bu alanda çalışma yapmak isteyen araştırmacılara yol göstermektir. Çalışma kapsamında, öncelikle uygun veri kaynakları kullanılarak sosyal medyanın satın alma/tüketici davranışlarına olan etkisi ile ilgili literatürde yer alan araştırmalar tespit edilmiştir. Yapılan araştırmalar sonucunda Y Kuşağını kapsayan örneklem üzerinde yürütülen 20 tez ve 33 araştırma makalesi çalışma kapsamında incelenmiştir ve değerlendirmeye alınan araştırmalar; yazarı, yayın yılı, araştırmanın konusu, araştırmanın türü ve araştırmada kullanılan bağımlı ve bağımsız değişkenlere göre incelenmiştir. Çalışmada; incelenen bu çalışmaların odak noktaları ve sonuçları incelenmiş ve değerlendirilmiştir. İncelenen çalışmaların sonuçları genel olarak değerlendirildiğinde; sosyal medya kullanımının tüketicinin satın alma karar sürecinde etkili olduğu, markalarla sosyal medya üzerinden ilişki kurmaya da olumlu baktığı Y kuşağı tüketicilerin sosyal medyada karşılaştıkları reklamlardan ve reklamlarda kullanılan güvenilir, çekici, alanında uzman kişilerden, ünlülerden belirli ölçülerde etkilendiği, bir ürün veya hizmeti satın almadan önce sosyal medyada araştırma yaparak bilgi topladığı, pazarlama ve reklam faaliyetlerinin zaman zaman rahatsız edici bulunduğu ve reklamlara güven duyulmadığı, satın alma sonrası tüketicilerin memnuniyetlerini az olmakla beraber, memnuniyetsizliklerini yoğun şekilde sosyal medya ortamlarında paylaştıkları ve sosyal medya üzerinden talep ve şikayetlere dönüş yapan firmalara olan güven algısının diğer firmalara göre daha çok olduğu görülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Sosyal Medya, Satın Alma Davranışı, Y Kuşağı Tüketiciler

Kaynakça

• Akbar, S. I., & Özgül, E. (2018). Impact of social media usage activities on brand awareness of young consumers. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 33(1), 217-234.
• Akkaya, D., T. (2013). Sosyal medya reklamlarında tüketici algılarının tutum, davranış ve satın alma niyeti üzerine etkisi. Yayımlanmamış doktora tezi, Trakya Üniversitesi, Edirne.
• Almalı, S. (2015). Effectiveness of social media advertisements on online shopping behaviours of generation Y. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Yeditepe Üniversitesi, İstanbul.
• Armağan, E. & Küçükkambak, S., E. (2015). Y kuşağı tüketicilerinin moda bloglarına yönelik tutumunun satın alma niyeti etkisi üzerine bir araştırma İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi İşletme İktisadı Enstitüsü Yönetim Dergisi, 26(79), 83-111.
• Sayın, A. A., Armağan, M. V., & Karakulle, İ. (2017). Sosyal medyanın tüketici davranışları etkileri üzerine üniversite öğrencilerine yönelik bir araştırma. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi. 5, 437-452.
• Arslan, E. (2017). The effect of social media on marketing, International Journal of Eurasia Social Sciences. 8(28), CXI-CXXIII.
• Asan, E (2019). Sosyal medyanın y kuşağının ayakkabı satın alma davranışlarına etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Beykent Üniversitesi, İstanbul.
• Avcılar, M. Y., Demirgüneş, B. K., & Açar, M. F. (2017). Instagram reklamlarında ürün destekçisi olarak sosyal medya fenomeni kullanımının reklama yönelik tutum ve e-wom niyetine etkilerinin incelenmesi Pazarlama ve Pazarlama Araştırmaları Dergisi, 21, 1-27.
• Ay, C., & Ural, T. (Ed.). (2011). Pazarlama ilkeleri. İstanbul: Lisans Yayınları.
