1897-1910 KORE'NİN POLİTİK DURUMU VE DEHAN İMPARATORLUĞU

Yıl 2016, Cilt: 56 Sayı: 2, 93 - 110, 01.01.2016

Özlem Gökçe Mahmut Ertan Gökmen

Öz

Yüzyıllardır Uzak Doğu'da tek büyük güç olan Çin, 19. Yüzyıldan itibaren bölgede etkinliğini giderek kaybederken 1895'te sonuçlanan Çin-Japon savaşıyla yerini 1868- 1912 yılları arasındaki Meiji döneminden güçlenerek çıkan Japonya almaya başlamıştır. Uzun yıllar kendisini diğer ülkelere kapatıp yalnızca Çin'le ilişkilerini sürdüren Kore, bölgedeki güç dengesinin değişmesiyle Çin'in ülke içi yönetimindeki etkisinden sıyrılmaya başlamış fakat bu kez de başka güçlerin iç işlerine müdahil olmasına engel olamamıştır. Kökleşmiş Çin sisteminden uzaklaştıkça gittikçe büyüyen Japonya'nın etkisi altına girmemek için Rusya ile yakınlaşarak Japonya'yı dengelemeye çalışmıştır. Bu çalışmada 19. yüzyılın sonlarına doğru değişen Uzak Doğu dengeleri bağlamında 1399 yılından beri ayakta duran ancak yeni düzene ayak uyduramayan Choson'un son dönemi irdelenmektedir. Sonrasında 1897 yılında kurulan ve Yarımada'da çok kısa bir süre etkin olan Büyük Kore İmparatorluğu Dehan analiz edilmektedir. İncelenen durum sonrasında Koreli ve yabancı tarih araştırmacılarının Choson devletinin ne zaman son bulduğu konusundaki ikilemine bir yanıt bulmak hedeenmektedir. Günümüzde Kore Yarımadası'nda bulunan iki Kore'nin resmi adlarında Choson ve Dehan isimlerinin kullanılıyor olması bu iki ayrı görüşün farklı bir açıdan yansımaları olarak da düşünülebilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Kore Tarihi, Dehan İmparatorluğu, Choson, 19.Yüzyılda Kore, Büyük Kore İmparatorluğu, Uzak Doğu Tarihi, 19.Yüzyılda Uzak Doğu, Yeni Düzen, Japonya Tarihi

POLITICAL STATE OF KOREA 1897-1910 AND DAEHAN EMPIRE

Öz

After the China-Japan war in 1897 with the end of China's defeat, China started to lose its power. However, Japan emerged as another major power in the region after the Meiji Era. Korea moved away from long-term sovereignty of China although this did not bring it a real independency. Contrary, as she got further away from the deep-rooted system of China, Korea got closer with Russia in order to stay away from Japan which at that time had been expanding in East Asia gradually. This study analyzes the latest period of Choson founded in 1399 but towards the end of 19th century failed to follow the new system in the region. After the collapse of Choson, Great Korean Empire Daehan took effect between 1897-1910 on Korean Peninsula. It is also aimed to evaluate the process that took Korea to the proclamation of the Empire. Through this evaluation, a general viewpoint of the region is drawn on the basis of Korean Peninsula. Thus, it is aimed to shed light on the historical period on which modern Korea lay the foundations

Anahtar Kelimeler

Korean History, Daehan Empire, Choson Dynasty, Korea in the 19th Century, Great Korean Empire, East Asia History, East Asia in the 19th Century, New Order, Japan History

