Review of the Portuguese Voyages of Discovery: A Case of Bartolomeu Dias

Yıl 2024, Sayı: 81, 1 - 23, 26.07.2024

Sertuğ Galip İnan

https://doi.org/10.51290/dpusbe.1386056

Öz

The Kingdom of Portugal, which had an important role for the Western Christianity to know far lands in a century, ensured its territorial integrity in the struggle against the Muslims and decided to follow a policy of expansion after the first decade of the fifteenth century. The direction of the expansion, which would be experienced by sea, firstly was designated to the northwestern Africa; however, it soon turned to Atlantic islands. Thanks to the attempts of Prince Henrique “the Navigator”, his men regularly and progressively visited the African coast, and explorations and business voyages continued jointly. The expeditions arranged by him were recorded in detail. Yet, some voyages of similar importance were never so “privileged”. In the reign of Dom João II, the epoch-making sea voyage of Bartolomeu Dias didn’t enjoy praise in the chronicles, although, rounding the Cape of Good Hope “officially”, it opened up the sea-route to the East. In this study, Dias’ name will be analyzed by the published archival documents. Then, his voyage’s chronology, possible stopping places and the pillars (padrão) will be tried to be re-treated according to the contemporary sources, sea-charts and modern studies, and the problematic matters will be laid stress on, too.

Anahtar Kelimeler

The Kingdom of Portugal, Prince Henry the “Navigator”, Dom João II, the Cape of Good Hope, Bartolomeu Dias

Portekizli Keşif Yolculuklarını Yeniden Değerlendirmek: Bartolomeu Dias Örneği

Öz

Gelecekte Batı Hıristiyanlık dünyasının bilinmeyen diyarlarla tanışmasında büyük rol oynayacak olan Portekiz Krallığı ülkedeki Müslümanlara karşı vermiş olduğu mücadelede toprak bütünlüğünü sağlamış ve XV. asrın ilk on senesinden sonra genişleme politikası izlemeye karar vermiştir. Denizaşırı olarak tecrübe edilecek bu genişleme önce Afrika’nın kuzeybatısı olarak belirlense de daha sonra Atlantik açıklarındaki adalara doğru kaymıştır. Portekizli “Denizci” Prens Henrique’nin teşebbüsleriyle Afrika’nın batı sahilleri onun adamları tarafından ziyaret edilmiş, böylece keşif ve iş yolculukları bir arada gerçekleştirilmiştir. Onun zamanında yapılmış olan keşifler ayrıntısıyla kayda geçirilmiş olsa da aynı derecede önemli bazı yolculukların hikâyeleri o kadar “imtiyazlı” olmamıştır. II. Dom João’nun saltanatında Ümit Burnu’nun dönülmesine ve Hint denizlerine “resmî” olarak ulaşılmasına vesile olmuş olan Bartolomeu Dias komutasındaki yolculuk, ne yazık ki, kroniklerde hak ettiği yeri bulamamıştır. Bu çalışmada öncelikle Dias’ın kimliği yayınlanmış arşiv vesikalarına göre irdelenecektir. Ardından yolculuğunun kronolojisi, muhtemel uğrak yerleri ve diktiği padrãolar (taştan sütunlar), muasır kaynaklar, deniz haritaları ve modern araştırmalar yeniden gözden geçirilerek, ele alınacak olmakla birlikte, problemli yönler de vurgulanmaya çalışılacaktır.

Anahtar Kelimeler

Portekiz Krallığı, “Denizci” Prens Henrique, II. Dom João, Ümit Burnu, Bartolomeu Dias