• Aydoğan, S., & Eroğlu Pektaş, G.Ö. (2018). The impact of mobile applicatıons on purchasing behavior a qualitative research on the generatıon Y. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6(82), 363-378.
• Barutçu, S., & Toma, M. (2013). Sürdürülebilir sosyal medya pazarlaması ve sosyal medya pazarlaması etkinliğinin ölçümü. Journal of Internet Applications & Management/İnternet Uygulamaları ve Yönetimi Dergisi, 4(1), 5-23.
• Batallar, Z., & Cömert, M. (2015). Tüketicilerin tercihlerinde sosyal medyadaki reklamların etkisi Turizm Akademik Dergisi, 2(1), 39-48.
• Baycan, P. (2017). Sosyal medyanın y kuşağı satın alma davranışı üzerindeki rolü. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, İstanbul Ticaret Üniversitesi, İstanbul.
• Bilbay Ataerkil, B. (2019). Sosyal medyada yürütülen pazarlama faaliyetlerinin satın alma davranışına etkileri: Y kuşağı örneği. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Binbaşıoğlu, H., & Türk, M. (2018). Y kuşağının yiyecek-içecek işletmesi tercihlerinde sosyal medyanın etkisi. Turizm Akademik Dergisi, 5(1), 221-237.
• Broadbridge, A., Maxwell, G., & Ogden, S. (2007).Experiences, perceptions and expectations of retail employment for Generation Y. Career Development International, 12, 523–544.
• Cengiz, H., Karaarslan, M., Akçalan, E., & Malkoç, E. (2016). Sosyal ağ sitelerinde marka temelli içeriklerin paylaşılmasına yönelik güdülerin incelenmesi: facebook örneği. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 5(3), 611-633.
• Constantinides, E., & Fountain, S. J. (2008). Web 2.0: Conceptual foundations and marketing issues. Journal of direct, data and digital marketing practice, 9(3), 231-244.
• Çağlıyan, V., Işıklar, Z., E., & Hassan, S., A. (2016). Üniversite öğrencilerinin satın alma davranışlarında sosyal medya reklamlarının etkisi: Selçuk Üniversitesi’nde bir araştırma. Selçuk Üniversitesi Sosyal ve Teknik Araştırmalar Dergisi, (11), 43-56.
• Çetin, O. I., & Kumkale, İ. (2016). Sosyal medya kullanım düzeyi ve satın alma niyeti arasındaki ilişkide faydacı motivasyonun aracı etkisi. Balkan and Near Eastern Journal of Social Sciences, 2(04), 90-101.
• Çetinoğlan, N. (2017). Sosyal medya reklamlarının müşteri satın alma davranışlarına etkisi: İzmir ilinde bir uygulama. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, İzmir Katip Çelebi Üniversitesi, İzmir.
• Demir, F. (2019). Y kuşağının tatil tercihlerinde sosyal ağlar ve gösterişçi tüketim. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Diker, E., & Tamer, Gencer, Z. (2017). Facebook reklamlarının tüketicilerin satın alma niyetleri üzerindeki rolü: üniversite öğrencilerinin satın alma davranışları üzerine bir araştırma. 1. Uluslararası İletişimde Yeni Yönelimler Konferansında sunulan bildiri. http://acikerisim.ticaret.edu.tr/xmlui/bitstream/handle/11467/1621/M00822.pdf?sequence=1&isAllowed=y adresinden erişildi.
• Engür, Ç. (2018). Üniversite öğrencilerinin reklam takibinde medya araçlarının ölçümlemesi. Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 1(2), 347-359.
• Eru, O., Çelik, I. K., Çelik, S., & Cop, R. (2018). Kaynak olarak Youtuber’a güvenilirliğin ve marka güveninin gençlerin satın alma niyetine etkisi. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 14(2), 219-238.
• Eryılmaz, B., & Yücetürk, C. (2018). Genç turistlerin Doğu Ekspresi seferleri tercihlerinde Instagram’ın rolü. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 6(4), 210-228.
• Fuchs, C. (2011). An alternative view of privacy on Facebook. Information, 2(1), 140-165.
