Bir Tarih Yöntemi Olarak Soru ve Yanıt Mantığı

Yıl 2000, Cilt: 40 Sayı: 3-4, 37 - 49, 01.01.2000

Kubilay Aysevener

Öz

Soru ve yanıt mantığı, önce Collingwood'un daha sonra Gadamer'in özellikle üzerinde durdukları ve tarihsel anlamanın nasıl olanaklı olabileceğine getirmiş oldukları bir çözüm arayışıdır. Her tarihsel olgu, her yeni dönemde, günün koşullarına ve gereksinimlerine göre, yeniden sorgulanmayı gerektirir. Bu yüzden tarihsel bilgi, sürüp giden bir sorgulama süreci içinde elde edilen ve yenilenen bir bilgi olarak karşımıza çıkar, çünkü her yeni dönem ve her yeni soruşturma tarihsel bilgimizin yeniden gözden geçirilmesine ve oluşturulmasına olanak tanır. İşte soru ve yanıt mantığı, tarihsel süreç içinde zamanla değişen ve gelişen nesnel bilginin gerçekliğine ve mutlaklığına bir karşı çıkış olarak tasarlanmıştır. Makalemizde hem Collingyvood'un ve hem de Gadamer'in tartıştıkları bu sorunun üzerinde durup, aralarındaki benzerlik ve farklılıkları da göstererek, bu yaklaşımın bir tarih yöntemi olarak uygun olup olmadığını inceleyeceğiz.

Kaynakça

• Agassi, Joseph, "Question of Science and Metaphysics.", The Philosophical-Forum n.s. 5, 1970,
• Collingwood, R.G., An Autobiography, Clarendon Press, Oxford 1991
• Collingwood, R.G., Bir Özyaşamöyküsü, çev. Ayşe Nihal Akbulut, YKY, İstanbul 1996.
• Collinwood, R.G., An Essay on Metaphysics, Claredon Press, Oxford 1948
• Debbins, William, ed., Essays in the Philosophy of History by R.G. Collingwood, University of Texas Press, Austin, 1965
• Fell, A.P., "R.G. Collingwood and the Hermenentical Tradition", International Studies in Philosophy, XXIII/3: 1991
• Gadamer, Hans-Georg, Truth and Method, tr. Garrett Barden - John Cumming, Seabury Press, New York, 1975.
• Gadamer, Hans-Georg., "On the Scope and Function of Hermeneutical Reflection", Continuum 8, 1970.
• Gadamer, Hans-Georg, "Tarih Bilinci Sorunu", Toplum Bilimlerinde Yorumcu Yaklaşım, derleyenler: Rabinow, Paul - William Sullivan, çev. Taha Parla, Hürriyet Vakfı Yay. istanbul 1990.
• Hogan, John P., Collingwood and Theological Hermeneutics, College Theology Society, New York 1989
• Habermas, Jürgen, Sosyal Bilimlerin Mantığı Üzerine, çev. Mustafa Tüzel, Kabalcı Yay. İstanbul 1998.
• West, David., Kıta Avrupası Felsefesine Giriş, çev. A. Cevizci, Paradigma yay. İstanbul 1998.