Kaynakça

• Banbal, Oktay Gökhan. Japon İşgal Döneminde Kore Yarımadası ve Uzak Doğu'nun Siyasi Görünümü. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara Üniversitesi, 2015.
• Beşikçi, Mehmet. “1894-1895 Çin-Japon Savaşı: Japon Emperyalizminin Yükselişi ve Osmanlı İmparatorluğu.” Toplumsal Tarih 161 (2007): 60-64. Web. 11 Mayıs 2016.
• Büyükbaş, Hakkı. "Japon Siyasal Sisteminin Gelişimi Üzerine Bir İnceleme (1868- 2003)." Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi 28 (2013): 43-73.
• Dündar, Ali Merthan. "Başbakanlık Osmanlı ve Cumhuriyet Arşivlerinde Bulunan Kore İle İlgili Belgeler Üzerine Bir Değerlendirme." Asya-Pasifik Çalışmaları Türkiye Yıllığı 2 (2007): 57-68. Web. 3 Mayıs 2016.
• Eckert, Carter J. ve diğerleri. Korea Old and New a History. Seul: Ilchokak, 1990.
• Gökmen, Mahmut Ertan. Soğuk Savaşta Sıcak Çatışma Kore Savaşı. Ankara: Kent Kitap, 2008.
• --."Bir Seyyah Olarak Abdürreşit İbrahim'in Seyahatnamesine Göre Kore." Abdürreşit İbrahim ve Zamanı: Türkiye ve Japonya Arasında Orta Avrasya Alanı Sempozyumu. Tokyo, 2014.
• Gugsa Pyonçan Wiwonhö. Gugsa. Seul: Dehan Gyogoaso, 2000.
• Hangug Yogsa Yonguwon. Hangug Yogsa. Seul: Yogsa Bipyongsa, 2002.
• İyagi Hangugyeogsa Pyeonjibwiwonhoe. İlce Şigmintongçiwa Hangiltuceng. Seul: Hong seok, 1997.
• Jeon, Jin Kook. "'Han' Myongçing Yurewa İnşige Byonhwa." 6th World Congress of Korean Studies. Gyeonggido, 2012. 1-18.
• Jeong, Jong Won. Dehan Ceguggi ‘Cegugşinmun’ Gugce Congseinşiggoa Deınggnon - 1898 nyoneso 1904 nyonıl Cungşimıro-. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Hanyang Üniversitesi, 2015.
• Jeong, Soonggyo. Mirerıl Yonın Hangug Yogsa. Vol. 4. Seul: Ungjin Cişig House, 2011.
• Kang, Man Gil. Goço Ssın Hangug Yogsa. Seul: Changbi Publishers, 2008.
• --. 20 Segi Uri Yogsa. Seul: Changcaggoabipyongsa, 1999.
• Kim, Byungnoh. "Chosongoa Hangug". Omnuri Community Church. 31.07.2003. Web. 4 Mayıs 2016.
• Kim, Jihyeong. "Dehanguggoa Deçonggug, Dedıng Coyagıl Çegyolhanda." Coyagıro Bon Hangug Gındesa. Ed. Choi Doksu ve diğerleri. Kyonggido: Yollin Çegdıl. 2011. 354-371.
• Kim, Samung. Saryoro Bonın 20 Segi Hangug Yogsa. Seul: Garam Gihög, 1997.
• Kore Tarih Öğretmenleri Birliği. Uluslararası Okurlar İçin Kore Tarihi. Çev. Çiğdem Çıdamlı. Ankara: Notabene, 2014.
• "Korea, the Storm Center of the East." The Indianapolis Journal. Chronicling America: Historic American Newspapers. 28 Şubat 1904. Web. 29 Şubat 2016.
• Meyer, W. Milton. Japonya Tarihi. Çev. Lizet Deadato. İstanbul: İnkılap, 2014.
• Peterson, Mark ve Phillip Margulies. A Brief History of Korea. New York: Infobase Publishing, 2010.
• Pratt, Keith. Everlasting Flower a History of Korea. London: Reaktion Books, 2006.
• "Russia Is Certainly the Dominant Power in Great Korea." The San Fransisco Call. Chronicling America: Historic American Newspapers. 29 Aralık 1897. Web. 29 Şubat 2016.
• Seth, Michael J. A History of Korea: From Antiquity to the Present. ABD: Rowman & Littlefield Publishers, 2011.
• “Treaty of Shimonoseki, 1895”. The peace treaty between Japan and China, April 17, 1895. USC US- China Institute. December 13, 1901. Web. 11 Mayıs 2016.
• Woo, Han Young. A Review of Korean History. Vol. 3. Çev. Hahm Chaibong. G. Kore: Kyongsaewon, 2010.