TANG DÖNEMİNDE HÜKÜMDARLIK ORDUSU: SUWEI BİRLİĞİ VE ESİR BEYZADELER

Yıl 2021, , 167 - 184, 24.06.2021

Gökçen Kapusuzoğlu

https://doi.org/10.33171/dtcfjournal.2021.61.1.7

Öz

Çin'in Tang Hanedanı döneminde, Türk kültür çevresinden halkların Tang askerî yapısı
içinde görev alması durumu ile sıklıkla karşılaşılmaktadır. Adları çoğunlukla zaferlerle
anılan konargöçer geleneğinden gelen bu askerlerin ordu içindeki konumu ve etkisi de
yüksek olmuştur. Tang Hanedanı ile eş zamanlı kurulan Hükümdarlık Ordusu
bünyesinde farklı adlarda birliklere yer verilmiştir. Suwei Birliği de bu birliklerden biridir.
Suwei Birliği'ne katılacak askerlerin bir kısmı, Tang Hanedanı'nın halk politikalarından
rehin politikası sonucunda, yabancı halkların yöneticilerinin oğullarını veya kardeşlerini
Tang başkentine rehin göndermesiyle ortaya çıkan esir beyzadeler arasından seçilmiştir.
Politika kapsamında saraya gelen esir beyzadeler, çoğunlukla hükümdarlık meclisinde
veya sarayın savunmasında görev yapmışlar ve başkentte konaklamışlardır. Rehin
politikasının amacı, karşılıklı ilişkilerde barışın korunması, karşı taraftan gelecek
saldırıların önlenmesi ve merkezî hanedana olan bağlılığın teminat altına alınmasıdır.
Çalışmada, Tang döneminin halk politikalarından olan rehin sistemi ve bunun sonucunda
ortaya çıkan esir beyzadeler ile bunlardan bazılarının yerleştirildiği Suwei Birliği
incelenmiştir. Ayrıca Orhun Yazıtları'nda geçen “kul” ve “küng” sözcükleri ile esir
beyzadeleri tanımlamak için kullanılan Çince “Zhizi (質子)” sözcüklerinin aynı durumu
ifade etmek için kullanılması ihtimali üzerinde durulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Rehin Politikası, Suwei Birliği, Esir Beyzadeler, Tang Hanedanı

