Denetim Kalitesi Üzerinde Mesleki Şüpheciliğin Rolü: Gaziantep İlinde Bir Uygulama

Yıl 2021, Sayı: 68, 38 - 48, 29.04.2021

Ali Kestane

https://doi.org/10.51290/dpusbe.819375

Cited By: 1

Öz

Ekonominin küresel hale gelmesi ile birlikte işletmelerin, kurum ve kuruluşların gerçekleştirmiş oldukları faaliyetlerinin yapısı, içeriği ve yönü teknoloji tabanlı bir evrime dönüşmüş ve denetim faaliyetleri de söz konusu durumdan kendisine düşen payı almıştır. Gerçekleştirilen faaliyetlerin kapsamının genişlemesi ile denetlenmesi sorunları ortaya çıkmış olup denetim faaliyetlerinin kalitesi sorgulanmaya başlanmış; genişleyen işlem hacmi karşısında denetçinin mesleki şüphecilik rolünün önemi ortaya çıkmıştır. Buradan hareketle bu çalışmada; Türkiye’de Gaziantep ilinde 2020 yılı itibariyle faaliyet gösteren denetçilerin gerçekleştirilen denetim faaliyetlerinin kalitesi üzerinde mesleki şüphecilik rollerine yönelik tutumlarının belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışmanın amacı doğrultusunda anket yardımı ile elde edilen veriler “SPSS (Statistical Package for the Social Sciences) 22.0” programına aktarılarak uygun analizler yapılmıştır. Çalışmanın sonucunda; denetçilerin denetim kalitesi üzerinde mesleki şüphecilik rollerine ilişkin yaş, eğitim ve sahip oldukları pozisyonların etkili olduğu fakat cinsiyet durumlarının herhangi bir etkiye sahip olmadığı tespit edilmiştir. Ayrıca gelecekte denetim kalitesinin artırılması ve denetçilerin kendilerini geliştirmeleri konusunda alınması gereken önlemlere ilişkin önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Denetim Kalitesi, Denetçi, Mesleki Şüphecilik

The Role of Professional Skepticism on Audıt Quality: A Practice in Gaziantep

Öz

With the globalization of the economy, the structure, content and direction of the activities of businesses, institutions and organizations have turned into a technology-based evolution. Audit activities also took its share from this situation. With the expansion of the scope of the activities carried out, the problems of supervision have emerged. The quality of the audit activities has begun to be questioned. The importance of the auditor's professional skepticism role has emerged in the face of the expanding transaction volume. In this study, its aimed to determine the effect of professional skepticism of auditors on audit quality that who operating in the province of Gaziantep at Turkey. In the study, the data obtained with the help of the questionnaire were transferred to the "SPSS (Statistical Package for the Social Sciences) 22.0" program and appropriate analyzes were made. As a result of the study; It has been determined that the professional skepticism roles of the auditors are influenced by their age, education and positions, but their gender status does not have any effect. In addition, suggestions were made regarding the measures to be taken in order to increase the audit quality in the future and for the auditors to improve themselves. Audit, Quality, Auditor, Professional Skepticism

