BİLİM POLİTİKASI ÇALIŞMALARINDA BÜTÜNSELLİK ARAYIŞI VE “TÜRK BİLİM POLİTİKASI 1983-2003”

Yıl 2015, Cilt: 55 Sayı: 1, 55 - 68, 01.01.2015

İrfan Elmacı

Öz

1960’larla beraber Türkiye’de ekonomik duruma, teknolojik gelişmişliğe uygun olarak bilim politikası belgesi oluşturma gayretlerine girişilmiş, bilim politikası kararları alınmış, konu resmî belgelere yansıtılmıştır. Lakin dağınık bir görüntü sergileyen bu çabaları bir araya getirecek bütüncül bir program uzun müddet hayata geçmemiştir. 1983’deki Türk Bilim Politikası 1983-2003 bahse konu bütünlüğü sağlama yolunda önemli bir adım teşkil etmiş, ancak bu doküman uygulanmamıştır. Bunun nedenlerini geçmişi ile birlikte temellendirerek ortaya koymayı amaçlayan bu makalede 1945-1983 dönemi mercek altına alınmış, konu Türk Bilim Politikası 1983-2003’ün kısaca tanıtılması ile neticelendirilmiş ve bunlar üzerinden sonuca gidilmiştir. Örnek ülkelerle yapılan karşılaştırmalarla mevzu zenginleştirilerek Türkiye’nin başarısı ölçülmeye çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Bilim, Bilim ve Teknoloji Sistemleri, Bilim Politikası, Doküman, Kalkınma, Teknoloji, TÜBİTAK, II. Dünya Savaşı

A Search to Integrate the Science Policy Works and “Turkish Science Policy 1983-2003”

Öz

In Turkey, depending on the country's economic status and technological sophistication, science policy efforts were begun, science policy decisions were taken with 1960s and the issue was reflected to the official documents. However, an integrated program couldn’t have put into action for a long time to gather this fringe image showing science policy works. "Turkish Science Policy 1983- 2003”document of 1983 was an important step on the road to reach this purpose. But this document was not applied. In this article, aiming to reveal the reasons of this with history bases, the period from 1945 to 1983 is focused on. The subject is concluded by introducing "Turkish Science Policy 1983-2003”briefly and the results are obtained. The topic is enriched by comparing Turkey with some countries and Turkey's success was measured in this area.

Anahtar Kelimeler

Science, Science and Technology Policies, Science Policy, Document, Development, Technology, TÜBİTAK, World War II

Kaynakça

• GÖKER, H. Aykut. Geçmişten Geleceğe Türk Bilim ve Teknoloji Politikaları. Ankara: Türkiye Bilimler Akademisi Yayınları No: 10 (Konuşma Metinleri) Birinci Basım, 2005. 116-142.
• GÖKER, H. Aykut. “Pazar Ekonomilerinde Bilim ve Teknoloji Politikaları ve Türkiye”, Teknoloji. Ankara: Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği, 2004. 123-220.
• GÖKER, H. Aykut. Serbest Pazar Ekonomisi Ülkelerinde Sanayi(leşme)- Teknoloji(ye Yetişme) Politikaları ve Devletin Rolü, -Bir aykırı model/1980’ler Türkiye’si üzerine incelemeler-. Ankara: TMMOB Makine Mühendisleri Odası, MMO Yayın No: 152, 1993.
• GÖKER, H. Aykut, ve Nurdoğan Dizdaroğlu. Bilim ve Teknoloji Yönetim Sistemleri, Ülke Örnekleri ve Türkiye. Ankara: Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu, Bilim ve Teknoloji, Strateji ve Politika Çalışmaları TÜBİTAK BTP 96/01, 1996.
• KAIST. History page. Web.
• MORIN, Alexander J.. Science Policy and Politics. ABD: Prentice-Hall, Englewood Cliffs, NJ 07632, 1993.
• National Science Foundation (NSF). Science The Endless Frontier page. Web. Temmuz 1945.
• ÖZDAŞ, M. Nimet. Bilim ve Teknoloji Politikası ve Türkiye. Ankara: Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu, 2000.
• ÖZDAŞ, M. Nimet. “Dünya Perspektifinde Türkiye’nin Bilim ve Teknoloji Boyutu”. I. Bilim Teknoloji Şûrası. Ankara: Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu, 1990. 32-47.
• ÖZDAŞ, M. Nimet. Geçmişten Geleceğe Türk Bilim ve Teknoloji Politikaları. Ankara: Türkiye Bilimler Akademisi Yayınları No: 10 (Konuşma Metinleri) Birinci Basım, 2005. 23-46.
• Türk Bilim Politikası 1983-2003. Ankara: T.C. Devlet Bakanlığı, 1983.
• Türk Bilim Politikasında Yeni Arayışlar ve Atılımlar Paneli. Ankara: Türkiye Bilimler Akademisi Yayınları, TÜBİTAK, 2001.
• TÜRKCAN, Ergun. Dünya’da ve Türkiye’de Bilim, Teknoloji ve Politika. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi, 2009.
• ÜLKÜ, Dinçer. Geçmişten Geleceğe Türk Bilim ve Teknoloji Politikaları. Ankara: Türkiye Bilimler Akademisi Yayınları No: 10 (Konuşma Metinleri) Birinci Basım, 2005. 109-112.