Göçmen Edebiyatı'nda Yeni Bir Yazar. Mehmet Kılıç ve "Fühle Dich Wie Zu Hause" Adlı Romanı

Yıl 2000, Cilt: 40 Sayı: 3-4, 103 - 135, 01.01.2000

Dursun Zengin

Öz

Bu makalede önce Almanya'daki Göçmen Edebiyatı ve bu edebiyatın oluşumu, gelişimi ve bugünkü durumuna ve bu alanda yapılan bilimsel çalışmalara ilişkin genel bir bilgi verilmektedir. Daha sonra Almanya'da Almanca ya da Türkçe eserler veren Türk yazarları konu edinmektedir. İkinci ve asıl bölümde ise, Göçmen Edebiyatı'ndan yeni bir yazar ve eseri tanıtılmaktadır. Bu çerçevede Melımet Kılıç'in hayat, uğraşları ve edebî eserlerine değinildikten sonra, "Fühle Dich Wie Zu Hause" adlı romanının edebî yönden bir değerlendirilmesi yapılmaktadır.

Kaynakça

• Ackermann, Irmgard (Hrsg.) Türken Deutscher Sprache, München 1984.
• Ackermann, Irmgard: "In der Fremde hat man eine dünne Haut. Türkische
• Autoren der 2. Generation oder die Übenvindung der Sprachlosigkeit," in: Zeitschrift für Kulturaustausch. Institut für Auslandsbeziehungen (Hrsg. v. Yüksel Pazarkaya und G. W. Lorenz), Stuttgart 1985.
• Anhegger, Robert: "Lieder über Gastarbeiter, Lieder von Gasterbeitern," in: Âsthetik und Kommunikation, 44, 1981, s. 83-89.
• Ateş, Şeref: Heimat und Gastland im Spiegel der Migrantenliteratur.
• Anhand der ausgewahlten Autorinnen. Unveröfft. Dissertation. Ankara Üniv. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara 1993.
• Aytaç, Gürsel: "Alev Tekinay'ın Romanı: 'Der weinende Granatapfel", Edebiyat Yazıları II, Gündoğan, Ankara 1991, s. 157-158.
• Aytaç, Gürsel: "Almanca Yazan Türklerin Artıları, Eksileri", Edebiyat Yazıları III, Gündoğan, Ankara 1995, s.237-239.
• Aytaç, Gürsel: "Almanya'da Türk Edebiyatı", Edebiyat Yazıları II, Gündoğan, Akara 1991, s.153-156.
• Aytaç, Gürsel: Çağdaş Türk Romanları Üzerine incelemeler, Gündoğan, Ankara 1990.
• Aytaç, Gürsel: Genel Edebiyat Bilimi, Papirüs, İstanbul, 1999.
• Aytaç, Gürsel: "Göçmen Edebiyatı-Postmodern İlkesi Üzerine", Edebiyat Yazıları III, Gündoğan, Ankara 1995, s.26-29.
• Aytaç, Gürsel: "Identitat als Prolem deutschschreibender türkischer Autoren.
• Über Alev Tekinays Prosa." in: Yoshinori Shicihiji (Hrsg.): Emigranten-und Immigrantenliteratur. IVG.Akten des VIII. Internationalen Germanistenkongress, Tokyo-München 1991, s. 80-83.
• Aytaç, Gürsel: Karşılaştırmalı Edebiyat Bilimi, Gündoğan 1997.
• Baypınar, Yüksel: "Deutschland ein türkisches Mârchen? Schlaraffenland als Zielscheibe der satirischen Erzâhlungen Şinasi Dikmens," in: Akten des VIII. Internationalen Germanistenkongrefi, Cilt: 8, München 1991. Bildiri.
• Baypınar, Yüksel: "Türk Şairleri Türkçeye Çevirmek", Littera Edebiyat Yazıları, Cilt: 3, 1992, s. 355-362.
• Belin, Sırma: "Uyumu ve Parçalanmışlığı Tartışan Yazar: Güney Dal", Gösteri, "Almanya'da Yazan Türkler" Eki 144, İstanbul 1992 Makale
• Best, Otto F.: Handbuch literarischer Fachbegriffe, Frankfut am Main 1982.