Anahtar Kelimeler

Audit, Quality, Auditor, Professional Skepticism

Kaynakça

• Atıcı, R. (2020). Denetçi rotasyonunun bağımsız denetim kalitesi üzerinde etkisi: Borsa İstanbul’da bir uygulama. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
• Baş, M. (2019). Bağlantılı k örneklem ile parametrik olmayan cochran q testi: BIST 100 uygulaması. Uluslararası Afro-Avrasya Araştırmaları Dergisi, 4(8), 94-107.
• Ciolek, M. (2017). Professional skepticism in auditing and its characteristics. Wroc-law Üniversitesi Ekonomi Araştırma Dergisi, 474, 33-40.
• Dimitrova, P. J. ve Sorova, A. (2016). The role of professional skepticism in financial statement audit and its appropriate applications. Journal of Economics, 1(2),1-17.
• Edirin, J., Ekwueme, C. M. ve Edesiri, O.G. (2015). Corporate governance, financial performance and audit quality of listed firms in Nigeria. Journal of Academic Research in Economics, 7(2),220-231.
• Erdoğan, N. ve Azgın, N. (2019). Denetçinin mesleki şüpheciliğinin denetim kalitesine etkisi. Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 21(1), 27-54.
• Eymen, U. E. (2007). Spss 15.0 veri analiz yöntemleri. 25.02.2020 tarihinde www.istatistikmerkezi.com adresinden erişildi.
• Glover, S. M. ve Prawitt, D.F. (2013). Enhancing auditor professional skepticism. http://www.thecaq.org/docs/research/skepticismreport.pdf 05.07.2020 tarihinde www.istatistikmerkezi.com adresinden erişildi.
• Göçmen, F. D. (2018). Bağımsız denetçinin mesleki şüpheciliği. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6(82), 522-540.
• Habbe, A. H. (2014). The ınfluences of ethics, ındependence and competence on the quality of an audit through the ınfluence of professional skepticism in bpk of south sulawesi, central sulawesiand west sulawesi. Journal of Research Business and Management, 2(7), 8-14.
• Karagöz, Y. (2010). Nonparametrik tekniklerin güç ve etkinlikleri, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 9(33),18-40.
• Karahan, A. ve Çukacı, Y.C. (2019). Bağımsız denetçinin mesleki şüpheciliğinin denetim standartları bağlamında denetim kalitesine etkisi ve bir araştırma. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi (ASEAD), 6(2), 1-27.
• Khaligova, J. (2018). Hileli finansal raporlama ve bağımsız denetçilerin mesleki şüpheciliği üzerine bir araştırma. Yüksek Lisans Tezi, Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Ankara.
• Lamba, A. R., Seralurin, Y. C., Lamba, A. ve Pattiasina, V. (2020). The effect of auditor ındependence and ethics on auditor professional scepticism: its implications for audit quality in Indonesia. International Journal of Innovation, Creativity and Change, 12(8), 383-396.
• Oktay, S. (2013). Bağımsız denetim etkinliğinin arttırılmasında, denetim hizmetinde kalite ve kalite kontrol: ABD düzenlemeleri. Maliye Finans Yazıları, 27(100), 42-94.
• Özdamar, K. (2013). Paket programlar ile istatistiksel veri analizi I. Eskişehir: Nisan Kitabevi.
• Royaee, R. A., Yaghoob, A. ve Azinfar, K. (2013). Relationship between skepticism and decision making in audit. World Applied Sciences Journal, 28(11), 1609-1617.
• Suseno, N. S. (2013). An empirical analysis of auditor independence and audit fees on audit quality. International Jounal of Management and Business Studies, 3(3), 82-87.
• Suyono, E. (2012). Determinant factors affecting the audit quality: an Indonesian perspective. Global Review of Accounting and Finance, 3(2), 42-57.
• Tayyar, N., Akyüz, F., Yeşil, T., Uslu, Y. ve Kara E. (2020). Muhasebe açısından mesleki şüphecilik ve etik kavramları. Muhasebe ve Vergi Uygulamaları Dergisi, 13(2), 215-232.
• Yan, H. ve Xie, S. (2016). How does auditors’ work stress affect audit quality? Empirical evidence from the Chinese stock market. China Journal of Accounting Research, 9(5), 305-319.
• Yıldız, D. & Uzunsakal, E. (2018). Alan araştırmalarında güvenilirlik testlerinin karşılaştırılması ve tarımsal veriler üzerine bir uygulama. Uygulamalı Sosyal Bilimler Dergisi, 1, 14-28.
• Yılmaz, E. (2018). Bağımsız denetimde mesleki şüphecilik, mesleki şüpheciliğin ölçülmesi ve meslek mensupları üzerinde bir araştırma. Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 20, 838-858.