• Genç, Y.E. (2015). Üniversite öğrencilerinin sosyal medya kullanımı ve bunun satın alma davranışlarına etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, İzmir Katip Çelebi Üniversitesi, İzmir.
• Genç, Z. (2010). Web 2.0 yeniliklerinin eğitimde kullanımı: bir facebook eğitim uygulama örneği. Akademik Bilişim, 10, 237-247.
• Global Internet Report, The Internet Society. (2019). https://future.internetsociety.org/2019/wp-content/uploads/sites/2/2019/04/InternetSociety-GlobalInternetReport-ConsolidationintheInternetEconomy.pdf adresinden erişildi.
• Gökşin, E (2018). Dijital pazarlama temelleri. İstanbul: Abaküs Kitap Yayın Dağıtım.
• Gün, E. (2019). The new tools of crime in information society: sample of fraud. Global Transformation and Differentiations International Migration, Urbanization And Belonging Congress’te sunulan bildiri. https://www.researchgate.net/profile/Suat_Kolukirik/publication/335812627_GLOBAL_TRANSFORMATION_AND_DIFFERENTIATIONS_INTERNATIONAL_MIGRATION_URBANIZATION_AND_BELONGING/links/5d7c73cb4585155f1e4c2c23/GLOBAL-TRANSFORMATION-AND-DIFFERENTIATIONS-INTERNATIONAL-MIGRATION-URBANIZATION-AND-BELONGING.pdf#page=167 adresinden erişildi.
• Güner, Ö. (2016). Sosyal medya ve ağlarda viral pazarlama etkisi: üniversite öğrencileri üzerine bir araştırma. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Çağ Üniversitesi, Mersin.
• Gür, A. (2018). Sosyal medya reklamları algısının ve ünlü desteğinin tüketici tutumu ve satın alma niyetine etkisi (Gaziantep Y kuşağı örneği). Yayımlanmamış yüksek lisans tezi,. Gaziantep Üniversitesi, Gaziantep.
• Hacıefendioğlu, Ş. (2010). Sosyal paylaşım sitelerinde üye bağlılığı üzerine bir araştırma. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20, 56-71.
• İnce, M., & Bozyiğit, S. (2018). Tüketicilerin instagram reklamlarına karşı tutumlarının satın alma davranışları üzerindeki etkisi: Y Ve Z kuşağı üzerine bir araştırma. Beykoz Akademi Dergisi, 6(2), 39-56.
• Karakaş, G., Buran, K., & Eren, Ş. (2019). Sosyal medyanın satın alma davranışlarına etkisi: Hitit üniversitesi öğrencileri örneği. Journal of Academic Value Studies (JAVStudies), 5(5). 975-982.
• Karasar, N.(2014). Bilimsel araştırma yöntemi. Nobel: Ankara.
• Köker, N. E., Köseoğlu, Ö., & Yakın, M. (2018). E-Satın alma niyeti internet ve sosyal medya kullanımı tarafından pekiştiriliyor mu? üniversite öğrencileri üzerine nicel bir araştırma. Erciyes İletişim Dergisi, 5(4), 143-162.
• Kütük, A. (2016). Social media marketing ın tourism ındustry and role of the social media on consumer preferences: a survey on the effects of social media sites on the buying decision making process. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Yaşar Üniversitesi, İzmir.
• Lokke, E. (2018). Mahremiyet dijital toplumda özel hayat. (D. Başak, Çev.). İstanbul: Koç Üniversitesi Yayınları
• Mayfield, A (2008). What is social media?. ICrossing. An e-book. (https://www.icrossing.com/uk/sites/default/files_uk/insight_pdf_files/What%20is%20Social%20Media_iCrossing_ebook.pdf adresinden erişildi.
• Müftüoğlu, S., Tosun, N. B., & Ülker, Y. (2018). Elektronik ağızdan ağıza iletişim (Ewom) kanalı olarak Youtube vloggerların satın alma niyeti oluşumundaki rolü. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Elektronik Dergisi, 9(24), 231-254.
