NİYAZİ BERKES YAZINI ÜZERİNE BİR BİBLİYOGRAFYA DENEMESİ

Yıl 2014, Cilt: 54 Sayı: 2, 419 - 486, 01.01.2014

Gökhan Ak

Öz

Türk düşünce hayatında önemli bir yere sahip toplumbilimci-düşünür Niyazi Berkes ve düşünü üzerine literatürde birçok araştırma ve çalışma mevcuttur. Bununla birlikte, Niyazi Berkes üzerine yapılan lisansüstü tezler dâhil tüm bu çalışmalarda mevcut Niyazi Berkes bibliyografyalarının geliştirilmeye muhtaç olduğu görülmüştür. Bu çalışmanın ana amacı, Niyazi Berkes’e ait eser ve yazılar, yönettiği lisansüstü tezler ile kendisi ve eserleri hakkında yapılan çalışmaları sınıflandırmaya tabi tutarak bilim dünyasının kullanımına sunmaktır. Bu çalışma, bu sayede bir yandan ileride Niyazi Berkes üzerine araştırma yapacaklara kaynak bulma hususunda katkı sağlarken, öte yandan Niyazi Berkes ile ilgili çalışmaların daha çok hangi konularda yoğunlaştığını ve nelerin hâlâ eksik olduğunu da ortaya koyabilecektir.

Anahtar Kelimeler

Niyazi Berkes, Toplumbilim, Toplumbilimci, Entelektüel, Yazın Hayatı, Türk Düşünce Hayatı, Türk Siyasi Hayatı, Bibliyografya

An Essay of Bibliography on Niyazi Berkes’ Writing

Öz

There are a great many work and research in the literature on the thinking of Niyazi Berkes, who covers a significant place in the Turkish intellectual world as a sociologist and thinker. However, in all of these works including post-graduate dissertations about Niyazi Berkes, it is observed that these needs to be evolved a more comprehensive Niyazi Berkes bibliography apart from all these stuff. The main aim of this work is to make available for the scientific world by categorizing all the works that had been written by Niyazi Berkes, comprising his own books, papers, post-graduate dissertations that he conducted, as well as the stuff written on himself and his thinking and writings. This work will in this way facilitate on one side for contributing to those in finding sources, who shall make researches on Niyazi Berkes, while on the other side, in making considerations about on which areas the works on Niyazi Berkes show majority besides which of those are still lacking on his thinking as well.

Anahtar Kelimeler

Niyazi Berkes, Sociology, Sociologist, Intellectual, Writing Life, Turkish Intellectual World, Turkish Political World, Bibliography

