Başlangıç Filminin Üç Boyutu: Postmodernizm, Teolojik, Teknolojik

Yıl 2020, Sayı: 66, 348 - 370, 26.10.2020

Özgür Arslangörür , Şahmurat Arık

Öz

Christopher Nolan’ın 2010 yılında izleyici ile buluşturduğu, Leonardo Di Caprio (Dom Cobb), Marion Cotillard (Mal), Ellen Page (Ariadne), Joseph Gordon-Levitt (Arthur), Ken Watanabe (Saito), Tom Hardy (Eames), Cllian Murphy (Robert Ficher) gibi birçok yıldız ismin rol aldığı Başlangıç (Inception) filmi, sinema tarihinde adından sıkça söz edilen/edilecek bir film olarak yerini almıştır. 160 milyon dolarlık bir bütçe ile hazırlanan film toplamda 825 milyon doların üzerinde bir gişe hasılatı yaparak muazzam bir başarı elde etmiştir. Filmin başarısının temeli esasında çok geniş bir izleyici yelpazesine ulaşabilmesidir. Film içerdiği birçok sembol ve çağrışımla, filmde derinlik ve felsefe bekleyen izleyicileri kucaklamakla birlikte, bol aksiyon sahneleriyle de aksiyon severleri kendine çekebilmeyi başarmıştır.
Üstkurmaca, metinlerarasılık, oyunsuluk, merkezsizlik, çoğulculuk gibi birçok teknik filmde dikkat çekerken aynı zamanda teknolojik boyutta farklı düşünmelere olanak tanıyan birçok gelişme ve dinî-teolojik boyutlar filme anlam derinliği kazandırmıştır. Psikanaliz, psikomatik semboller, gerçeklik-zaman-mekân algısı, rüya gibi birçok husus bir arada harmanlanarak verilmiş, sonuç olarak ortaya bir şaheser çıkmıştır.
Bu çalışmada öncelikli olarak edebiyat-sinema ilişkisi üzerinde durulacak ve daha sonra bu ilişki bağlamında edebi bir metin olarak Başlangıç filminin senaryosu irdelenecektir. Böylece filmin temel kaynaklarından sayılabilecek üç boyutu (Postmodernist, Teknolojik ve Dinî-Teolojik boyutlar) ele alınacaktır.

Anahtar Kelimeler

Postmodernizm, Christopher Nolan, Senaryo, Edebiyat, Gerçeklik

Three Dimensions of the Inception Movıe: Postmodern, Teology, Tecnology

Öz

Which Christopher Nolan met with the audience in 2010, The Inception movie, which has starred stars like Leonardo Di Caprio (DomCobb), Marion Cotillard (Mal), Ellen Page (Ariadne), Joseph Gordon-Levitt (Arthur), Ken Watanabe (Saito), Tom Hardy (Eames), Cllian Murphy (Robert Ficher), has taken its place as a movie that will be mentioned frequently in the history of cinema. The film, which was prepared with a budget of 160 million dollars, has achieved a tremendoussuccess by making a box officerevenue of over 825 million dollars in total. The basis of the film's success is that it can reach a wide range of viewers. The film embraced the audience waiting for depthand philosophy in the film with its many symbols and connotations, also managed to attract action lovers with its abundant action scenes.
While meta-fiction attracted attention in many technical films such as intertextuality, drama, decentralization, pluralism, many development sandreligious-theological dimensions that allowed different thinking in the technological dimensional so brought depthtothe film. Psychoanalysis, psychomathicsymbols, reality-time-spaceperception, dream, etc. Wereblended together, resulting in a mixed but highquality masterpiece.
In this study, the relationship between literature and cinemawill be emphasized first and then thescript of the Starter moviewill be examined as a literarytext in thecontext of this relationship. Thus, three dimensions (Postmodernist, Technological and Religious-Theologicaldimensions) that can be countedfromthe main sources of the film will be discussed.

Anahtar Kelimeler

Postmodernizm,, ChristopherNolan,, Scenario,, Literature

Kaynakça

• Ahmet, F. (2011). Sinemada rüya ve Christopher Nolan sinemasında Inception (Başlangıç) örneği. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Aktulum, K. (1999). Metinlerarası ilişkiler. Ankara: Öteki Yayınevi.
• Akyıldız, Y. (2019). 2000 sonrası çağdaş sinemada karmaşık öykü anlatıcılığı: Christopher Nolan sineması. Yayımlanmamış doktora tezi, Eskişehir Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
• Alver, K. (2008). Mekân tartışmaları ve değişen mekân algısı [Modernizmden postmodernizme özel sayısı]. Hece Dergisi, 557-570.
• Bahtin, M. (2017). Karnavaldan romana. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Canatak, A. M., & Bulduk, N. (2019). Dijital çağ Türk edebiyatı ve medyalararasılık tartışmaları. İstanbul: Hiperyayın.
• Çağatay, E. (2007). Francis Bacon resminde imaj, görüntü ve temsiliyet. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Çakmaklıoğlu, M. M. (2005). Muhyiddin İbnü’l Arabi’ye göre dil-hakikat ilişkisi marifetin ifadesi sorunu. Yayımlanmamış doktora tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Ecevit, Y. (2014). Türk romanında postmodernist açılımlar. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Freud, S. (2012). Rüya yorumları I-II. İzmir: İlya Yayınları.
• İlim, F. (2017). Bahtin diyaloji, karnaval ve politika. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Karaburğu, O. (2008) Postmodern anlatılarda zaman [Modernizmden postmodernizme özel sayısı]. Hece Dergisi, 363-367.
• LaBerge, S. P., Nagel, L. E., Dement, W. C., & Zarcone, V. P. J. (1981). Lucid dreaming verified by volitional communication during REM sleep. Perceptual and Motor Skills, 52(3), 727–732.
• Parla, J. (2013). Don Kişot’tan bugüne roman. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Sakallı, C., & Akemoğlu A. (2016). Bir medyalarasılık kategorisi olarak medya değişimi: Gölgesizler romanındaki üst kurmaca düzleminin filme aktarımı. Sinecine, 13, 63-81.
• Sürsal, E. (2011). El Greco ve Francis Bacon’ın varlık ve zaman bağlamında deformasyon ilkesine yönelik bir analoji. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Işık Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Tekin, M. (2012). Roman sanatı. İstanbul: Ötüken Yayınları.
• Usta, İ. (2011). Das Fegefeuer Im Katholıschen Chrıstentum. Dinbilimsel Akademik Araştırma Dergisi, 11(2), 97-120.
• Yavuz, Y. Ş. (1991). A’râf. TDV İslam ansiklopedisi içinde (C.3). İstanbul: Türk Diyanet Vakfı Yayınları.