Yeşil Yönetim Perspektifinden İşletme Yönetimi: TÜPRAŞ Örneği

Yıl 2023, , 37 - 45, 18.10.2023

Yunus Furuncu

https://doi.org/10.5152/OJFHSS.2023.23043

Öz

Bu çalışmanın amacı, işletmelerin üretim ve büyüme süreçlerinde çıktı sunarken çevreye daha fazla duyarlı hale gelmekte olduklarını göstermektedir. Sürdürülebilir çevresel çıktılara odaklanarak işletmenin büyümesi zorunluluk haline gelmektedir. 2050 yılında dünyadaki birçok ülkenin sıfır emisyona ulaşma hedefleri işletme yönetimlerinin daha fazla çevreye duyarlı hale getirmektedir. Bu çalışmada TÜPRAŞ'ın faaliyet raporlarındaki yeşil yönetim ile ilgili 2010–2022 yılları arası bildirimlerini içermektedir. Bu bildirimler, TÜPRAŞ'ın yönetimi tarafından ortaya konulan çevre
hassasiyetini değerlendirmek amacıyla incelenmiştir. İçerik analizi yöntemi kullanılmıştır. TÜPRAŞ örneğinde olduğu gibi şirketlerin yeşil yönetim yaklaşımları çevre yatırımlarını artırırken su ve
enerjinin daha verimli kullanılmasını; emisyon miktarlarının azaltılması ve atıkların geri dönüştürme oranlarını artırmaktadır. Türkiye’nin en büyük petrol rafinerisi olan TÜPRAŞ’ın işletme ve
yönetiminde iklim ve çevre konularının daha fazla etkili olmaya başladığı görülmüştür. TÜPRAŞ, kaynakların daha etkili kullanılması ve yönetimi için önemli stratejiler ortaya koymaya başlamıştır.

Anahtar Kelimeler

İçerik analizi, enerji, yeşil ekonomi, yeşil yönetim, sürdürülebilirlik, TÜPRAŞ

Business Management From a Green Management Perspective: The Case of TÜPRAŞ

Öz

The aim of this study is to show that businesses are becoming more sensitive to the environment while offering output in their production and growth processes. The growth of the business
by focusing on sustainable environmental outputs becomes a necessity. The targets of achieving zero emissions of many countries in the world in 2050 make business administrations more
environmentally sensitive. This study includes TÜPRAŞ's notifications on green management in
its annual reports for the years 2010–2022. These notifications were reviewed by TÜPRAŞ's management to assess the environmental sensitivity. Content analysis method was used. As in the
example of TÜPRAŞ, green management approaches of companies increase their environmental
investments and use water and energy more efficiently, reducing the amount of emissions and
increasing the recycling rates of wastes. It has been observed that TÜPRAŞ, one of the largest oil
refineries in Turkey, has begun to give more importance to climate and environmental issues in
operation and management. TÜPRAŞ has started to put forward important strategies for more
effective use and management of existing resources.

Anahtar Kelimeler

Content analysis, energy, green economy, green management, sustainability, TÜPRAŞ

Kaynakça

• Akatay, A., Aslan, Ş. (2008). Yeşil yönetim ve işletmeleri ISO 14001 sertifikası almaya yönelten faktörler. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 10(1), 313-319
• Allwood, J. (2005). What is sustainable manufacturing? Sustainable Manufacturing Seminar Series, 16 Şubat 2005. Institute for Manufacturing.
• Ay, C., & Ecevit, Z. (2005). Çevre bilinçli tüketiciler. Akdeniz Ü. İ.İ.B.F. Dergisi, 10, 239.
• Brown, J. W., & Porter, G. (1991). Global environmental politics. Westview Press.
• Chen, Y. S., Lai, S. B., & Wen, C. T. (2006). The influence of green innovation performance on corporate advantage in Taiwan. Journal of Business Ethics, 67(4), 331–339.
• Cole, M. A., Elliott, R. J. R., & Strobl, E. (2008). The environmental performance of firms: The role of foreign ownership, training, and experience. Ecological Economics, 65(3), 538–546.
• Düren, Z. (2002). 2000’li yıllarda yönetim. Alfa Yayınları.
• Green, K., Morton, B., & New, S. (2000). Greening organizations. Organization and Environment, 13(2), 206–225.
• Hamel, G., & Prahalad, C. K. (1989). To revitalize corporate performance, we need a whole new model of strategy. Strategic intent. Harvard Business Review, 67(3), 63–76.
• King, A. A., & Lenox, M. J. (2001). Does it really pay to be Green? An empirical study of firm environmental and financial performance. Journal of Industrial Ecology, 5(1), 105–116.
• Krippendorff, K. (1980). Content analysis: An introduction to is methodology. Sage.
• Morrow, D., & Rondinelli, D. (2002). Adopting corporate environmental management Systms: Motivations and results of ISO 14001 and EMAS Certification. European Management Journal, 20(2), 159–171.
• Nemli, E. (2000). Çevreye duyarlı yönetim anlayışı. İ.Ü. Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, (23-24), 211-224.
• Sammalisto, K., & Brorson, T. (2008). Training and communication in the implementation of environmental mangagement systems (ISO 14001): A case study at the University of Gavle, Sweden. Journal of Cleaner Production, 16(3), 299–309.
• Sarkis, J., Gonzalez-Torre, P., & Adenso-Diaz, B. (2010). Stakeholder pressure and the adoption of environmental practices: The mediating effect of training. Journal of Operations Management, 28(2), 163–176.
• Stone, P. J., Dunphy, D. C., Marshall, S. S., & Ogilvie, D. M. (1966). The general inquirer: A computer approach to content analysis. The MIT Press.
• Yıldız, F. (2021). Türkiye ve yeşil ekonomi: Mevcut durum ve öneriler. Toplumsal Düşün ve Araştırma Merkezi.
• Zhu, Q., & Geng, Y. (2001). Integrating environmental issues into supplier selection and management: A study of large and medium-sized state-owned enterprises in China. Greener Management International, 35, 27–40.