İlerici Hareket Öykücülüğünde Ana Temalar

Yıl 2008, Cilt: 48 Sayı: 2, 127 - 134, 01.01.2008

Gülseren Halıcı

Öz

İngilizce’den yapılan çeviriler aracılığıyla Urdu edebiyatına giren öykü kısa sürede en kabul gören edebi türlerden biri olmuştur. Bu yeni edebi tür 1936’da imzalanan ilerici hareket yazarları bildirisiyle teknik, üslûp ve tema bakımından önemli evreleri katetmeye başlamıştır. Urdu öykücülüğünün özellikle ikinci döneminde 1930-1947 etkin biçimde kendini gösteren ilerici hareket, taşıdığı özgün mesajlarla edebiyatçılar arasında pek çok taraftar bulmuştur. İlerici hareketi benimseyen ve destekleyen öykü yazarları Hint Alt Kıtası toplumunun Hindistan-Pakistan sömürü, yoksulluk, sınıf farklılığı, göç, hüzün ve acı, dini taassup, cinsel tabu gibi temel realitelerini dile getirmeyi amaçlamışlardır. Bunu yaparken gelecekteki genç kuşak yazarlarına da zemin hazırlayıp, ilham kaynağı olmuşlardır.

Anahtar Kelimeler

Hint Alt Kıtası, Urdu Edebiyatı, Öykü, İlerici Hareket, İlerici Yazarlar Bildirisi, Realizm, Tema, Angare

Leitmotives in Progressivism Narrations

Öz

Narrative, which as introduced to Urdu literature by means of translations from English, turned out to be one of the most widely-accepted literary works. This new class of literature started to make significant progress in terms of technique, style and theme together with the progressive writers’ movement, founded in 1936. Progressivism, which loomed large efficiently in the second period of Urdu Narration 1930-1947 particularly, won a great number of adherents amongst men of letters through its original and authentic messages. Narrators who appropriated and supported progressivism, aimed at emphasizing the basic political, social and economical realities of the Subcontinent India-Pakistan such as exploitation, poverty, class distinction, migration, distress and depression, religious bigotry, sexual taboos, etc. Thus they constituted a source of inspiration for the authors of the next generations.

Anahtar Kelimeler

The Subcontinent, Urdu Literature, Narrative, Progressivism, Progressive Writers’ Movement, Realism, Theme, Angare

Kaynakça

• EŞREF, A.B. (1987). Kuçh Na’e aur Purane Efsane Nigar. Lahore: Seng-i Meel Publications.
• FETİHPURİ, F. (1988). Urdu ka Efsanevi Edeb. Multan: Beacon Books.
• HALICI, G. (2006). Urdu Edebiyatı, Kısa Öyküler Seçkisi. Ankara: Turhan Kitabevi Yayınları.
• HARPER COLLINS PUBLISHERS. (2005). Urdu Short Stories. New Delhi.
• PRESS CHEMBIRZ. Encyclopedia Pakistanica. Karachi.
• RAZ, A. (1999). A Short History of Urdu Literature. London: European Urdu Writers Society.
• SADİD, E. (1991). Urdu Edeb ki Muhtasir Tarih. İslamabad: Muktadira Kovmi Zaban.
• SADİD, E. (2004). Urdu Edeb ki Tahrikin. Karaçi: Encumen-i Terakki-yi Urdu.
• THE PAKISTAN ACADEMY OF LETTERS. (1992). Pakistani Literature. Islamabad.
• HALICI, G. (2006). “Tahrik-i Terakki Pesend aur Us ke Saf-ı Evvel ke Çend Eyk Mussennefin”. Mu’asir. 7,8,9, (5,6), 82-87.