• Braak, Ivo: Poetik in Stichworten, Wien 1990.
• Bulut, Can: "Reran Demirkan: 'Schwarzer Tee mit drei Stück Zucker , in: Germanistentreffen. Tagungsbeitrage Deutschland-Türkei, Bonn, 1994, Makale.
• Dağlar, Raşide: Fakir Baykurt'un Eserlerinde Almanlar ve Almanya, Anadolu Üniv. Eskişehir 1989. (Y. L. Tezi).
• Ergand, Tanyeri, Çağlar: "Yabancı Gözüyle Göçmen Yazını", Gösteri, "Almanya'da Yazan Türkler" Eki 144, İstanbul 1992. Makale.
• Erişkon, Binnur: "Ben'i Arayan Yazar: Yüksel Pazarkaya", Gösteri, "Almanya'da Yazan Türkler" Eki 144, İstanbul 1992, Makale.
• Federal Almanya'dan Kitaplar. Dosta Kitaplar, Yayına Hazırlayan Alman Kitapçılar ve Yayımcılar Birliği Sergi ve Fuar Şirketi - Frankfurt Kitap Fuarı, Kriftel/Ts. 1988, s.23-31.
• Frederking, Monika: "Schreiben gegen Vorurteile. Literatür türkischer Migranten in der Bundesrepublik Deutschland, Berlin: Expres Edition, 1985, s.42.
• Gitmez, Ali / Halis Akder: "Die Problematik rückkehrender Auslandstürken," in: Zeitschrift für Kulturaustausch, Nr. 3/2981, s. 329-334.
• Gitmez, Ali S.: Dışgöç Öyküsü, Ankara 1979.
• Gündoğar, Ferüzan (Maria Kulp ile birlikte): "Bibliographie: Gastarbeiterschreiben: Literatür zum Thema Gastarbeiter. Auswahlverzeichnis," in:Materialien der Stadtbücherei, Bochum 1986.
• İpşiroğlu, Zehra: "Göçmen İşçi Edebiyatı", Gösteri, İstanbul Aralık 1987. Makale.
• Karakuş, Mahmut: "Der Beitrag der türkischen Germanistik zum interkulturellen Dialog," in: Tagungsbeitrage des V. türkischen Germanistik Sympoiums, Eskişehir 1995, s.27-75.
• Karakuş, Mahmut: "Yalnız Bir Yazarımız: Habib Bektaş." Gösteri, "Almanya'da Yazan Türkler" Eki 144, İstanbul 1992. Makale.
• Kılıç, Mehmet: Als Gastarbeiterkind in der Türkei, Bad Kreuznach 1982.
• Kılıç, Mehmet: Bir Yiğit Gurbete Gitse, Bad Kreuznach 1987.
• Kılıç, Mehmet: Fühle Dich Wie Zu Hause, Oberhausen 1994.
• Kılıç, Mehmet: Viel Glück, Elif., Bad Kreuznach 1990.
• Kılıç, Mehmet: Von einem, der auszog..., Bad Kreuznach 1984.
• Kula, Demir B.: Türkische Migrantenkultur als Determinate der interkulturellen Padagogik, Saarbrücken 1986.
• Kula, Onur B.: (H. Essinger ile Birlikte): "Türkische Migrantenkultur," in.Die Brücke 31, Saarbrücken 1986. Makale.
• Kula, Onur B.: "Das Bild der Deutschen und Der Immigranten in Fakir Baykurts Erzahlung 'Kuyruk', in: Lernen in Deutschland, Nr. 1,1989. Makale
• Kula, Onur B.: Die interkulturelle Funktion der Immigrantenliteratur," in: Ankaraner Beitrage, Ankara, Nisan 1992, Makale.
• Kuruyazıcı, Nilfüer: "Niçin Almanya'da Yazan Türkler." Gösteri, "Almanya'da Yazan Türkler" Eki 144, İstanbul 1992, Makale.
• Kuruyazıcı, Nilüfer: "Alman Okurları ve Türk Göçmen Yazınına Yeni Bir Bakış": Hürriyet-Gösteri, Sanat Edebiyat Dergisi. "Almanya'da Yazan Türkler" Eki, Sayı: 144, Kasım 1992, s.7-10.