• Newman, D.M. (2000). Sociology: axploing the architecture of everyday life. California: Pine Forge.
• Olgun, B. (2014). Sosyal medya ve tüketici davranışları. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, İstanbul Aydın Üniversitesi, İstanbul.
• Olgun, B. (2015). Sosyal medyanın tüketici satın alma davranışları üzerindeki etkisi. Gümüshane University Electronic Journal of the Institute of Social Science/Gümüshane Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Elektronik Dergisi, 6(12), 484-588.
• Onurlubaş, E., & Öztürk, D. (2018). Sosyal medya uygulamalarının Y kuşağı satın alma davranışı üzerine etkisi: Instagram örneği. Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 9(16), 984-1016.
• Özbek, A. (2018). Genç tüketicilerin internetten giysi alışverişinin analizi: Sinop Üniversitesi öğrencilerine bir uygulama. Verimlilik Dergisi, (4), 135-152.
• Özçelik, N. (2015). The affects of corporate social responsibility on Y-generation consumer purchase decision and social media influence. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Özel, M. (2012). Öğrencilerin sosyal medya kullanımını ve üniversitelerde dijital pazarlama iletişimi uygulamalarını belirlemeye yönelik bir araştırma. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Beykent Üniversitesi, İstanbul.
• Özmen, E. (2018). Sosyal medya ve modanın dijitalleşmesi arasındaki ilişkiyi tanımlamaya yönelik bir durum çalışması: Y kuşağı örneği. Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, (29), 128-150.
• Öztürk, K. (2018). Üniversite öğrencilerinin sosyal medya kullanımlarının satın alma davranışlarının demografik özelliklerine göre karşılaştırılması. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi, Niğde.
• Parlak, F. (2010). Sosyal medya ve tüketici satın alma karar sürecine etkileri: nitel bir uygulama. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Dumlupınar Üniversitesi, Kütahya.
• Safko, L. (2010). The social media bible: tactics, tools, and strategies for business success. John Wiley and Sons: New Jersey.
• Saravanakumar, M., & SuganthaLakshmi, T. (2012). Social media marketing. Life Science Journal, 9(4), 4444-4451.
• Sarı, S., Bozkurt, Ö., & Kalkan, A. (2015). Y kuşağının satın alma davranışları üzerinde sosyal medyanın etkisi ResearchGate. https://www.researchgate.net/profile/Sema_Sari2/publication/282733813_The_Impact_of_Social_Media_On_Purchasing_Behavior_of_Y_Generation_Y_Kusaginin_Satin_Alma_Davranislari_Uzerinde_Sosyal_Medyanin_Etkisi/links/5622acd908ae70315b58fb07.pdf adresinden erişildi.
• Sarıtaş, A., & Karagöz, Ş.(2017). Sosyal medya kullanımının tüketici davranışlarına etkisi: üniversite öğrencileri örneği. 21. Yüzyılda Eğitim ve Toplum Eğitim Bilimleri ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6(17), 359-374.
• Solmaz, B., Tekin, G., Herzem, Z., & Demir, M. (2013). İnternet ve Sosyal Medya Kullanımı Üzerine Bir Uygulama. Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Akademik Dergisi, 7(4), 23-32.
• Statista (2015). Global social networks ranked by number of users 2015. https://www.statista.com/statistics/272014/global-social-networks-ranked-by-number-of-users/ adresinden erişildi.
• Stephen, A. T., & Lamberton, C. (2016). A thematic exploration of digital, social media, and mobile marketing research's evolution from 2000 to 2015 and an agenda for future research. Journal of Marketing, 80(6), 146-172.
• Taşkın, T. (2015). Sosyal medyada pazarlama faaliyetlerinin tüketicilerin marka bilinirliliğine etkisi üniversite öğrencilerine yönelik bir araştırma. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Beykent Üniversitesi, İstanbul.
