Şark Dünya Görüşüne Göre Kutsal Sayıların Oluşumu

Yıl 2014, Cilt: 54 Sayı: 2, 155 - 166, 01.01.2014

Metin Özarslan Mukhidin Salkynbaev Rauan Dossymbekova

Öz

Bu çalışmada Kazakça ve Çincedeki numeroloji, Şark milletlerinin sayı kültürünün oluşum tarihi hakkında bilgi verilmiştir. Kazakça ve Çincedeki 1, 3, 7, 9 sayılarının oluşumuna, özelliklerine, kutsallığına, bilişsel sıfatına halklar arasındaki genel doğu düşüncesine uygun ortak öğeler üzerinde durulmuştur. Sayıları da asırlardır komşu olarak yaşayan ve kültürel ilişkileri bulunan iki milletin dünya görüşünde, felsefesinde, kültüründe bu türden ortaklıkların tabii delili olarak görmek mümkündür.

Anahtar Kelimeler

Numeroloji, Kazakça, Çince, Sayı, İnanç, Dünya Görüşü, Kültürel Ortaklık.

The Formation of Sacred Numbers According to Eastern Worldview

Öz

This study gives information about the Kazak and Chinese numerology, and the history of numeric system in Eastern cultures. The focus of the study is on the development of the numbers 1,3,7,9 in Kazak and Chinese numeric system, their characteristics, spiritual connotations and cognitive nature, as well as their common features in compliance with the general Eastern thought. It is possible to view the similar characteristics of these numbers as evidence for the partnership between these two century-long neighbouring countries in terms of their worldview, philosophy, culture.

Anahtar Kelimeler

Numerology, Kazak Language, Chinese, Numeric System, Religion, Worldview, Cultural Partnership

Kaynakça

• SЕMЕNОV Y. İ. Kаk vоzniklо çеlоvеçеstvо. M., 1966, s. 576.
• LYUBİN V. P. Nijniy pаlеоlit. // "Kаmеnnıy vеk nа tеrritоrii SSSG. M., 1970, s. 207.
• RОGINSKIY Y. Prоblеmı аntrоpоgеnеzа. M., 1969, s. 263.
• BIÇURIN N. Y. Sоbrаniе svеdеniy о nаrоdаh, оbitаvşih v Srеdnеy Аzii v drеvniе vrеmеnа. t. 1. M. -L., 1950, s. 381.
• TURSINОV Е. V оtnоşеnii şаmаnskоgо tvоrçеstvа k hudоjеstvеnnоmu fоlklоru. "Nаslеdniki". Аlmа-Аtа, 1975, s. 232.
• UАKАTОV B. Kаzаktın turmıs-sаlt jırlаrının tipоlоgiyası. Аlmаtı, 1983, 160 bеt.
• KАZАK SSR tаrihı. Аlmаtı, 1-tоm. 1980, 496 bеt.
• BАLАSАĞUN J. Kuttı bіlіk./ Аud. А. Еgеubаеv/; Аlmаtı, 1986, 616 bеt.
• UАNKІ M. Turkі tіldеs hаlıktаrdаğı sırlı sаn 7 mеn 40-tın tеgі turаlı. //Murа jurnаlı, Urіmşі, 1988, № 3.
• KАLIЕV S, Оrаzоv M., Smаylоvа M. Kаzаk hаlkının sаlt-desturlеrі. Аlmаtı, 1994, 222 bеt.
• HАLİD K. Tаuаrih hаmsа. /Аudаrğаn: B. Tötеnаеv, А. Jоldаsоv/, Аlmаtı, 1992, 304 bеt.
• JENІBЕKОV Ö. Uаkıt kеruеnі. Аlmаtı, 1992, 192 bеt.
• JАNPЕYSОV Е. N. Etnоkulturnаya lеksikа kаzаhskоgо yazıkа. Аlmа-Аtа, 1989, 288 s.