• Kuruyazıcı, Nilüfer: "Stand und Perspektiven der Türkischen Migrantenliteratur. "Iudiciıım: Cilt: 8, Akten des VIII. Internationalen Germarıisten Kongresses, Tokyo 1991. Bildiri.
• Kuruyazıcı, Nilüfer: "Türkische Migrantenliteratur unter dem Aspekt des 'Feremden' in der Deutschsprachigen Literatür," in:Alman Dili Ve Edebiyatı Dergisi, Cilt: 8, İstanbul Üniv. Ed. Fakültesi, 1993, s.59-79.
• Oraliş, Meral: "Almanya'da Bir Türk Mizah Yazan", Bizim Almanca 82, İstanbul 1992, Makale.
• Oraliş, Meral: "Kültürlerarası Bir Gezgin: ArasÖren", Gösteri, "Almanya'da Yazan Türkler" Eki 144, İstanbul 1992. Makale.
• Ozil, Şeyda: "Einige Bemerkungen über den Roman 'Das Leben ist eine Karawanserei." in: Diyalog, Juli 1/94 Deutsches Kulturinstitut, Ankara 1994, s. 125-130.
• Özoğuz, Yüksel: "Almanca Yazan Bir Türk şairi: Zafer şenocak", Gösteri, "Almanya'da Yazan Türkler" Eki 144, İstanbul 1992. Makale.
• Öztürk, Kadriye: Das Frauenbild in den Werken der Deutschschreibenden Türkischen Autorinnen. Hacettepe Üniv., Ankara 1992. (Y. L. Tezi).
• Öztürk, Kadriye: "Der Beitrag der Emigrantenliteratur zur interkulturellen Germanistik," in: Tagungsbeitrâge des V. Türkischen Germanistik Symposiums, Eskişehir 1995, s.82-89.
• Özyer, Nuran: "Alman Çocuk ve Gençlik Edebiyatında Türk İmajı", Littera Edebiyat Yazıları, Cilt: 3, 1992,sS.81-92.
• Özyer, Nuran: "Almanya'da Bir Hiciv Ustası", Gündoğan Edebiyat, Ankara 1992. Makale.
• Özyer, Nuran: "Almanya'da Türk-Türkiye'de Almanyalı, Alev Tekinay'ın Yeni Kitabı Üzerine", Gündoğan Edebiyat, Cilt: 1, Sayı: 1, Kış, 1992, s,53-54.
• Özyer, Nuran: "Themen Der in Deutschland schreibenden türkischen Autoren für Kinder und Jugendliche," in: Germanistentreffen. Tagungsbeitrâge. Deutschland-Türkei, Bonn 1994. Makale.
• Polat, Tülin: "Ötekiler Anlatıyor", Gösteri, "Almanya'da Yazan Türkler" Eki 144, İstanbul 1992. Makale.
• Raitz, Walter: "Einfache Strukturen, Deutliche Worte. Zur Poetik' der Gastarbeiterliteratur," in: Muttersprache. Zeitschrift zu Pflege und Forschung der deutschen Sprache, Wiesbaden 1989, s. 293.
• Rieman, Wolfang: "Über das Leben in Bitterland." in: Bibliographie Zur Türkischen Deutschlandliteratur und zur türkischen Literatür İn Deutschland, Wiesbaden 1990, s. 73.
• Sayın, Sara: "Vatan Duygusu Coğrafya İle Sınırlı Mıdır?", Hürriyet-Gösteri Sanat Edebiyat Dergisi, "Almanya'da Yazan Türkler" Eki, Sayı 144, Kasım 1992, s. 21.
• Seibert, Peter: "Gasterbeiterliteratur ond was darunter verstanden wird," in: İnfo Daf. Informationen Deutsch als Frerndsprache. Hrsg. v. DAAD İn Zusammenarbeit mit dem Arbeitskreis Deutsch als Frerndsprache beim DAAD, Nr. 3.12.Jhg. Juni, 1985, s. 198-207.
• Sölçün, Sargut: Das Bild des türkischen Gastarbeiter in der Bundes- Deutschen Gegenwartsliteratur, Diss., Ankara 1980.