• Tarakçı, İ. E., & Baş, M. (2018). Post-truth medya ve tüketici davranışlarına etkisi: “genç yetişkinler” üzerine keşifsel bir araştırma. İşletme Araştırmaları Dergisi, 10(4). 1110-1122
• Terzi, O., & Kızgın, Y. (2017). Mobil pazarlama uygulamalarının y kuşağı açısından değerlendirilmesi: Muğla ili örneği. Sosyal ve Beşeri Bilimler Araştırmaları Dergisi, 18(40), 199-219.
• Tutgun Ünal, A., & Deniz, L. (2019). Sosyal medya kuşaklarının sosyal medya kullanım seviyeleri ve tercihleri. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 15(22), 1289-1319.
• Turgut, E. (2016). Sosyal medya reklamlarında tüketici algılamaları ile satın alma niyeti ve ağızdan ağıza iletişim arasındaki ilişki. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Trakya Üniversitesi, Edirne.
• Türkol, S.(2020). Bir pazarlama iletişimi aracı olarak dijital etkileyenlerin Y kuşağı tüketicilerinin satın alma davranışı üzerindeki etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ege Üniversitesi, İzmir.
• Uluç, G. & Yarcı, A. (2017). Sosyal medya kültürü. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (52), 88-102.
• Uğur, U. & Sayılı, M. (2016). Üniversite öğrencilerinin sosyal ağları kullanım alışkanlıklarının viral pazarlama kapsamında değerlendirilmesi: cumhuriyet üniversitesi'nde bir araştırma. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi. 9(44). 1241-1249.
• Uyar, A. (2019). Sosyal medyanın tüketicilerin satın alma niyeti üzerine etkisi: üniversite öğrencileri üzerine bir çalışma. Journal of Yaşar University, 14, 137-147.
• Ürgen, S. (2019). Satın alma tarzları ve sosyal medya reklamlarına yönelik tutumlar: genç tüketiciler üzerine bir araştırma. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Selçuk Üniversitesi, Konya.
• We Are Social (2019). Digital 2019 in Turkey. https://wearesocial.com/global-digital-report-2019 adresinden erişildi.
• Woodall, G., & Colby, C. (2011). The results are in: social media techniques vs. focus groups for qualitative research. MRA’s Alert! Magazine, 23-27.
• Yalın, E. E. (2019). Hedonik tüketim davranışlarında sosyal medyanın rolü: afyon kocatepe üniversitesi öğrencileri üzerine bir araştırma. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi, Afyon.
• Yemez, İ., & Bardakçı, S. (2017). Sosyal medya reklamlarının üniversite öğrencilerinin satın alma davranışına etkisinin yol analizi ile incelenmesi: Cumhuriyet Üniversitesi İİBF’de bir uygulama. Uluslararası Hakemli İletişim ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, 15, 135-155.
• Yıldız, E., & Avcı, İ (2019). Instagram fenomenlerinin görsel ve sözel paylaşımlarının marka tutumu, marka değiştirme ve elektronik kulaktan kulağa pazalama üzerine etkisi. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, (25), 179-198.
• Yıldız, Y., Sarıtepe, K.Ö., & Özkaynar K. (2013). Küresel markalar savaşında sosyal medya cephesi: üniversite öğrencileri üzerinde bir uygulama. Kafkas Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi 18. Ulusal Pazarlama Kongresi’nde sunulan bildiri. http://acikerisim.aydin.edu.tr/bitstream/11547/1045/2/22-02-2014-10-49-16.pdf#page=30 adresinden erişildi.
• Yoldaş, M. A., & Özaydın, H. (2017). Sosyal medya üzerinden yapılan reklamların satın alma davranışı üzerindeki etkisini belirlemeye yönelik bir uygulama. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 4(12), 781-794.
• Zengin, A.M (2015). Markaların Facebook iletişimlerinin tüketicilerin marka tutumu ve satın alma niyeti üzerindeki etkisi: bir deneysel araştırma. Yayımlanmamış doktora tezi, Selçuk Üniversitesi, Konya.