Kaynakça

• ADIVAR, Abdülhak Adnan-. Osmanlı Türklerinde İlim. (İkinci Tabı). İstanbul: Maarif Matbaası, 1943.
• AHMAD, Feroz. “Niyazi Berkes (1908-1988): The Education of an Intellectual. (New Introduction by Feroz Ahmad)”. Niyazi Berkes. The Development of Secularism in Turkey. New York: Routledge ve London: Hurst and Company, 1998. xv-xxxii.
• AVŞAR, Zakir ve EMRE KAYA, Ayşe Elif. “Cumhuriyet Türkiyesi’nin Halkçılık Uygulamaları: Soyadı Kanunu Örneği.” Turkish Studies 8. 5 (2013): 73-90.
• AYDIN, Songül. 12 Mart 1971 Öncesinde Ant Dergisi. Yayınlanmış yüksek lisans tezi, İstanbul: Yıldız Teknik Üniversitesi SBE, 2008.
• BALTACIOĞLU, Tuna. Yeni Adam Günleri-Yaşantı. İstanbul: YKY, 1998.
• BARUTÇU, Zübeyir. Tek Parti Döneminde Muhalif Bir Dergi: “Yurt ve Dünya”. Yayınlanmış doktora tezi, Ankara: Hacettepe Üniversitesi SBE, 2012.
• BERKES, Niyazi. Bazı Ankara Köyleri Üzerinde Bir Araştırma-Birinci Kitap. Ankara: DTCF Felsefe Enstitüsü Neşriyatı, 1942.
• ----------. “Günün Terimleri: Irk ve Irkçılık.” Yurt ve Dünya 3. 24 (30 Aralık 1942): 438-441.
• ----------. “Aristo (M.Ö. 384-322).” Tercüme 7. 39-40 (19 Kasım 1946): 222-30.
• ----------. İkiyüz Yıldır Neden Bocalıyoruz?. (2.b.). İstanbul: İstanbul Matbaası, 1965a.
• ----------. Batıcılık, Ulusçuluk ve Toplumsal Devrimler. İstanbul: Yön, 1965b.
• ----------. Türk Düşününde Batı Sorunu. Ankara: Bilgi, 1975a.
• ----------. Atatürk ve Devrimler. İstanbul: Adam, 1982a.
• ----------. “Kişisel Anılar”. Atatürk ve Devrimler. İstanbul: Adam, 1982b: 11-27.
• ----------. “Geçmişteki Anayasalarımız”. Atatürk ve Devrimler. İstanbul: Adam, 1982c. 28-39.
• ----------. Felsefe ve Toplumbilim Yazıları. İstanbul: Adam, 1985.
• ----------. Unutulan Yıllar. Ruşen Sezer (Yay.Haz.). İstanbul: İletişim, 1997.
• ----------. “Türkiye’de Çağdaşlaşma Olgusu”. Ersin Kalaycıoğlu ve Ali Yaşar Sarıbay (Eds.). Türkiye’de Politik Değişim ve Modernleşme. İstanbul: Alfa Basım Yayım Dağıtım, 2000. 105-125
• ----------. “Başından Sonuna Doğru: Atatürk Zamanı.” Atatürkçülük Nedir. İstanbul: İleri, 2003. 162-190.
• BERKES, Niyazi, EYÜBOĞLU, Sabahattin ve Mehmet SEYDA. (Fethi Naci, Düz.). “Yön’ün Soruşturması: Milli Kültür ve Batı Kültürü ile İlişkiler.” Yön 4. 127 (03 Eylül 1965): 14-15.
• COŞKUN, İsmail. “Niyazi Berkes Üzerine.” İ.Ü. Edebiyat Fakültesi Sosyoloji Dergisi 3. 2 (1991): 49-86.
• DARENDELİOĞLU, İlhan. “1925-1950 Arası Solcu ve Komünist Organları”. Türkiye’de Komünist Hareketleri. (5.b.). İstanbul: Toker, 1979. 320-339.
• DİNÇŞAHİN, Şakir. A Study on Turkish Modernization and Kemalism: The Life, Times and Thoughts of Niyazi Berkes (Türkiye’de Çağdaşlaşma ve Kemalizm Üzerine Bir Çalışma: Niyazi Berkes’in Hayatı, Dönemi ve Düşünceleri). Yayınlanmış doktora tezi, İstanbul: Yeditepe Üniversitesi SBE, 2010.
• DOĞRU, Necati. “Bir yıldız daha kaydı”. Milliyet 01 Şubat 1991: 5.
• ERKAL, Mustafa E. ““Fındıkoğlu Bibliyografyası”na Ek (1958-1971)”. 1975 Yılı Sosyoloji Konferansları-Onüçüncü Kitap. İstanbul: İ.Ü.Yayını, 1976. 84-102.
• ERTUĞ, Hasan Refik. “Siyasî İlimler Mecmuası.” Siyasî İlimler Mecmuası 229 (1950): 2-4.
• GELİR, Yakup. Yeni Ufuklar Dergisinin Sistematik Tahlili ve Edebiyatımızdaki Önemi. Yayınlanmış yüksek lisans tezi, Van: Yüzüncü Yıl Üniversitesi SBE, 2007.
• GÜVEN, Tansel. Siyasi İlimler Mecmuası (1931-1955) - İnceleme ve Dizin. Ankara: A.Ü. SBF KAYAUM Müdürlüğü Yayını, 2010.
• http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/j.1478-1913.1974.tb03167.x/abstract, 26 Ekim 2014.
• https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/sistemGiris.jsp, 11 Kasım 2014.
• KAYALI, Kurtuluş. “Nihayet Gerçekleşen Bir Niyazi Berkes Sempozyumu Üzerine Bazı Düşünceler.” Folklor/Edebiyat Dergisi 5. 19 (1999): 45-51.
• KOÇAK, Cemil. “Niyâzi Berkes’in Anıları Üzerine”. Geçmiş Ayrıntıda Saklıdır. İstanbul: Timaş, 2012. 291-298.
• KURDAKUL, Şükran. Cezaevinden Babıali’ye Babıali’den TİP’e Anılar. İstanbul: Evrensel Basım Yayın, 2003.
• LITTLE, Donald Presgrave. (Ed.). “The Publications of Niyazi Berkes”. Essays on Islamic Civilization: Presented to Niyazi Berkes. Leiden, Netherlands: E. J. Brill, 1976. 1-7.
• “Milli Kütüphane Yasak Kitap Deposu.” Milliyet 21 Eylül 1989: 12.
• ÖZDEMİR, Hikmet. “Ek-3: Yön’de Birden Fazla Yazısı Çıkanlar, Yazma Sıklıkları ve En Çok İşledikleri Konular”. Kalkınmada Bir Strateji Arayışı: Yön Hareketi. Ankara: Bilgi, 1986. 328-333.
• ÖZER, İnan. (Haz.). “Niyazi Berkes (21 Ekim 1908-1988)”. Emre Kongar (Ed.). Türk Toplumbilimcileri-1. İstanbul: Remzi, 1993. 237-278.
• SEZER, Ruşen. (Yay.Haz.). “Niyazi Berkes Bibliyografyası”. Niyazi Berkes. Unutulan Yıllar. İstanbul: İletişim, 1997. 503-7.
• SOYDEMİR, Ç. Begüm. “Mühürdar: Nazım Hikmet.” Milliyet 08 Kasım 1998: 10.
• SOYSAL, İlhami. “Yassah ..” Milliyet 15 Temmuz 1987: 11.
• SÖNMEZ, Sevengül. (Haz.). A’dan Z’ye Sabahattin Ali. İstanbul: YKY, 2009.
• ŞEVKET, Süleyman. Güzel Yazılar, Cilt: 1. İstanbul: Türkiye Matbaası, 1934.
• TOPUZ, Hıfzı. II. Mahmut’tan Holdinglere Türk Basın Tarihi. İstanbul: Remzi, 2003.
• TUNA, Korkut, COŞKUN, İsmail ve Hayati Tüfekçioğlu. (Haz.). Türkiye’de Sosyolojinin 75. Yılı: 1914-1989. İstanbul: İ.Ü.Edebiyat Fakültesi Basımevi,
• TUNAYA, Tarık Zafer. “Berkes’in Acı Gülüşü…” Cumhuriyet 29 Aralık 1988: 2.
• YÜCEL, Hasan-Âli. “Sunuş Yazısı.” Tercüme 3. 13 (19 Mayıs 1942): 1-2.
• ----------------------. “Açılış Tebriği Mesajı.” A.Ü. DTCF Dergisi I. 1 (Kasım-Aralık 1942): 3.