Bu çalışma, XIX. yüzyıldan itibaren modernleşme sürecini Batı'yı özellikle Fransa'yı örnek
alarak hızlandıran ve güçlü bir yazın geleneği olan Osmanlı, Mısır ve İran toplumunda Les
Aventures de Télémaque, fils d'Ulysse (1699) adlı romanın çevirisine gösterilen rağbetin
nedenlerini sorgulamaktadır. François Fénelon (1651-1715) tarafından kaleme alınan
eser, matbu kitap olarak Türkçeye, Arapçaya ve Farsçaya XIX. yüzyılda çevrilmiştir.
Mevcut çalışma, eserin bu dillerde ilk çeviri romanlardan biri olmasının ortak sebepleri
olabileceğini ileri sürmekte; eserin çevirisine verilen önemin, adı geçen toplumların tarihsel
süreciyle yakından ilişkili olduğunu belirtmektedir. Bu amaçla işlev odaklı betimleyici
çeviribilim yaklaşımından hareketle, çevirilerin gerçekleştiği dönemlerdeki sosyo-tarihsel
koşullar üzerinde durulmakta, ardından eserin kimler tarafından hangi saiklerle
çevrildiği ve genel olarak etkileri betimlenmektedir. Sonuçta Aydınlanma felsefesinin
tesirindeki bu toplumlarda, eserin ideal devletin ve vatandaşın mahiyetine dayalı izlekleri
itibarıyla özellikle tercih edildiği görüşüne ulaşılmaktadır. Ayrıca ideal insanı öne çıkaran
didaktik içeriğiyle erek toplumlardaki etik normların pekiştirilmesine ve beynelmilel
kültürel karşılaşmaların makul düzeyde gerçekleşmesine katkı sunduğu görülmektedir.
Doğu Edebiyatı Batılılaşma Aydınlanma Felsefesi Edebiyat Çevirisi Les Aventures de Télémaque fils d'Ulysse
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Konular | Dil Çalışmaları, Sanat ve Edebiyat |
Bölüm | Araştırma Makaleleri |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 24 Haziran 2021 |
Gönderilme Tarihi | 1 Mart 2021 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2021 Cilt: 61 Sayı: 1 |
Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi - dtcfdergisi@ankara.edu.tr
Bu eser Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.