Kaynakça

• Chen, Jinsheng 陈金生. "唐代的质子教育及其影响 (Tang Döneminde Esir Beyzadelerin Eğitimi ve Etkileri." Eğitim Teorisi Araştırmaları (2009): 200-201.
• Chen, Jinsheng. "论唐代质子在维护边疆安全方面的作用 (Tang Döneminde Esir Beyzadelerin Sınır Güvenliğinin Korunması Açısından Rollerinin Değerlendirilmesi)." Tarihî Düşünce Araştırmaları (2009): 16-17.
• Chen, Jinsheng ve Fei Xiang 陈金生 & 费翔. " 试论唐代质子制度的内容 (Tang Dönemindeki Esir Beyzade Sisteminin İçeriği Tartışması)." Sosyal Bilimler İncelemeleri 4 (2009): 1-3.
• Eberhard, Wolfram. Çin'in Şimal Komşuları. Çev. Nimet Uluğtuğ. Ankara: Türk Tarih Kurumu, 1996.
• Ercilasun, Konuralp. Türk Tarihinde Asya Hunları Birinci Hakimiyet Dönemi. İstanbul: Dergâh, 2019.
• Ergin, Muharrem. Orhun Abideleri. İstanbul: Boğaziçi, 2003.
• Fang, Tie 方铁. "汉唐王朝的纳质制度 (Han ve Tang Hanedanlarında Rehin Alma Sistemi)." Düşünce Cephesi Dergisi 2 (1991): 72-79.
• Gömeç, Saadettin Yağmur. Türk-Hun Tarihi. Ankara: Berikan, 2012.
• Huang, Xiuming 黄修明. "唐代前期的北衙禁军 (Erken Tang Dönemi Kuzey Garnizonu Hükümdarlık Ordusu)." Nanchang Eğitim Fakültesi Dergisi 4 (1985): 76-82.
• Hucker, Charles, O. A Dictionary of Official Titles in Imperial China. Taipei: Southern Materials Center, 1984.
• Kafesoğlu, İbrahim. Türk Milli Kültürü. İstanbul: Ötüken, 2003.
• Kapusuzoğlu, Gökçen. Tang Hanedanı Döneminde Jiedushilık ve Türk Komutanlar (710-756). Yayımlanmamış Doktora Tezi. Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2020.
• Kapusuzoğlu, Gökçen. "Tang Ordusu'nun Konargöçer Birliği: On Bin Atlılar." Apam Çin Çalışmaları 1. Ed. A. Merthan Dündar ve Gürhan Kirilen. Ankara: Ankara Üniversitesi Basımevi, 2021. 331-344.
• Kırilen, Gürhan. Çin Klasik Metinlerinde Yabancılar: Yi, Di, Rong ve Hu Terimleri. Yayımlanmış Doktora Tezi. Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2012.
• Liu, Mao-Tsai. Çin Kaynaklarına Göre Doğu Türkleri. Çev. Ersel Kayaoğlu ve Deniz Banoğlu. İstanbul: Selenge, 2011.
• Liu, Xun 劉詢. 舊唐書 Jiu Tang Shu (Eski Tang Kayıtları). Pekin: Zhonghua Shuju, 1975.
• Lu, Simian 呂思勉.中国通史 (Genel Çin Tarihi). Pekin: Qunyan, 2015.
• Ma, Chi 马驰. 唐代蕃将 (Tang Döneminde Yabancı Komutanlar). Shaanxi: Shaanxi Chuban Jituan, 2006.
• Onat, Ayşe, Sema Orsoy ve Konuralp Ercilasun. Çin Kaynaklarına Göre Han Hanedanlığı Tarihi. Ankara: Türk Tarih Kurumu, 2004.
• Onat, Ayşe. Çin Kaynaklarında Türkler Han Hanedanı Tarihinde "Batı Bölgeleri". Ankara: Türk Tarih Kurumu, 2012.
• Orkun, Hüseyin Namık. Eski Türk Yazıtları. Ankara: Türk Dil Kurumu, 2011.
• Osawa, Takashi. "Aspects of the Old Turkic Social System Based on Fictitious Kinship (the analysis of the term "kul (slave)" in the Orkhun-Yenisei Epitaphs)." Kinship in the Altaic World- 48th Permanent International Altaistic Conference. Moscow: Harrassowitz Verlag, (2006): 219-230.
• Ouyang, Xiu 歐陽修. 新唐書 Xin Tang Shu (Yeni Tang Kayıtları). Pekin: Zhonghua Shuju, 1975. Quan Tang Wen 全唐文. Web. 20 Kasım 2020
• Selbitschka, Armin. "Tribute, Hostages and Marriage Alliances: A Close Reading of Diplomatic Strategies in the Northern Wei Period." Early Medieval China 25 (2019): 64-84.
• Shi, Yuqi 石雨祺. 中国古代军队 (Eski Çin Ordusu). Pekin: Zhogguo Shanwu Chubanshe, 2014.
• Şirin, Hatice. Eski Türk Yazıtları Söz Varlığı İncelemesi. Ankara: Türk Dil Kurumu, 2016.
• Tekin, Talat. Orhun Yazıtları. Ankara: Türk Dil Kurumu, 2014.
• Togan, İsenbike, Gülnar Kara ve Cahide Baysal. Çin Kaynaklarında Türkler Eski T'ang Tarihi. Ankara: Türk Tarih Kurumu, 2006.
• Türker, Nurcan. "Han Hanedanlığı Döneminde Rehin Sistemi." İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi 4.2 (2015): 455-467.
• Wang, Qinruo 王欽若. 冊府元龜 Cefu Yuangui. Pekin: Zhonghua Shuju, 1975. Xiao, Peng 肖鹏. "唐玄宗朝遣返少数民族质子的军事愿因 (Tang Xuanzong Saltanatında Azınlık Halklardan Esir Beyzadelerin Geri Gönderilmesinin Askerî Sebepleri)." Heihe Dergisi 2.224 (2016): 60-62.
• Xiong, Deji 熊德基. "唐代民族政策初探 (Tang Dönemi Halk Politikası Araştırması)." Tarih Araştırmaları 6 (1982): 34-54.
• Yang, Lien-sheng. "Hostages in Chinese History." Harvard Journal of Asiatic Studies 15 (1952): 507-521.