Akkadlar Devrinde Anadolu'nun Siyasal Yapısı

Yıl 2000, Cilt: 40 Sayı: 3-4, 13 - 28, 01.01.2000

Turgut Yiğit

Öz

Akkadlar Çağı M.Ö. 2350-2150 Anadolu'da Eski Bronz Çağı'nın geç evresine rastlamaktadır. Henüz yazının kullanılmadığı bu dönemde Anadolu'nun siyasal yapısını tanımakta şüphesiz öncelikle arkeolojik kazıların sonuçlarına ve bununla birlikte Anadolu 'ya dair kayıtları içeren Akkadlı krallara ilişkin belgelere bakmak durumundayız. Bunlar birlikte değerlendirildiğinde, genel olarak söz konusu dönem Anadolu'sunun siyasal yapısı için, belli bir gücü elinde tutan ve çevresindeki daha küçük yerleşim birimlerini ve bölgesini kontrol edebilen, saray ve bunun yanı sıra başka amaçla, belki kamu binaları olarak kullanılmış, büyük ölçekli mimari yapılara sahip, etrafı surla çevrilmiş şehirlerin, şehir devletlerinin varlığı söylenebilir.

Kaynakça

• Albright,W.F., "The Epic of the King of Battle: Sargon of Akkad in Cappadocia," JSOR 7(1923), s. 1-20
• Alkım,U.B., "Dördüncü Dönem Tilmen Höyük Kazısı (1962)," TAD 12 (1962),s.5- 7
• Alkım,U.B., "İslahiye Bölgesi Araştırmaları ve Tilmen Höyük Kazısı," TAD 13 (1964),s.5-17
• Alkım.U.B. Anatolia I, Geneva 1968
• Alkım,U.B.-Alkım,H.-Bilgi,Ö., tkiztepe I, Ankara 1988
• Alp,S., "Karahöyük Kazısı," Belleten 31, s.456-457
• Alp.S., "Karahöyük Kazısı," Belleten 37, s.434-435
• Ank,R.O., "Karaoglan Höyüğü Bakır Çağı Mimarlığındaki Özellikler," III.Türk Tarih Kongresi 1943,Ankara 1948, s.47-59
• Balkan,K,, Mama Kralı Anum-Hirbi'nin Kaniş Kralı Warşama'ya Gönderdiği Mektup, Ankara 1957
• Blegen,C.W., Troy 7,7,1950
• Burney,C.A., "Eastern Anatolia in the Chalcolithic and Early Bronze Age," An.St. 8(1958), s.157-209
• Ertem,H., Boğazköy Metinlerinde Geçen Coğrafya Adları Dizini, Ankara 1973
• Esin,U., "Tepecik Kazısı, 1970," Keban Projesi 1970 Çalışmaları, Ankara 1972, s. 147 vd.
• Esin,U., 'Tepecik Kazısı, 1974," Keban Projesi 1974-75 Çalışmaları, Ankara 1982, s.71 vd.
• Goldmann,H., Excavations at Gözlü Kule, Tarsus 11, New Jersey 1956
• Gurney,O.R., 'The Sultantepe Tablets," An.St. 5(1955), 93-113
• Gurney,O.R., "H.G.Güterbock und H.Otten, Keilschrifttexte aus Boghazköi X," JCS 16 (1962), s.27
• Günbatu,C, "Kültepe'den Akadlı Sargon'a Ait Bir Tablet," Archivum Anatolicum 3 (1997), s.131-155.
• Güterbock,H.G., "Die Historischen Tradition und ihre literarische Gestaltung bei Babyloniern und Hethitern bis 1200," ZA 42( 1934),s.1-91
• Güterbock,H.G., "Die Tradition und ihre literarische Gestaltung bei Babyloniern und Hethitern bis 1200,Zweiter TeihHethiter," ZA 44 (793SJ,s.45-149
• Güterbock,H.G., "Sargon of Akkad Mentioned by Hattusili I of Hatti," JCS 18(1964), s.1-6
• Güterbock,H.G., "Ein neues Bruchstück der Sargon-Erzahlung 'König de Schlacht'," MDOG 101(1969), s. 14-26
