KÜLTEPE TABLETLERİNDE GEÇEN ASURLU TÜCCARLARA AİT ALTINDAN KÜLT EŞYALARI

Yıl 2013, Cilt: 53 Sayı: 2, 327 - 343, 01.01.2013

Nurgül Yıldırım

Öz

Asur Ticaret Kolonileri Çağı, Eski Anadolu sosyal ve siyasî tarihi açısından oldukça önemli bir dönemdir. Bu dönemi hem filolojik veri, hem de arkeolojik bulgu bağlamında en iyi tanıtan merkez ise Kültepe-Kaniš’tir. Kültepe-Kaniš’de yapılan kazılar neticesinde 20 binden fazla tablet bulunmuştur. Bu tabletlerin bir kısmı Asurlu tüccarlara ait arşivlerden oluşmuştur. Bu arşivlerden, Asurlu tüccarların Anadolu’da ticarî faaliyetlerinin yanı sıra, kendi kültürel ve sosyal yaşamlarını da devam ettirdiklerini öğreniyoruz. Bu durumun en önemli kanıtlarından birini, Asurlu tüccarların dinî inançları doğrultusunda gerçekleştirdikleri aktiviteler oluşturmuştur.

Anahtar Kelimeler

Eski Asur, Kültepe Tabletleri, Adak, İkribum, Šamšum, Kāsum

Gold Cult Supplies of The Assyrian Merchants RecordGold Cult Supplies of The Assyrian Merchants Recorded in Kültepe Tabletsed in Kültepe Tablets

Öz

Asyyrian Trade Colonies Era is a very important period in terms of social and political history of Ancient Anatolia. Kültepe-Kaniş is a centre which introduces this period the best the contex of the both philological data and archeological findings. As a result of excavations in Kültepe, more than 20 thousand tablets were found. A portion of these tablets consists of the archives belonging to the Assyrian merchants. From these archives, we have learnt that Assyrian merchants have continued to their own cultural and social lifes as well as commercial activities in Anatolia. The activities realized byAssyrian merchants in the line with their religious beliefs have constituted one of the most important evidence of this situation.