• Weinrich, Harald: "Betroffenheit der Zeugen. Zeugen der Betroffenheit. Einige Überlegunge zur Auslânderliteratur in der Bundesrepublik Deutschland," in: Zeitschrift Für Kulturaustausch, Stuttgat 1985, s. 14-15.
• Wierlacher, Alios: "Einleitung," in: Wierlacher, A (Hrsg.): "Das Fremde und Das Eigene. Prolegomena zu einer İnterkulturellen Germanistik, München 1985, s. VII.
• Yıldız, Süleyman/Beril Tufan: Geri Dönüş Sürecinde İkinci Kuşak, Hacettepe Üniv. Yay. B-36, Ankara, 1993.
• Yıldız, Bekir: Türkler Almanya'da, İstanbul 1966.
• Zeitschrift Für Kulturaustausch (Hrsg. v. Günter W. Lorenz U. Yüksel Pazarkaya, 35. Jahrgang, 1. Vj., Stuttgart 1985.
• Zeitschrift Für Kulturaustausch, Jg. 31/Nr. 3, Stuttgart, September 1981: Türken in Deutschland.
• Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi 40, 3-4 (2000), 129-135
• Çağdaş Alman Edebiyat'ında Kısa Hikâye Dursun Zengin
• Aytaç, Gürsel: Çağdaş Alman Edebiyatı, KB Yay., Ankara 1983.
• Doderer, Klaus: Die Kurzgeschichte in Deutschland, Darmstadt 1980.
• Erden, Aysu: Kısa Öykü ve Dilbilimsel Eleştiri, Gündoğan Yay., Ankara 1998.
• Freese, Peter (Hrsg.): Die Amerikanische Short Story der Gegenmart. Interpretationen, Berlin-Bielefeld-München 1976.
• Friedman, Norman: "Recent Short Story Theories: Problems in Definition: Short Story Theory At A Crossroads, Edt. Susan Lohafer And Jo Ellyn
• Clarey, Baton Rouge And London: Louisiana State University Prass, 1989, S. 13- 31.
• Gelfert, Hans-Dietrich: Wie interpretiert Man eine Novella und eine Kurzgeschichte?, Stuttgart 1995.
• Keating, Helaine Levine And Warter Levy: Lives Through Literatüre (A Thematic Anthology) New York: Mac Mıllan Publishing Company, 1991, S. 1027-1034.
• Kesten, H (Hrsg.): Unsere Zeit. Die Schönsten deutschen Erzahlungen des Zwanzigsten Jahrhunderts, Köln 1961.
• Kilchmann, Ruth J.: Die Kurzgeschichte, Formen Und Entwicklung, Stuttgart 1978.
• Lehmann, Jakob: Interpretationen modemer Kurzgeschichten, Frankfurt/Main 1976.
• Lubbers, Klaus: Typologie Der Short Story, Darmstadt 1977.
• May, Charles E.: "Metaphoric Motivation in Short Story At A Crossroads, Edt. Susan Lohafer And Jo Ellyn Clarey. Baton Rouge And London: Louisiana State University Press, 1989, s. 62-73.
• Moran, Berna: Edebiyat Kuramları ve Eleştiri, Cem Yay., İstanbul 1991.
• Özer, Sevinç: "Amerikan Kısa Öykü Kuramına Bir Yaklaşım. Kısa Öykü Nedir? Ne Değildir? Çağdaş Türk Dili, Sayı: 36, Cilt:3, 1991, s. 1157-1164.
• Çağdaş Alman Edebiyatında Kısa Hikâye.
• Özünlü, Ünsal: Edebiyatta Dil Kullanımları, Doruk Yay., Ankara 1997.
• Piedmont, F. (Hrsg.): Textsammlung moderner Kurzgeschichten, Frankfurt/Main 1963.
• Reich-Ranicki, M. (Hrsg.): Erfundene Wahrheit. Deutsche Geschichten Seit 1945, München 1974.
• Rohner, Ludwig: Theorie der Kurzgeschichte, Wiesbaden 1976.
• Skorna, Hans-Jürgen: Die deutsche Kurzgeschichte der Nachkriegszeit, Ratingen 1967.
• Ulrich, Winfried: Die Kurzgeschichte in Deutschland, Darmstadt 1996.
• Zimmermann, Werner: Deutsche Prosadichtungen unseres Jahrhunderts, Bd. 1.