ÇAĞDAŞ TÜRK YAZININDA İMGESELDEN SİMGESELE, YAPISALCILIKTAN YAPISALCILIKSONRASINA: TAHSİN YÜCEL'İN AYNASINDAN YANSIMALAR

Yıl 2016, Cilt: 56 Sayı: 1, 37 - 45, 01.01.2016

Serkan Ertin

Öz

Tahsin Yücel Aykırı Öyküler adlı kitabında yer alan öyküsü “Ayna” ile öykünün baş kahramanı olan Profesör Tarık Uysal'ın eski eşi tarafından terk edildikten sonra kendini sorgulamakla geçirdiği bir günü tasvir ederken aslında bir yandan da yapısalcı hareketten yapısalcılık sonrası'na ve imgesel düzenden simgesel düzene geçiş süreçlerine ayna tutmakta ve bu iki farklı dönemin iki farklı duyarlığının çatışkısını irdelemektedir. İmgesel'den simgesel'e geçiş Tarık Uysal için değişim anlamına gelse de başkalarıyla ilişkilendirildiğinde benzerleşme ve bireysel özelliklerini koruyamama anlamına da gelmektedir. Benzetme ve benzerleşme burjuva söylem içerisine hapsolmuş bireyselliği ve özgünlüğü hızla yok olmakta olan sözde bireylerin hazin ve kaçınılmaz sonudur. Profesör Uysal karakteri aracılığıyla Tahsin Yücel böylece öyküsünde gerçekliğin nedensiz ve saymaca doğasını yansıtmış, İmgesel' den Simgesel' e, Yapısalcılık' tan Yapısalcılıksonrası'na geçişi anlatmış ve burjuva söylemin insanları bireysel olmaktan uzaklaştırıp birbirlerine benzer hale getirdiğini eleştirel bir üslupla dile getirmiştir.

Anahtar Kelimeler

Lacan, Derrida, Yapısalcılıksonrası, Gösteren, Gösterilen, Psikanaliz, Tahsin Yücel, Yapısalcılık

FROM THE IMAGINARY TO THE SYMBOLIC AND FROM STRUCTURALISM TO POSTSTRUCTURALISM: REFLECTIONS IN TAHSİN YÜCEL'S MIRROR

Öz

Tahsin Yücel's short story “Ayna” Mirror , in his book Aykırı Öyküler, depicts a day when the protagonist Professor Tarık Uysal engages in introspection after his wife breaks up with him, holds a mirror to the transition from Structuralism to Poststructuralism and from the Imaginary to the Symbolic, and examines the conict between these two distinct periods and states of awareness. Although the transition from the Imaginary to the Symbolic may mean a change for Tarık Uysal, it could also mean becoming assimilated and being unable to keep one's distinctive traits, which is the inevitable end for the socalled individuals imprisoned in bourgeois discourses and are bound to lose their distinguishing features. Through the protagonist, Yücel portrays the ctitious and arbitrary nature of truth, narrates the transition from the Imaginary to the Symbolic and from Structuralism to Poststructuralism, and displays how the bourgeois discourses culminate in the dissolution of individual characteristics and the construction of stereotypes replacing individuals.

Anahtar Kelimeler

Lacan, Derrida, Poststructuralism, Signier, Signifed, Psychoanalysis, Tahsin Yücel, Structuralism

Kaynakça

• Sarup, Madan. Post-Yapısalcılık ve Postmodernizm. Çev. A. Baki Güçlü. Ankara: Ark, 1997.
• Saussure, de Ferdinand. Genel Dilbilim Dersleri I . Çev. Berke Vardar. Ankara: Türk Dil Kurumu, 1976.
• Tura, Saffet Murat. Freud’dan Lacan’a Psikanaliz. İstanbul: Ayrıntı, 1989.
• Yücel, Tahsin. Yapısalcılık (İnceleme). İstanbul: Ada, 1982.
• --. Aykırı Öyküler. İstanbul: Can, 2006.