Anahtar Kelimeler

Old Asyyrian, Kültepe Tablets, Offering, Ikribum, Šamšum, Kāsum

Kaynakça

• ALBAYRAK, İ. (2004). “… Onlarla oturacak, yiyecek ve yağlanacak /ušbat aklat paššat išti šunu” Archivum Anatolicum 7/1, s. 1-21, Ankara.
• AKYURT, İ.M. (1998). M.Ö. 2. Binde Anadolu’da Ölü Gömme Gelenekleri, Türk Tarih Kurumu Yayınları-VI dizi, sayı 49, Ankara.
• ATHE : Die Altassyrischen Texte des Orientalischen Semaners der Universitat Heidelbergund der Sammlung Erlenmeyer.
• BARJAMOVİÇ, G. (2011) A Historical and Geography of Anatolia in the Old Assyrian Colony Period, Carsten Niebuhr İnstitute Publications 38.
• BİLGİÇ, E. (1953). Kapadokya Metinlerinde Geçen Yerli Appellatifler ve Bunların Eski Anadolu Dilleri İçerisinde Yeri, Sümeroloji Enstitüsü Yayınları No.2, Ankara. _________ (1982). “Atatürk, Fakültemiz ve Kürsümüz, Sumerlilerin Tarih, Kültür
• ve Medeniyetleri”, D.T.C.F. Atatürk’ün 100. Doğum Yılına Armağan Dergisis. 75-120. BIN : Babylonian Inscriptions in the Collection of J.B. Nies.
• CAD : TheAssyrian Dictionary of the University of Chicago.
• CCT : Cuneiform Texts from Cappadocian Tablets in the British Museum.
• CDA : A Concise Dictionary of Akkadian.
• COŞKUN, Y. (1969). “Boğazköy Metinlerinde Geçen Başlıca Libasyon Kapları”, D.T.C.Fakülte Dergisi, Cilt 17, Sayı 3-4, s. 1-61.
• ÇEÇEN, S.-Hecker, K. (1995). “ina mati-ka eblum Zu Einem Neunen Text zum Wegerecht in der Kültepe-Zeit”, AOA I, Band 240.
• ÇEÇEN, S. (1997). “Kaniš Kārumu’nun Diğer Kārum ve Wabartumlara KÙ.AN (amūtum) ile İlgili Önemli Talimatları”, Belleten, C. LXI, S. 231. Ankara.
• DEİMEL, A. (1914). Pantheon Babylonicum, Roma.
• DERCKSEN, J.G. (1996). The Old Assyrian Copper Trade in Anatolia “OACT”, PIHANS LXXV. Leiden.
• ___________ (1997). “The Silver of the Gods on Old Assyrian “ikribū”, Archicum Anatolicum3, s. 95-96, Ankara.
• ___________ (2011). “Cevherden Objeye: Kaniş’te Madenler”, Anadolu’nun Önsözü Kültepe-Kaniš Karumu”, K.B.Ş.B. Kültür Yayınları (s.110-115).
• DONBAZ, V. (1985). “More Old Assyrian Tablets From Assur”, Akkadica 42, 1- 23.
• ___________ (2001). “Mahar Patrim ša Aššur-A New İnterpretation” Veenhof Anniversary Volume, 83-101. Nederlands İnstutuut.
• EBELİNG, E. (1950). “Parfümrezepte und Kultische Texteaus Assur” Orientalia Vol.17- 19.Pontificium İnstitutum Biblicum, London s. 10-38.
• EMRE, K. (1971). Anadolu Kurşun Figürinleri ve Taş Kalıpları, T.T.K.Yayınları, VI-14, Ankara.
• FRAYNE, R.D. (1990). Old Babylonian Period (2003-1595 BC), The Royal Inscriptions of Mesopotamia Early Periods Vol.4, London.
• GÖKÇEK, L.G. (2002). “Kültepe Metinlerinde Geçen Kaplar”, Archivum Anatolicum V, s.73- 87, Ankara.
• GÜNBATTI, C. (2012). Kültepe-Kaniş Anadolu’da İlk Yazı, İlk Belgeler, K.B.B.K.Y. İstanbul.
• HECKER, K.-KRYZAT, G.-MATOUŞ, L. (1998). Kappadokische Keilschrittafeln (Prag 1), Praha.
• HECKER, K. (2004). “Beim Tode Unsers Vaters…”, Assyria and Beyond Studies Presented to Mogens Trolle Larsen, Publications de Instituthistoriquearchéologique néederlandais de Stambul (PIHANS C), s. 286-291, Belçika.
• HIRSCH, H. (1961). Untersuchungen zur Altassyrichen Religion, Graz.
• HUCA : Hebrew Union College Annual.
• ICK :Inscriptions Cunéiforms du Kültépé.
• KRAMER, S.N. (2000). Sümerlerin Kurnaz Tanrısı Enki, Kabalcı Yayınevi, İstanbul.
• KULAKOĞLU, F. (2008). “A Hittite God from Kültepe”, Old Assyrian Studies in Memory of Paul Garelli, s. 13-19, Leiden.
• __________ (2011). “Kültepe Kaniş Karumu: Anadolu’nun En Eski Uluslararası Ticaret Merkezi”, Anadolu’nun Önsözü Kültepe-Kaniš Karumu, K.B.Ş.B. Kültür Yayınları (s.40-51).
• LAMBERT, W. (1979). “Studies in Nergal”, BiOr 30, 355-363.
• LARSEN, M.T. (1976). The Old Assyrian City-Stateand Its Colonies, Copenhagen.
• ___________ (2002). The Aššur-nada Archives. Leiden.
• MİCHEL, C. (2011): “Asur ve Kaniş’in Kadınları”, Anadolu’nun Önsözü KültepeKaniš Karumu,
• K.B.Ş.B. Kültür Yayınları, s.124-133, İstanbul.
• NASHEF, K. (1991). Répertoire Géographique des Textes Cuneiformes IV, Weisbaden.
• ÖZGÜÇ, T. (1943). “Ön tarihte Anadolu İdollerinin Anlamı”, A.Ü.D.T.C. Fakültesi Dergisi 2, sayı 1, Ankara.
• _________ (1986a). Kültepe-Kaniş II, Eski Yakındoğu’nun Ticaret Merkezinde Yeni Araştırmalar, Türk Tarih Kurumu Yayınları-V-41, Ankara.
• _________ (2005). Kültepe-Kaniş, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul.
• _________ (2011). “Assur Ticaret Kolonileri” Arkeo Atlas, 2011/01, İstanbul.
• ÖZTAN, A. (2011). “Acemhöyük”, Arkeo Atlas, 2011/ 01, İstanbul.
• PORTER, B.N. (1993). Images, Power and Politics: Figurative Aspects of Esarhaddon’s Babylonian Policy, Americen Philosophical Society, 1993.
• ŞAHİN, H. A. (1999). “Kültepe Metinlerinde Geçen Rahip ve Rahibeler”, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı, 8, Kayseri 1999, s. 143-153.
• TC : Tablettes Cappadpciennes du Louvre.
• TOSUN, M. (1946). “Sumer –Babil Sanatının Bazı Önemli Mitolojik Tipleri Üzerinde Yeni Arkeolojik ve Filolojik Araştırmalar”, (Tezi veren, B. Landsberger), Ankara Üniversitesi Fakülte Dergisi, Cilt IV, Sayı 1.
• ________ (1954). “Boğazköy’de Bulunmuş Bir Eski Babil Mührü”, D.T.C.Fakülte Dergisi, Cilt 12, Sayı 3-4, s. 153-162.
• VEENHOF, K. R. (1997). “Old Assyrian and Ancient Anatolian Evidence for the Care of The Elderly”, Studies in the History of the Ancient Near East, 14, s. 120-160. Leiden