Kaynakça

• Axelson, E. (1973). Congo to cape. Early portuguese explorers. London: Faber and Faber.
• Axelson, E. (1988). The Dias voyage, 1487-1488: toponymy and padrões. Revista da Universidade de Coimbra, 34, 29-55.
• Barros, J. (1932). Ásia, Dos feitos que os portugueses fizeram no descobrimento e conquista dos mares e terras do oriente (A. Baião, Yay. Haz.). 1, Coimbra: Imprensa da Universidade.
• Bartolomeu Dias, corpo documental – bibliografia (1988). L. de Albuquerque (Ed). Lizbon: Comissão Nacional para as Comemorações dos Descobrimentos Portugueses.
• Braamcamp Freira. A. (1915). Expedições e armadas nos anos de 1488 e 1489. Lisboa: Livraria Ferin.
• Castanheda, F. L. de. (1924). História do descobrimento e conquista da Índia pelos portugueses (P. de Azevedo, Yay. Haz.). 1, Coimbra: Imprensa da Universidade.
• Correia, G. (1858). Lendas da Índia (R. J. de Lima Felner, Yay. Haz.). 1, Lisboa: Academia Real das Sciencias.
• Cortesão, A. (1961). The Portuguese discovery and exploration of Africa, Junta de Investigações do Ultramar, Lisboa, 21-39.
• Duzer, C. (2019). Henricus martellus’s world map at Yale (c. 1491). Springer Int. Publishing.
• Fernandes, B. (1940). Livro de marinharia de Bernardo Bernandes (Cerca de 1548) (A. Fontoura da Costa, Yay. Haz.). Lisboa: Agencia Geral das Colonias.
• Ferreira, D. ve Dias P. (2017). A vida e os feitos dos navegadores e descobridores ao serviço de Portugal (1419-1502). Lisboa: Verso da Kapa.
• Fontoura da Costa, A. (1990). Às portas da Índia em 1484. Lisboa: Edições Culturais da Marinha.
• Gago Coutinho, C. V. (1969). A Náutica dos descobrimentos. Os descobrimentos marítimos vistos por um navegador. 1, Lisboa: Agencia-Geral do Ultramar.
• Galvão, A. (1989). Tratados dos descobrimentos. Lisboa: Publicações Alfa.
• Góis, D. de. (1926). Crónica do felicissimo rei D. Manuel (J. M. T. de Carvalho, D. Lopes, Yay. Haz.). 1, Coimbra: Imprensa da Universidade.
• Guilmartin, J. F. (2010). Kalyonlar ve kadırgalar (A. Özdamar, Çev.). İstanbul: Kitap Yayınevi.
• Harrisse, H. (1884). Christophe Colomb. Son origine, sa vie, ses voyages, sa famille et ses descendants. 2, Paris.
• İnan, S. G. (2023). Portekiz kralı II. João dönemindeki denizaşırı yolculukları yeniden değerlendirmek: Diogo Cão örneği. Sinop Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(2), 1753-1789.
• Lister Randles, W. G. (1988). Bartolomeu Dias and the discovery of the south-east passage linking the Atlantic to the Indian Ocean (1488). Revista da Universidade de Coimbra, 34, 19-28.
• Mascarenhas Barreto, A. de. (1992). The Portuguese Columbus: secret agent of king John II (R. A. Brown, Çev.). Palgrave Macmillan (Orijinal eserin yayın tarihi 1988).
• Mesquita Perestrelo, M. de. (1939). Roteiro da África do sul e sueste desde o Cabo da Boa Esperança até ao das correntes (A. Fontoura da Costa, Yay. Haz.). Lisboa: Agência Geral das Colonias.
• Morison, S. E. (1962). Admiral of the ocean sea, 1, Time Incorporated, New York.
• Pacheco Pereira, D. (1892). Esmeraldo de situ orbis (R. E. de Azevedo Basto, Yay. Haz.). Lisboa: Imprensa Nacional.
• Peres, D. (1943). História dos descobrimentos portugueses. Porto: Portucalense Editora.
• Ravenstein, E. G. (1900). The Voyages of Diogo Cão and Bartholomeu Dias, 1482-88. The Geographical Journal, 16, 625-666.
• Silva Marques, J. M. da. (1988). Descobrimentos portugueses. Documentos para a sua história (1461-1500). 3, Lisboa: Edição Comemorativa dos Descobrimentos Portugueses.
• Teixeira da Motta, A. (1955). Bartolomeu Dias, discoverer of Cape of Good Hope (L. Marques, Çev.). Lisbon: Artica Yayınları (Orijinal eserin yayın tarihi 1955).
• Velho, Á. (1960). Roteiro da primeira viagem de Vasco da Gama à Índia, 1497–1499 (A. Fontoura da Costa, Yay. Haz.). Lisboa: Agencia Geral das Colonias.
• Verlinden, C. (1964). La Signification de l'année 1487 dans l'histoire de la découverte et de l'expansion portugaises. Revue d'histoire économique et sociale, 42, 485-497.