• Hamit Zübeyr, "Ahlatlıbel Hafriyatı," Türk Tarih, Arkeologya ve Etnografya Dergisi 2(1934), s.3-100
• Hauptmann,H., "Norşuntepe Kazısı, 1969," Keban Projesi 1969 Çalışmaları, Ankara 1971,s.71 vd.
• Hauptmann,H., "Norşuntepe Kazıları, 1971," Keban Projesi 1971 Çalışmaları, Ankara 1974, s.72 vd.
• Hauptmann,H., "Norşuntepe Kazıları, 1973," Keban Projesi 1973 Çalışmaları, Ankara 1979, s.43 vd.
• Hauptmann,H., "Kalkolitik Çağdan İlk Tunç Çağının Bitimine Kadar Norşuntepe'de Yerleşmenin Gelişimi," VIII.Türk Tarih Kongresi 7.cilt,Ankara 1979, s.55-63
• Kansu,Ş.A„ Türk Tarih Kurumu Tarafından Yapılan Etiyokuşu Hafriyatı Raporu (1937), Ankara 1940
• Koşay,H.-Akok,M., "Amasya Mahmatlar Köyü Definesi," Belleten 14(1950),s.48l- 485
• Koşay,H.Z„ "Pulur(Sakyol) Kazısı 1969," Keban Projesi 1969 Çalışmaları, Ankara 1971, s.99 vd.
• Koşay,H.Z.-Akok,M., Alacahöyük Kazısı, 1963-67 Çalışmalar ve Keşiflere Ait tik Rapor, Ankara 1973,
• Lloyd.S., "The Earlly Settlement of Anatolia," The Dawn of Civilization, London 1961,s.l61-194
• Lloyd,S.-Mellart,J., Beycesultan I, London 1962
• Lloyd,S., Early Highland Peoples of Anatolia, London 1967
• Loon,M.N.van, Korucutepe II, New York 1978
• Mallowan,M.E.L., Twenty-five Yeras of Mesopotamian Discovery, London 1956
• Mellaart,J., "The End of the Early Bronze Age in Anatolia and the Aegean," AJA 62 (1958), s.9-33
• Mellaart,J., The Chalcolithic and Early Bronze Ages in the Near East and Anatolia, Beirut, 1966
• Mellaart,J., "Anatolia, c.2300-1750," CAH 1/2, Cambridge 1971, s.681-706
• Mellink,M., "An Akkadian Dlustration of a Campaign in Cilicia," Anatolia 7(1963),s10l-115
• Mellink,M., "The Early Bronze Age in West Anatolia," The End of the Early Bronze Age in the Aegean (ed. Gerald Cadogan), Leiden 1986, s. 139-152
• Monte,G.F.del-Tischler,J., Die Orts-und Gewassernamen der hethitischen Texte (RGTC VI), Wiesbaden 1978
• Nashef,K., Die Orts-und Gewassernamen der altassyrischen Zeit (RGTC IV), Wiesbaden 1991
• Özgüç,T.-Akok,M., Horoztepe, Eski Tunç Devri Mezarlığı ve Iskan Yeri, Ankara 1958
• Schroeder,0., "Die beiden neueu Tontafel," MDOG 55 (1914), s.39-45
• Smith,S., Ur Excavations Texts I ,pl.56 No:275.
• Tezcan,B„ 1964 Koçumbeli Kazısı, Ankara 1966 28 Turgut Yiğit
• Unger,E- NaabJ.P., Pir Hüseyin'de Naram-Sin Stelinin Keşfi, istanbul 1934
• Westenholz,J.G., "Relations Between Mesopotamia and Anatolia in the Age of the Sargonic Kings," XXXIV. Uluslararası Assiriyoloji Kongresi (6-10. VII. 1987 İstanbul), Ankara 1998, s.5-22.
• Weidner,E., Der Zug Sargons von Akkad nach Kleinasien, BoSt VI,1922
• Yakar,J.,The Later Prehistory of Anatolia,The Late Chalcolithic and Early Bronze Age, 1985,I, II
• YakarJ., "Regional and Local Schools of Metalwork in Early Bronze Age Anatolia," An.St. 35(1985), s25-38.