BIST 100 Endeksinin Uluslararası Hisse Senedi Endeksleri ile İlişkisi

Yıl 2023, Sayı: 78, 448 - 458, 25.10.2023

Ferit Karahan

https://doi.org/10.51290/dpusbe.1363099

Öz

Uluslararası piyasalar küreselleşmenin de etkisiyle birbirlerine bağlantılı bir şekilde hareket etmektedirler. Bu bağlantının sonucu olarak bir piyasada oluşan bilgi akışı, farklı bir piyasa üzerinde etkili olabilmektedir. Farklı coğrafyalarda bulunan önemli borsa endekslerinin birbirleriyle ilişki içerisinde olup olmadığını araştırmak amacıyla, bu çalışmada Türkiye (BIST 100) hisse senedi piyasası ile Almanya (DAX), İngiltere (FTSE 100), Japonya (NIKKEI 225), Çin (SHANGHAI), ABD (S&P500 - DOW30 - NASDAQ l00) ülke hisse senedi piyasa endeksleri arasında uzun dönemli ilişki araştırılmıştır. 01.04.2009-06.12.2020 dönemini kapsayan haftalık frekansta 623 adet gözlem değeri uygulamada kullanılmıştır. Uzun dönemli ilişkiyi ise Johensen-Juselius eşbütünleşme testi ile analiz edilmiştir. Analiz sonucunda Türkiye (BIST100) ile Almanya (DAX), İngiltere (FTSE 100), Japonya (NIKKEI 225), ABD (S&P500- DOW30- NASDAQl00) arasında uzun dönemli anlamlı bir ilişki mevcut iken Türkiye (BISTl00) ile Çin (SHANGHAI) arasında belirtilen dönem için anlamlı bir ilişki bulunamamıştır.

Anahtar Kelimeler

Eşbütünleşme, BIST 100, dünya endeksleri

The Relationship of BIST 100 Index with International Stock Indices

Öz

International markets act interconnectedly with the influence of globalization. As a result of this connection, the information flow that occurs in one market can have an impact on a different market. In order to investigate whether important stock market indices in different geographies are related to each other, in this study, Turkiye (BIST 100) stock market and Germany (DAX), England (FTSE 100), Japan (NIKKEI 225), China (SHANGHAI), USA (S&P500). -DOW30-NASDAQ l00) long-term relationship between country stock market indices was investigated. 623 observation values at a weekly frequency covering the period 01.04.2009-06.12.2020 were used in the application. The long-term relationship was analyzed with the Johensen-Juselius cointegration test. As a result of the application, there is a long-term significant relationship between Turkey (BIST100) and Germany (DAX), England (FTSE 100), Japan (NIKKEI 225), USA (S&P500- DOW30- NASDAQl00), while there is a long-term significant relationship between Turkey (BIST100) and China (SHANGHAI). No significant relationship was found for the specified period.

Anahtar Kelimeler

Cointegration, BIST 100, world indices

Kaynakça

• Boztosun, D., & Çelik, T. (2011). Türkiye borsasının avrupa borsaları ile eşbütünleşme analizi. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 16(1), s.147-162.
• Bulut, O., & Özdemir, A. (2012). İstanbul menkul kıymetler borsası ve "Dow Jones Industrial" arasındaki ilişki. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 19(1), s.211-224.
• Ganiev, J. (2014). Küreselleşme, finansal piyasalar ve kriz. İktisat Politikası Araştırmaları Dergisi, 2(1),117-129.
• Güzel, F., Uçan, O., & Acar, M. (2019). Borsa İstanbul'un gelişmiş ve gelişmekte olan ülke borsaları ile eşbütünleşme analizi. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 54(1), 25-45.
• Karacaer Ulusoy, M. (2019). Borsa İstanbul'un küresel piyasalarla entegrasyonu. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi Dergisi, 58(2) 1643-1653.
• Keskin Benli, Y. (2014). Türkiye borsasının gelişmekte olan ülke borsaları ile eşbütünleşme analizi. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 12(23), s.18-32.
• Kılıç, Y., & Çütcü, İ. (2018). Bitcoin fiyatları ile borsa istanbul endeksi arasındaki eşbütünleşme ve nedensellik ilişkisi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 13(3), 235-250.
• Kocabıyık, T. (2015). Borsalar arasındaki etkileşim: BRİC ülkeleri ve Türkiye üzerine ampirik bir çalışma. 2.Uluslararası Davraz Kongresi, Isparta, Türkiye, 29 -31 Mayıs 2014, cilt.1, ss.2975-2992.
• Kocabıyık, T., & Kalaycı, Ş. (2014). Borsalar arasında etkileşim: G-8 ülkeleri ve Türkiye üzeri ampirik bir araştırma. Finans Politik & Ekonomik Yorumlar Dergisi, 594, 37-56.
• Özdemir, A., & Bulut, Ş. (2012). İstanbul Menkul Kıymetler Borsası ve "Dow Jones Industrial" arasındaki ilişki: Eşbütünleşme analizi. Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 19(1), 211-224.
• Polat, M., & Eray, G. (2017). BIST ve BRICS borsaları arasındaki ilişkinin portföy çeşitlendirmesi açısından incelenmesi: ARDL sınır testi ile eşbütünleşme Analizi. Journal of Economics, Finance and Accounting, 4(4), 393-403.
• Sandal, M., Çemrek, F., & Yıldız, Z. (2017). BİST 100 endeksi ile altın petrol fiyatları arasındaki nedensellik ilişkisinin incelenmesi. Ç.Ü Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 26(3), 155-170.
• Sarıkovanlık, V., Koy, A., Akkaya, M., Yıldırım. H., & Kantar, L. (2019). Finans biliminde ekonometri uygulamaları. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Şahin, C., & Sümer, K. (2014). Gelişmiş ve gelişmekte olan ülke borsaları ile Türk Borsası arasındaki etkileşime yönelik bir inceleme. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16(2), 315-338.
• Tolu, F. (2020). Londra FTSEl00 borsa endeksi ile altın fiyatları arasındaki ilişki. Bilgi Ekonomisi ve Yönetimi Dergisi, 15(1), 59-70.
• Ünal, S., & Köse İçigen, F. (2020). MIST Ülkelerinin borsa endeksleri arasındaki eşbütünleşme ilişkisi. Balkan Sosyal Bilimler Dergisi, 9(17), 137-145.
• Vuran, B. (2010). IMKB 100 endeksinin uluslararası hisse senedi endeksleri ile ilişkisinin eşbütünleşme analizi ile belirlenmesi. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 39(1), 154-168.
• Yıldırım, H., & Kesebir, M. (2019). Farklı büyüklükteki ekonomi ve finansal piyasalara sahip ülkelere ait borsa endeksleri arasındaki nedensellik ilişkisi. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 29(1), 249-259.